YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/3384
KARAR NO : 2019/4124
KARAR TARİHİ : 15.04.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, vekil edenine ait olan 92 ada 27 parsel sayılı taşınmazın zemin kat 1 nolu dairesinde davalı ile müvekkilinin kardeşinin birlikte oturduklarını, ancak tarafların boşandıklarını, vekil edeninin kardeşinin dava konusu bağımsız bölümden boşanmadan önce ayrıldığını, davalının boşanma kararına rağmen davacıya ait evde oturmaya devam ettiğini, evi boşaltması için davalıya ihtar çekildiğini ancak sonuç alınamadığını belirterek, davalının dava konusu taşınmaza müdahalesinin men’i ile 04/09/2013 tarihi dahil olmak üzere 9.500,00 TL ecrimisilin (aylık 500,00 TL’den ) dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece müdahalenin men’i talebinin kabulüne, ecrimisil talebinin kısmen kabulüne karar verilmiş olup; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, müdahalenin men’i ve ecrimisil istemine ilişkindir.
Bilindiği gibi ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık, değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere ve HMK’nin 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir.
Özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir.
İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayice göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir.
Somut olaya gelince, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dava konusu dairenin dava tarihi olan 24.03.2015 tarihinde aylık kira bedeli 400,00 TL olarak belirlendikten sonra, önceki yıllar için ecrimisil miktarının, 2015 yılı için belirlenen bedele endeks uygulanarak bulunduğu belirtilmiştir. Somut uyuşmazlıkta, ecrimisil talep edilen ilk dönem olan 2013 yılı için taşınmazın getirebileceği rayiç kira bedeli belirlenip, sonraki ilerleyen yıllar için ecrimisil miktarının, 2013 yılı için belirlenen rayiç kira bedeline, ÜFE artış oranı yansıtılarak hesaplanması gerekirken, dava tarihinden geriye doğru giderek hesaplama yapılması doğru değildir. Mahkemece yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda temyiz edenin sıfatına göre usuli müktesep haklar gözetilmek suretiyle yeniden bilirkişi raporu alınması gerekmektedir.
SONUÇ: Davalının temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, taraflarca HUMK’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 15.04.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.