YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/8780
KARAR NO : 2018/20249
KARAR TARİHİ : 17.12.2018

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Yöneticinin Görevden Alınması İstemli

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne, ek karar ile de kayyımlara ücret takdirine karar verilmiş olup hükmün davalı … vekili, ek kararın ise kayyımlar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

KARAR
Dava dilekçesinde, …… amacına ve yürürlükteki mevzuata aykırı hareket eden, …… amacı doğrultusunda faaliyette bulunmayan, …… mallarını ve gelirlerini amaca uygun kullanmayan ve ağır ihmal ve kasıtlı fiilleri ile vakfı zarara uğratan, Denetim Makamı tarafından tespit edilen noksanlık ve yanlışlıkları verilen süre içerisinde düzeltmeyen ve eksiklikleri tamamlamayan, hukuka aykırı işlemlere devam eden mülhak …………mütevellisi davalı …’nin, 5737 sayılı ……lar Kanunu’nun 10.maddesinin a,b,c,d fıkraları uyarınca görevden alınması ve tedbir olarak vakfa kayyım atanması istenmiş, mahkemece davanın kabulü ile mütevellinin görevden alınmasına, ek karar ile de daha önce ara karar ile atanan kayyımlara atama kararından itibaren aylık 500,00’er TL ücret takdirine karar verilmiştir.
Dava, davalı …… yöneticisinin ……lar Kanunu’nun 10.maddesinin a,b,c,d fıkraları uyarınca görevden alınması istemine ilişkindir.
5737 sayılı ……lar Kanunu’nun 3.maddesine göre mülhak ……, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından yönetilen ……lardır. …… yöneticisi ise, mülhak, cemaat ve esnaf ……ları ile yeni ……larda; vakfiye, 1936 Beyannamesi, …… senedi, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu ve bu Kanuna göre vakfı yönetmeye ve temsile yetkili kişi veya yetkili organlarda görev alan kişileri ifade etmektedir. Aynı Kanunun “…… yöneticilerinin sorumlulukları ve görevden alınması” başlıklı 10.maddesi gereği …… yöneticilerinin; …… amacına ve yürürlükteki mevzuata uymak zorunda oldukları, bu zorunluluğa uymayanlar ile beş bent halinde sayılan yükümlülükleri yerine getirmeyen …… yöneticileri, Meclisin vereceği karara dayalı olarak Denetim Makamının başvurusu üzerine …… yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesince görevlerinden alınabilir. Telafisi imkânsız sonuçlar doğurabilecek hallerde dava sonuçlanıncaya kadar, Meclis kararı üzerine Denetim Makamınca, …… yönetiminin geçici olarak görevden uzaklaştırılması ve kayyımca yönetilmesi ihtiyati tedbir olarak mahkemeden talep edilebileceği düzenlenmiştir.
4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun 51. maddesinde; tüzel kişinin yerleşim yerinin, kuruluş belgesinde başka bir hüküm bulunmadıkça işlerinin yönetildiği yer olduğu hükme bağlanmıştır. …… yöneticisinin görevden alınması için; mülhak ……lar aleyhine açılacak davalarda ……lar Kanunu’nun 10.maddesi gereği …… yerleşim yeri (kurulduğu yer); mahkemeleri kesin yetkilidir.
Dava konusu ……, mülga 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi’nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve yönetimi vakfedenin soyundan gelenlere şart edilmiş …… yani “mülhak ……tır. Dosyada bulunan ve ……lar Genel Müdürlüğü’nden gelen belgelerde dava konusu mülhak …… yerleşim yeri konusunda vakfiyede bir açıklık mevcut olmamasına rağmen, vakfiye Halep ili … Kazası Mahkeme-i Şeriyye’de tescil edilmiş olup, akarlarının tamamına yakını … İlçesindedir. Ayrıca …… adresinin de … ilçesinde bulunduğu anlaşılmaktadır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114. maddesi gereği yetkinin kesin olduğu hâllerde, mahkemenin yetkili bulunması dava şartı olup, dava şartlarının 115.madde gereği yargılamanın her aşamasında re’sen dikkate alınması gerekir. Yine aynı Kanunun 19. maddesi gereği yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır. Bu durumda mahkemece, yöneticinin görevden alınması davasında …… merkezi (kurulu olduğu yer) … Asliye Hukuk Mahkemesinin yetkili olması sebebi ile yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken, işin esasına girilip hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle hükmün 6100 sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ve kayyım vekillerinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, taraflarca HUMK’un 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine 17.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.