YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/13036
KARAR NO : 2019/5329
KARAR TARİHİ : 21.05.2019
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtayca incelenmesi davalılardan … ve … vekillerince duruşmasız olarak … ile … tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 21.05.2019 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı … vekili Avukat … ile davalı … vekili Avukat … ve karşı taraftan davacılardan … bizzat geldiler. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava dilekçesinde, …’in, Hakkı Yıldır ve Zerrin’den olma 19/06/1984 doğumlu … ile aynı hane nüfusa kayıtlı, İbrahim Turgay ve Şadiye’den olma, 29/09/1992 doğumlu …’i evlat edinmesine dair … 3.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 1997/460-634 E-K sayılı ilamına göre yapılan … 12.Noterliğinin 19/06/1997 tarihli ve 09144-09145 sayılı evlat edinme sözleşmelerinin iptali istenmiş, davacı evlat edinen…’ın 2009 yılında ölümü ile davaya muhtemel yasal mirasçıları tarafından devam edilmiştir.
Mahkemece, evlat edinen…’ın ikametgahının … olmasına rağmen evlat edinmeye izin kararının yetkisiz … Sulh Hukuk Mahkemesince verildiği, evlat edinen ile evlat edinilenler arasında kanunun aradığı şekilde hiçbir şekilde gerçek evlat edinme ilişkisi yaşanmadığı gerekçesi davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava, 09.10.1997 tarihinde evlat edinen… tarafından açılan (2009 yılında ölümü ile muhtemel mirasçılarınca devam edilen) mülga 743 sayılı Türk Kanuni Medenisi’nin yürürlükte olduğu dönemdeki evlat edinmeye dair sözleşmenin iptali istemine ilişkindir.
4722 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun Yürürlüğü Ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’un 1.maddesine göre; “Türk Medenî Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önceki olayların hukukî sonuçlarına, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmişse kural olarak o kanun hükümleri uygulanır.
Türk Medenî Kanunu’nun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan işlemlerin hukuken bağlayıcı olup olmadıkları ve sonuçları, bu tarihten sonra dahi, yapıldıkları sırada yürürlükte bulunan kanunlara göre belirlenir.” hükmü gereği 19.06.1997 tarihli Noter Sözleşmesi ile davalılar … ile … Ertan, davacı … tarafından evlat edinildikleri ve 09.10.1997 tarihinde de incelemeye konu dava açıldığı için somut uyuşmazlıkta 743 sayılı Türk Kanuni Medenisi hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
743 sayılı Kanun’un 253 ila 258.maddeleri arasında evlat edinme şartları, evlat edinmenin şekli, hükmü ve evlat edinmenin kaldırılması düzenlenmiş olup “Refi” (kaldırılması) başlıklı 258.maddesi; “Evlatlık mukavelesi hakkındaki kaidelere riayet şartiyle, evlatlık rabıtası, iki tarafın rızasiyle her zaman kaldırılabilir. Evlatlık rabıtası, muhik sebeplere istinat halinde evlatlığın ve mirasından mahrum bırakacak bir hal hüdusunda evlatlık edinen kimsenin talebi üzerine, hakim tarafından dahi refedilir.” hükmünü içermektedir. Dolayısı ile mevcut evlatlık ilişkisinin kaldırılması için evlat edinen ile evlat edinilenlerin karşılıklı rızaları şart ve yeterlidir. Mahkemece kaldırılması ise ancak muhik (haklı) sebeplerle evlatlığın istemi; mirasından mahrum bırakacak bir hal meydana gelir ise evlat edinenin istemi üzerine hakim tarafından kaldırılabileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda; evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına dayanak yapılan iddialar çocukların evlat edinene teslim edilmemesi ile aile ilişkisinin kurulamaması olup, mahkemece de bu iddianın yanında yetkisiz mahkemece verilen evlat edinmeye izin kararı davanın kabul gerekçesi olarak kabul edilmiş olup az yukarıda açıklanan 743 sayılı Kanun’un 258. maddesinde sayılan (karşılıklı rıza veya mirasçılıktan çıkarmayı gerektirecek bir hal) evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebepleri arasında bunlara yer verilmediğinden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerinde bulunmayan gerekçe ile davanın kabulü doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, 6100 sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 2.037,00 TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak Yargıtay duruşmasında avukat marifetiyle temsil olunan davalılar … ile …’e verilmesine, taraflarca HUMK’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 21.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.