YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5941
KARAR NO : 2015/14466
KARAR TARİHİ : 03.07.2015
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Yargılamanın yenilenmesi
Hazine ile … ve Yemliha Belediye Başkanlığı aralarındaki yargılamının yenilenmesi davasının kabulüne dair … Asliye Hukuk Mahkemesi’nden verilen 31.12.2013 gün ve 136/578 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı … vekili ve davalı Yemliha Belediye Başkanlığı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı Hazine vekili, dava konusu 1457 parsel sayılı taşınmazın Kadastro Mahkemesi’nin kararı ile Hazine adına tescil edildiğini, 2004 yılında düzenlenen protokolle bu taşınmazın …’ne devredildiğini, protokolün 4/4 maddesi uyarınca 3 yıl içerisinde satılmayan bu taşınmazın tekrar … adına tescili gerekmekte olup, davalılar kendi aralarında kötü niyetli olarak 2010/167 Esasa kayıtlı davayı temyiz etmeyerek kesinleştirdiklerini, bilahare maddi hatanın düzeltilmesine ilişkin taleple hükmün 1 nolu maddesindeki Yemliha Belediye Başkanlığı kelimelerinin … olarak düzeltilmesi suretiyle mülkiyet hakkının yasal olmayan bir yolla aktarıldığını ileri sürerek, HUMK’nun 445. ve devamı maddeleri gereğince İadeyi Muhakeme suretiyle önceki kararın ortadan kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
Davalı Belediye Başkanlığı, 1994 yılında Hazine adına tescil edilen bu taşınmazın 2004 yılında işgalcilerine devir edilmek üzere 4706 sayılı Yasa gereğince Belediye adına tescil edildiğini, diğer davalı …’nın işgalci olduğu anlaşılmış ise de, bu kişi adına çıkarılan davete süresi içerisinde icabet etmediğinden taşınmaz yasa gereği tekrar Hazine adına tescil edildiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Diğer davalı … bir savunma getirmemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile mahkememizin 2010/167-553 Esas, Karar sayılı ilamının kaldırılmasına, bu dosyadaki davacı …’nın davasının reddine, taşınmaz halen … adına kayıtlı olduğundan … ili … ilçesi … Köyü 1457 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı … adına tesciline karar verilmiştir. Hüküm davalı … vekili ile davalı Yemliha Belediye Başkanlığı vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve ilâmda belirlenip dayanılan gerektirici sebeplere göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan tüm temyiz itirazlarının reddine,
2- Yargılamanın yenilenmesine konu olan … tarafından … aleyhine açılan 2010/167 Esas sayılı davada 22.06.2010 tarihinde verilen kararla davaya konu edilen 1457 parsel sayılı taşınmazın Belediye adına mevcut tapu kaydının iptaliyle davacı adına tesciline karar verilmiş; ancak karar tarihinden önce taşınmazın Belediyeden …’ne 06.03.2009 tarihinde tapudan devredilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Dava konusunun davalı tarafından devri halinde ne yapılacağı karar tarihinde yürürlükte olan 1086 sayılı HUMK’un 186. maddesinde gösterilmiş, aynı düzenleme sonradan yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nın 125. maddesinde de benimsenmiştir. Buna göre ” Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı seçimlik yetki olarak: a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür ” hükmü mevcuttur.
Mahkemece, yargılamanın yenilenmesi istenilen yukarıda sözü edilen 2010/167 esas-2010/553 karar sayılı dava dosyasında davacıya (…) belirtilen bu seçimlik yetkisini kullanmasına imkan tanınması, kendisinden seçimlik yetkisinin sorulması ve seçimine göre mevcut delillerin değerlendirilmesi, davasını devralan …’ne karşı yürütmek istediği takdirde, ona da davalı sıfatıyla tebligat yapılıp delil gösterdiği takdirde delillerinin toplanıp tüm deliller birlikte değerlendirilerek gerçekleşecek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bu şekilde yargılama işlemleri yürütülmeden 22.06.2010 tarihli gerekçeli kararda … taraf sıfatını almadığı halde, tavzih işlemi yapılarak … adına mevcut tapu kaydının iptaline hükmedilmişken hiçbir yasal dayanağı olmaksızın düzeltme yapılarak Belediye yerine … yazılarak karara yepyeni bir kimlik verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Açıklanan nedenlerle ve yukarıda 1. bentte gösterilen sebeplerle mahkemenin yargılamanın yenilenmesi isteğini kabulü doğrudur. Ne var ki; yargılamanın yenilenmesi çerçevesi dışına çıkılarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda gösterilen HMK’nın 125. maddesi (HUMK 186) çerçevesinde usuli işlemlerin yürütülmesi, gerçekleşecek sonuca göre davacı (…) tazminat seçimlik yetkisini kullanırsa buna göre; Hazine’ye karşı tapu iptali ve tescil talebini seçerse ona göre karar oluşturmak ve her durumda önceki hatalı işlemlerle oluşan tapu kaydı konusunda gerçek duruma uygun kaydı oluşturmaktan ibarettir. Hükmün açıklanan yönde işlem ve inceleme yapılmak üzere bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple temyiz eden taraflar yararına BOZULMASINA, tarafların diğer temyiz itirazlarının yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple reddine, taraflarca HUMK’un 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK’un 440/III-2. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 03.07.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.