YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/3673
KARAR NO : 2011/4096
KARAR TARİHİ : 11.07.2011
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile ) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali, Tescil ve Katkı Payı Alacağı
… ile … aralarındaki tapu iptali, tescil ve katkı payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Marmaris 3. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinden verilen 14.05.2007 gün ve 518/185 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, tarafların 1991 yılında evlendiklerini, evlilik birliği içerisinde edinilen 844 parsel üzerindeki 1 nolu bağımsız bölüm üzerinde 1/2 payı bulunduğunu ileri sürerek tapu kaydının 1/2 oranında iptaliyle vekil edeni adına tapuya tesciline olmadığı takdirde fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere faiz talep etmeksizin 25.775 TL’nın davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiş, harcını yatırmak suretiyle verdiği 11.05.2007 tarihli ıslah dilekçesinde talebine 84.225 TL. ilave etmiştir.
Davalı vekili, taşınmazın alınmasına davacının katkısı bulunmadığını, vekil edeninin kişisel malı niteliğinde olduğunu, kişisel borçların ödenmesi amacıyla bedeli karşılığında vekil edeninin babasına satılarak devredildiğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, taşınmazın edinilmesine davacının 1/2 oranında katkıda bulunduğu gerekçesiyle taşınmazın dava tarihindeki değerinin yarısı üzerinden belirlenen 55.000 TL alacağın davalıdan alınmasına karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 05.11.1991 tarihinde evlenmiş, 17.11.2004 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 24.04.2006 tarihinde kesinleşmesi üzerine boşanmışlardır. Eşler arasında başka mal rejimi seçilmediğinden 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM.nin 170. m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar (TMK.nun 225/2. m) yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202.m).Dava konusu 844 parsel üzerindeki 1 nolu bağımsız bölüm 04.05.2001 tarihinde kat mülkiyeti yoluyla Uydukent Yapı Koop.adına tescil edilmiş,05.03.2004 tarihinde tahsis yoluyla davalı … adına tescil edilmiş, 18.11.2004 tarihinde ise davalının babası Halil Çiğdem’e devredilmiştir.Dava konusu taşınmaz kooperatif üyeliği yolu ile edinilmiş olup davalı 10.11.2002 tarihinde kooperatif üyesi olmuştur.
Mahkemece, uyuşmazlık katkı payı alacağı davası olarak nitelendirilmiş ise de dava; yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde kooperatif üyeliği devri yoluyla edinilmiş (10.11.2002) taşınmazdan kaynaklanan katılma alacağı isteğine ilişkindir. Bu tür davalarda eklenecek değerlerden (TMK.nun 229. m) ve denkleştirmeden (TMK.nun 230.m) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere davalının edinilmiş mallarının (TMK.nun 219.m) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.nun 231.m) yarısı üzerinden (TMK.nun 236/1.m) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak hüküm kurulur. Taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejimi, boşanma davasının açıldığı 17.11.2004 tarihinde sona ermiştir. (TMK. 225/2)
Mahkemece, taşınmazın dava tarihindeki değeri esas alınmak suretiyle davacının katılma alacağı belirlenmiştir. Oysa katılma alacağı hesabında tasfiye tarihi mal rejiminin sona erdiği tarih olmayıp tasfiyeye ilişkin karar tarihidir. (TMK. 232, 235/1. m.) Taşınmazın karar tarihine en yakın tarihte tespit edilecek sürüm değeri dikkate alınarak davacının katılma alacağının belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde dava tarihinin esas alınmış olması doğru değil ise de temyiz edenin sıfatına göre bu yön bozma nedeni yapılmamıştır.
Dosya içindeki bilgi ve belgeler ile temyiz dilekçesine ekli belgelerden dava konusu taşınmazın 10.11.2002 kooperatif üyeliği devri yoluyla edinildiği ve kooperatif tarafından gönderilen karşılık yazıya göre de davalının üyelikten dolayı halen ödenmemiş 6243.40 TL borcu bulunduğu bildirilmiştir. Az yukarıda açıklandığı üzere, davacının katılma alacağı belirlenirken TMK. nun 231.maddesi uyarınca taşınmaz değerinden bu taşınmaza ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin yarısının katılma alacağı olarak belirleneceği hükmü gözardı edilmiştir. Mahkemece taşınmaza ilişkin borç bulunup bulunmadığının ilgili kooperatiften sorularak belirlenmesi var ise kayıt ve belgeleri istenilmek suretiyle saptanması, taşınmazın değerinden düşülmesi suretiyle davacının alacağının belirlenmesi ondan sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile eksik incelemeye dayalı hükmün açıklanan nedenlerle HUMK. nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 742,50 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 11.07.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.