YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2023/263
KARAR NO : 2023/4815
KARAR TARİHİ : 14.06.2023
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 2018/993 E., 2019/798 K.
SUÇLAR : Bina içinde muhafaza altına alınmış eşya hakkında hırsızlık, adet gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında hırsızlık, cebir tehdit veya hile kullanarak kişiyi hürriyetinden yoksun kılma
HÜKÜMLER : 1. Sanık … hakkında, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, çocuğun alıkonulması ve mağdur …’a yönelik hırsızlık suçundan kurulan hükümlere yönelik istinaf başvurusunun kabulü üzerine sanığın mağdur sayısınca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma ve hırsızlık suçlarından cezalandırılmasına,
2. Sanık … hakkında, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan kurulan beraat hükümlerine yönelik istinaf başvurusunun kabulü üzerine sanığın cezalandırılmasına,
3. Sanık … hakkında mağdur …’e yönelik hırsızlık suçundan kurulan mahkûmiyet hükmüne ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine,
Dair kararlar.
1. Mağdur …’e yönelik nitelikli hırsızlık suçundan dolayı İlk Derece Mahkemesince verilen sanık … ‘în 3 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına dair hükme yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen esastan red kararının; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 286 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca temyiz incelemesine tabi olmadığı,
2. Sanık …’nin üzerine atılı mağdur …’a yönelik hırsızlık suçunun mağduru konumunda olmayıp, suçtan doğrudan zarar görmeyen, suçta araç olarak kullanılan çocuklar … ve … vekilinin davaya katılma hakkı bulunmadığı, bu bağlamda atılı suçtan kurulan hükmü temyiz hakkının bulunmadığı,
3. Sanık … hakkında, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, çocuğun alıkonulması ve mağdur …’a yönelik hırsızlık, sanık … hakkında, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlarından İlk Derece Mahkemesince verilen hükümlere yönelik istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen kararların;
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri gereği temyiz edilebilir olduğu, temyiz edenlerin hükmü temyize hak ve yetkilerinin bulunduğu, temyiz istemlerinin süresinde olduğu, temyiz dilekçelerinde temyiz sebeplerine yer verildiği ve temyiz istemlerinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
1. Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, 2014/4888 Esas sayılı iddianamesi ile sanık …’nin, mağdur …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma, mağdur …’e yönelik, çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma, mağdur …’a yönelik, hırsızlık suçuna azmettirme, sanık …’nin ise mağdur …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma, mağdur …’e yönelik, çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma suçlarından cezalandırılmaları istemiyle dava açılmıştır.
2. Balıkesir 5. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2014/796 (E) ve 2016/726 (K) sayılı kararı ile sanık …’nin, mağdur …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma suçundan, 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, mağdur …’e yönelik, çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma suçundan beraatine, mağdur …’a yönelik, hırsızlık suçuna azmettirme suçundan beraatine, sanık …’nin ise mağdur …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma, mağdur …’e yönelik, çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma suçlarından beraatine karar verilmiştir.
3. İlgili kararın, yaşı küçük mağdurlar … ve … vekili ile sanık … tarafından istinaf edilmesi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Ceza Dairesinin, 17.04.2019 tarihli ve 2018/393 Esas ve 2019/798 Karar sayılı kararı ile sanık … hakkında İlk Derece Mahkemesince mağdurlar … ve …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma ve çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma suçlarından kurulan hükümlere yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile sanığın, çocuğu hürriyetinden yoksun bırakma suçundan mağdur sayısınca iki kere, 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmasına, …’e yönelik eyleminden ötürü, 5271 sayılı Kanun’un 283 üncü maddesi gereği sonuç olarak 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, sanık … hakkında İlk Derece Mahkemesince mağdurlar … ve …’e yönelik kanuni temsilcisinin rızası hilafına evi terk eden çocuğu yetkili makamlara haber vermeden tutma ve çocuğu birden fazla kişi ile hürriyetinden yoksun bırakma suçlarından beraatine ilişkin hükümlere yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile sanığın, çocuğu hürriyetinden yoksun bırakma suçundan mağdur sayısınca iki kere, 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
4. İlgili kararın, sanık … ve katılan mağdurlar vekili tarafından temyizi üzerine, Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 2021/16276 Esas, 2022/12228 Karar sayılı kararı ile ”Sanık …’nin yokluğunda verilen kararın, usulüne uygun tebliğ edilmediği ” gerekçesi ile tevdii karar verilmiştir.
5. Tevdii kararı üzerine eksiklik giderilerek ve sanık …’nin temyizine istinaden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ek tebliğname düzenlenerek dosya incelenmek üzere dairemize yeniden tevzi edilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
1. Sanık …’nin temyiz sebepleri;
Atılı suçları işlemediğine ilişkindir.
2. Sanık …’nin temyiz sebepleri;
Hakkında verilen cezaların ertelenmesi gerektiğine ilişkindir.
3. Katılan mağdurlar vekilinin temyiz sebepleri;
a. Sanıklara alt sınırdan ceza verilmesinin,
b. Sanık …’nin cezasında takdiren indirim yapılmasının,
Hukuka aykırı olduğuna ilişkindir.
III.OLAY VE OLGULAR
Dava konusu olay, sanıklar … ve …’nin, olay tarihinde yurttan kaçan on beş yaşından küçük mağdurlar … ve …’i, birlikte kaldıkları evlerinde alıkoyarak, hırsızlık yapmaları için azmettirdikleri iddiasına ilişkindir.
IV. GEREKÇE
A. Sanık … Hakkında Mağdur …’e Yönelik Nitelikli Hırsızlık Suçundan Kurulan Hükme İlişkin
İlk Derece Mahkemesince hükmolunan cezaların tür ve miktarları ile istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince verilen esastan ret kararları nazara alınarak 5271 sayılı Kanun’un 286 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde yer verilen; “İlk derece mahkemelerinden verilen beş yıl veya daha az hapis cezaları ile miktarı ne olursa olsun adlî para cezalarına ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine dair bölge adliye mahkemesi kararları”nın temyiz incelemesine tabi olmadığına ilişkin düzenleme ile incelemeye konu suçun, 5271 sayılı Kanun’un 286 ncı maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında da bulunmadığı dikkate alındığında, sanık … ve katılan mağdurlar vekilinin temyiz istemlerinin, aynı Kanun’un 298 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca reddine karar verilmesi gerektiği belirlenmiştir.
B. Sanıklar Hakkında Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçundan Kurulan Hükümlere İlişkin
1. Sanıkların temyiz sebepleri yönünden;
Dosyadaki olgular itibari ile, sanıklar … ile …’nin, yetiştirme yurdunda kalan ve buradan kaçan mağdurlar … ve …’ü evlerine alarak birlikte kaldıkları, mağdurların olay tarihinde 15 yaşından küçük olmaları ve rıza açıklama ehliyetlerinin bulunmaması nedeni ile sanıkların, mağdurlara karşı, atılı suçu işledikleri anlaşılmakla, Bölge Adliye Mahkemesinin sübuta ilişkin kabulünde ve sanık …’nin adli sicil kaydına dayanan kişiliği itibari ile yeniden suç işlemeyeceği kanaatine varılmadığından hakkında verilen cezaların ertelenmesine yer olmadığına dair mahkemenin takdirinde hukuka aykırılık görülmemiştir.
2. Katılan vekilinin temyiz sebepleri yönünden;
a. Oluşa ve dosya içeriğine göre aynı fikir ve eylem birliği içerisinde hareket eden sanıkların, olay tarihinde 15 yaşından küçük olan mağdurları, hukuken geçerli rızaları olmamasına rağmen evlerinde alıkoyma eylemlerinin, 5237 sayılı Kanun’un 109 uncu maddesinin birinci fıkrası, 109 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) ve (f) bentlerinde düzenlenen, çocuğa karşı, birden fazla kişi birlikte, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunu oluşturduğu sabit olmasına rağmen, sanıklar hakkında cezalandırma yapılırken 5237 sayılı Kanun’un 109 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendinin uygulanmamış olması,
b. Bu bağlamda, somut olayda atılı suçun birden fazla nitelikli halinin gerçekleşmesi nedeni ile, sanıklar hakkında cezalandırma yapılırken 5237 sayılı Kanun’un 3 üncü ve 61 inci maddeleri gereğince, temel hapis cezasının alt sınırdan uzaklaşmak suretiyle tayin edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Hususları hukuka aykırı bulunmuştur.
C. Sanık … Hakkında Mağdur …’a Yönelik Hırsızlık Suçundan Kurulan Hükme İlişkin
Ön inceleme bölümünde de açıklandığı üzere, sanık …’nin, mağdur …’a yönelik işlediği iddia olunan hırsızlık suçundan dolayı açılan davada, aracı olarak kullanılan yaşı küçük çocuklar … ve …’in, mağdur, suçtan zarar gören ve malen sorumlu sıfatları bulunmayıp, yaşları nedeni ile görevlendirilen vekillerinin de davaya katılma hakkı ve atılı suçtan kurulan hükmü istinaf ve temyiz hakkının bulunmadığı anlaşılmakla, sanık … hakkında, mağdur …’a yönelik hırsızlık suçundan İlk Derece mahkemesince verilen beraat hükmüne karşı istinaf yoluna başvuran, yaşı küçük çocuklar … ve … vekilinin talebinin usulden reddine karar verilmesi gerekirken, istinaf başvurusunun kabulüne ve beraat hükmünün kaldırılarak, sanığın mahkûmiyetine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur.
V. KARAR
A. Mağdur …’e Yönelik Nitelikli Hırsızlık Suçundan Kurulan Hükme İlişkin
Gerekçe bölümünde (A) bendinde açıklanan nedenle sanık … ve katılan mağdurlar vekilinin temyiz isteminin, 5271 sayılı Kanun’un 298 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, Tebliğnameye uygun olarak, oy birliğiyle ayrı ayrı REDDİNE,
B. Sanıklar Hakkında Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçundan Kurulan Hüküm Yönünden
Gerekçe bölümünde (B) bendinde açıklanan nedenlerle katılan vekilinin temyiz istemi yerinde görüldüğünden İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Ceza Dairesi’nin 17.04.2019 tarihli ve 2018/393 Esas, 2019/798 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğnameye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
C. Sanık … Hakkında Mağdur …’a Yönelik Hırsızlık Suçundan Kurulan Hükme İlişkin
Gerekçe bölümünde (C) bendinde açıklanan nedenlerle, sanığın temyiz istemi yerinde görüldüğünden İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Ceza Dairesi’nin 17.04.2019 tarihli ve 2018/393 Esas, 2019/798 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin ikinci fıkrası gereği, Tebliğnameye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi uyarınca takdîren İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 8. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 14.06.2023 tarihinde karar verildi.