YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2019/27220
KARAR NO : 2020/9954
KARAR TARİHİ : 18.02.2020
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu
SUÇ : Hükümlü veya Tutuklunun Kaçması
Tayzik hapsinden dolayı cezaevinde bulunanların firar etmesi durumunda 5237 sayılı TCK.nın 292. maddesindeki suçun unsurlarının oluşup oluşmayacağına ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 13.11.2019 tarih ve UG-2019/105477 sayılı uyuşmazlığın giderilmesi talebi üzerine, evrak Dairemize tevdii kılınarak incelendi;
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 13.11.2019 tarih ve UG-2019/105477 sayılı yazısı ile Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Ceza Dairesi, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Ceza Dairesi, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesi, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi arasındaki karar uyuşmazlığının giderilmesi talep edilmekle, dosya incelendi,
Gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık konusuna ilişkin yasal düzenlemeler;
Hükümlü veya tututklunun kaçması
Madde 292-(1) Tututkevinden, ceza infaz kurumundan veya gözetimi altında bulunduğu görevlilerin elinden kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Bu suçun, cebir veya tehdit kullanılarak işlenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis czasına hükmolunur.
(3) Bu suçun, silahlı olarak yada birden çok tutuklu veya hükmü tarafından birlikte işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecak ceza bir katına kadar artırılır.
(4) Bu suçun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin veya kasten öldürme suçunun gerçekleşmesi ya da eşyaya zarar verilmesi durumunda, ayrıca bu suçlara ilişkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.
(5) Bu maddede yazılı hükümler, ceza infaz kurumu dışında çalıştırılan hükümlüler ile hapis cezası adli para cezasından çevrilmiş olanlar hakkında da uygulanır.
(6) (Mülga:29/6/2005-5377/33md.)
2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun
Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde ceza:
Madde 340-(Değişik:31/5/2005-5358/11md)
111. madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikayeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez.
İcra İflas Kanunu hükümlerine göre belirli mükellefiyetlerin yerine getirilmemesi halinde kişiye mükellefiyetlerini yerine getirmesini temin amacıyla ve mükellefiyetlerini yerine getirinceye kadar ve her halde bilerli bir süreye kadar ” tazyik hapsi” uygulanmaktadır. Söz konusu zorlama niteliğindeki bu yaptırıma şikayet üzerine icra mahkemesi tarafından karar verilmektedir. Mahkeme tarafından hakkında herhangi bir yaptırım kararı verilen kişi bu yaptırım ister hapis ister adli para cezası, güvenlik tedbiri veya tazyik hapsi olsun kararın kesinleşmesi durumda hükümlü konumundadır ve icra mahkemesinin verdiği bu kararın hüküm niteliğinde olduğu hususunda da herhangi bir kuşku bulunmamaktadır.
Yasal düzenlemeler karşısında İcra Ceza Mahkemeleri tarafından yargısal faaliyet sonucu hükmedilen infazı 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkartılan tüzüğe göre yapılan tazyik hapsinin muhatabı olan kişinin, bu hapsin infazı müddetince “hükümlü” sıfatını taşıdığı kabul edilerek, infazın yapıldığı ceza infaz kurumundan kaçması şeklinde gerçekleşen eyleminde “hükümlü veya tutuklunun kaçması” suçunun yasal unsurlarının bulunduğu bu nedenle 5237 sayılı TCK.nın 292. maddesindeki suçun oluşaçağı,
Açıklanan nedenlerle; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Ceza Dairesi, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Ceza Dairesi, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesinin kararlarının usul ve yasalar aykırı olduğu belirlenerek uyuşmazlığın giderilmesine, 18.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.