YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4258
KARAR NO : 2023/4964
KARAR TARİHİ : 23.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/581 E., 2023/618 K.
KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasında görülen baz istasyonunun kaldırılması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince, Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Bursa ili, … ilçesi, Kaplıkaya Mahallesi, … Sitesinde ikamet ettiklerini, davalılar arasında imzalanan sözleşme ile sitenin yakınına baz istasyonu kurulmaya başlandığını, baz istasyonlarının insan sağlığına zararlı olduğunu, kanser vakalarını arttırdığını, insanların psikolojilerini olumsuz yönde etkilediğini ve yaşam kalitesini düşürdüğünü belirterek, dava konusu baz istasyonunun faaliyetine son verilmesi ve istasyonun kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davalı GSM şirketi için verilmiş güvenlik sertifikasının yönetmelik hükümlerine uygun olduğunu, davanın öncelikle görev ve husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, ayrıca sağlık endişelerinin baz istasyonunun kurulması ile ilgili olup olmadığı hususunun davacılar tarafından ispatının gerektiğini beyan ederek, davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı …vekili cevap dilekçesinde; baz istasyonunun uluslararası standartlara ve limit değerlere uygun olarak yapıldığını, müvekkil şirketin yönetmelik hükümlerine uygun güvenlik sertifikası alarak faaliyette bulunduğunu, baz istasyonunun insan sağlığına zarar verdiği yönündeki iddiaların bilimsel dayanaktan yoksun olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin, 09.09.2015 tarih ve 2014/105 Esas, 2015/212 Karar … kararı ile “…baz istasyonlarının genel performansa ve sağlığa olan etkileri konusunda günümüze kadar yayınlanmış çeşitli çalışmaların olduğu … bu nedenle geçmişe yönelik telafisi mümkün olmayan kanser gibi hastalıkların önlenmesi açısından toplumumu baz istasyonlarının yaydığı elektromanyetik radyasyondan en makul düzeyde korumak gerektiği…” şeklindeki gerekçeyle “davanın kabulüne” karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Yargıtay Bozma Kararı
1. Hükmü, davalılar vekilleri ayrı verdikleri dilekçeler ile temyiz etmişlerdir.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 19.06.2008 tarih ve 2015/17614 Esas, 2018/4683 Karar … ilamı ile “… mahkemece, davaya konu baz istasyonunun 21.04.2011 tarihli Yönetmelik hükümlerine göre limit değerlere ve güvenlik mesafelerine uygun olarak işletilmekte olup olmadığı hususunda aynı yönetmelik ve tebliğnamede belirlenen, BTK tarafından yetkili ve ölçüm sertifikası almış uzman bilirkişilerden oluşan kuruldan rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, BTK tarafından yetki belgesi bulunmayan bilirkişilerin düzenlediği rapora itibar edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir…” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda karar başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan inceleme ve araştırma sonucu, “…. elde edilen ölçüm sonuçlarının tamamının sınır değerlerinin altında olduğu, davacıların binasının baz istasyonu antenlerine olan mesafesinin, ilgili yönetmelikte tanımlanan güvenlik mesafesinin dışında yer aldığı ve davaya konu baz istasyonunun yönetmelikte belirtilen şartlara uygun çalıştığının tespit edildiği…” şeklindeki gerekçeyle “davanın reddine” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda karar başlığında belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişi raporları arasında çelişkiler bulunduğunu, bozma sonrası yapılan 17.06.2019 tarihli keşifte manyetik etki ölçümlenmiş ise de ölçümün hangi MHz değere ilişkin olduğunun raporda belirtilmediğini, aynı zamanda baz istasyonu çekim ayarlarının kontrol edilmediğini, bilirkişinin ilgili ölçüm yetkilisi listesinde ismi olup olmadığının bilinmediğini, Yargıtay bozma kararına uygun şekilde ölçüm yapılmadığı görülmekte iken ve mahkeme tarafından bu husustaki itirazlar değerlendirilmeden davanın reddi yönünde hüküm kurulduğunu, baz istasyonunun en üst kapasite ile çalışmasının temini ile ölçümlerin yapılması gerektiğini ancak bu işlemin de yerine getirilmediğini belirterek, kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme:
Uyuşmazlık, baz istasyonunun kaldırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.Baz istasyonları, 5809 … Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 37 nci maddesi gereğince BTK tarafından bu konuyu düzenleyen Yönetmelikteki yer, ölçü ve limit değerlere göre verilen güvenlik sertifikası gereğince kurulan, günümüzde haberleşme ve iletişimin sağlanmasında önemli bir yeri olan, genel olarak alıcı/verici antenleri sayesinde elektromanyetik dalgaları (sinyalleri) alma ve gönderme işlemi yapan sistemlerdir. Konuşmanın az olduğu kırsal alanlarda 35 km’lik, konuşma trafiğinin daha yoğun olduğu şehir merkezlerinde ise 1-2 km’lik bir mesafe içinde hizmet verebilen, çıkış güçleri oldukça düşük olan cihazlardan oluşmaktadır.
2.Ulaşılan son teknolojik gelişmelere göre, telefonla haberleşme ve iletişimin sağlıklı ve verimli olarak gerçekleştirilebilmesi için baz istasyonlarının bal peteği benzeri hücresel bir yapıda ve her bir peteğin içinde de en az bir baz istasyonu bulunacak şekilde kurulması zorunludur. Her bir istasyon kapasitesi itibariyle belirli sayıda abonenin haberleşmesini sağlayabileceğinden nüfusun yoğun olduğu yerleşim merkezlerinde daha çok sayıda baz istasyonu kurulması gerekmektedir. Şehirlerin dışına çıkartılmaları halinde hücresel yapı bozulacağından haberleşme ve iletişimin sağlanabilmesi için gerek baz istasyonlarından abonelere gerekse abonelerden baz istasyonlarına karşılıklı olarak gereğinden çok yüksek elektromanyetik dalgalar gönderilmek zorunda kalınacak, toplum sağlığı olumsuz yönde etkilenecektir.
3.Diğer taraftan, 05.11.2008 tarihli ve 5809 … Elektronik Haberleşme Kanun’u ve bu Kanun gereğince çıkartılan yönetmelik uyarınca baz istasyonlarının sağlığa zarar vermeyecek şekilde; nerede, nasıl, hangi ölçü ve limitler dahilinde kurulacağını belirleme ve kurallarını koyma işlemleri, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığının (BTK) görev ve yetkisindedir.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 … Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple; davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Onama harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
23.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.