YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3895
KARAR NO : 2023/4588
KARAR TARİHİ : 10.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/63 E., 2021/287 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 8. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Zonguldak 1. Asliye Hukuk Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı dahili davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; dava konusu 45 ada 3 parsel … kargir ev vasıflı taşınmazın tapuda … çocukları …, … ve … adlarına kayıtlı olduğunu, bu taşınmazın müvekkilerinin babası müteveffa … …’a ait olduğunu ve uzun yıllardır davacılar tarafından kullanıldığını belirterek dava konusu taşınmazın tapusunun iptali ile olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı nedeni ile davacılar adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Hazine vekili, malikin tapu kütüğünden anlaşıldığını ve tapulu taşınmazların zilyetlikle kazanılamayacağını açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı …, davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 16.05.2014 tarih ve 2012/54 Esas, 2014/326 Karar … kararı ile; davacıların taşınmazı 20 yılı aşkın süredir malik sıfatıyla sahiplendiklerinden TMK’nın 713/2 nci maddesindeki şartların oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulü ile davaya konusu 45 ada 3 parselin tapusunun iptaline ve taşınmazın tamamının davacılar murisi … …’ın mirasçıları adına paylı olarak tapuya kayıt ve tesciline, davalı …’ye karşı açılan davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı Hazine ve kayyım vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 16.01.2017 tarih ve 2014/24725 Esas, 2017/273 Karar … kararıyla (özetle); “davacı vekili tarafından dava dilekçesinde, yargılama aşamalarındaki beyanlarında, TMK’nin 713/2. maddesindeki hangi nedene dayanarak iptal ve tescil isteğinde bulunduğunun açıkça belirtilmediği, mahkeme gerekçesinde de ilgili maddede yazılı üç sebepten hangisine göre talebin değerlendirildiği ve hüküm kurulduğunun anlaşılamadığı, ayrıca tapu iptal ve tescil davaları, tapu malikine karşı ve tapu maliki ölmüş ise mirasçılarına yöneltilerek açılacağından mahkemece davanın, öncelikle tapu maliklerine, tapu malikleri ölü iseler Hazine hasım gösterilmek suretiyle açılacak mirasçıların tespiti davası ile belirlenecek mirasçılarına yöneltilmesi açısından davacıya süre ve imkan verilerek taraf teşkilinin sağlanması gerektiği, malikler hiç mirasçı bırakmadan ölmüş iseler miras TMK’nin 501. maddesi uyarınca Hazine’ye kalacağından şimdiki gibi Hazine aleyhine açılan davanın devamı ile uyuşmazlık hakkında bir karar verilmesi gerektiği” belirtilerek hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkeme, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin malikin tapu kaydında belli olmaması sebebine dayandıklarına dair beyanda bulunduğu, davada Hazine taraf gösterilerek yargılamaya devam olunduğu, mirasçılık belgesi istemli davaların reddine karar verildiği, dinlenen tanık ve mahalli bilirkişi beyanları uyarınca davacılar lehine taşınmazın mülkiyetinin kazanma koşullarının gerçekleştiği ve davalı …’nin taraf sıfatı olmadığı gerekçesiyle davanın davalı … yönünden reddine, diğer davalı yönünden kabulüne, 45 ada 3 parsel … taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Dahili davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; TMK’nın 713/2 nci maddesinde belirtilen şartların somut olayda oluşmadığını, 3402 … Kanun’un 18 inci maddesi gereğince kanunlar uyarınca devlete kalan taşınmaz malların zilyetlikle kazanılamayacağını, taşınmazın TMK’nın 501 inci maddesi gereğince devlete kaldığını belirtmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, 4721 … … Medeni Kanunu’nun 713/2 nci maddesinde düzenlenen olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı (maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan) sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası,
2. 4721 … … Medeni Kanunu’nun “Olağanüstü Zamanaışımı” başlıklı 713/1 ve 2 nci maddesinde; “Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. Aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan veya yirmi yıl önce hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir.”
3. Değerlendirme
1. Tüm dosya içeriği ve toplanan delillerden, dava konusu taşınmazın 1956 yılında yapılan kadastro çalışmalarında tapu kaydı uygulanarak … oğlu …, … oğlu … ve … kızı … adlarına tespit edildiği, tutanağın 01.02.1957 tarihinde kesinleşerek tapuya tescil edildiği ve beyanlar hanesine, “… evlatları …, … ve … ölüdür” şeklinde şerh verildiği anlaşılmaktadır.
2. Şu hâlde, tapu kaydı ve tapulama tutanağındaki açıklamalara göre kayıt maliklerinin kim olduğuna yarar bilgilerin tapu kütüğünde mevcut olduğu, kanun anlamında tanınan ve bilinen kişiler olup maddede yazılı koşulların gerçekleştiğini kabule olanak bulunmamaktadır.
4. Açıklanan tüm bu hususlar düşünülmeden, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde, davanın kabulüne karar verilmiş olması, hatalı olduğundan hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Dahili davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün 6100 … HMK’nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 … HUMK’un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
HUMK’un 440/III-1, 2, 3 ve 4 üncü bentleri gereğince ilâma karşı karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
Dosyanın kararı veren Mahkemeye gönderilmesine,
10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.