YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3840
KARAR NO : 2023/4406
KARAR TARİHİ : 04.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/72 E., 2022/45 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü, kısmen reddi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen tapu iptali ve mera olarak sınırlandırılması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, asıl ve birleştirilen davalarda; Çatalören Köyünde 2004 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında 109 ada 13, 120 ada 16, 109 ada 65, 66, 67, 120 ada 5, 109 ada 24, 34, 120 ada 7 ve 109 ada 47 parsel … taşınmazların çayır vasfı ile davalı adına tescil edildiğini, bu taşınmazların mera parseli içerisinde kaldığını, meraların kamu malı olup zilyetlikle kazanılamayacaklarını, taşınmazın davalılar adına yazılmasının hukuka aykırı olduğunu, ayrıca davalı adına zilyetlik nedeniyle yapılan tespitin 100 dönümü aştığını, tapu kaydının iptal edilerek taşınmazların tapuya mera vasfı ile Hazine adına tescilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25.6.2020 tarih ve 2012/43 Esas, 2020/55 Karar … kararıyla; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 14.4.2021 tarih ve 2020/3974 Esas, 2021/2804 Karar … kararı ile hükmü aşağıda yazılı nedenlerle bozmuştur.
Daire hükmü;
”…1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalılar vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Dava konusu 120 ada 16 parsel … taşınmaz Karayazı Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.04.1960 tarihli ve 1958/26 Esas, 1960/19 Karar … kararı ile önceli maliki … Kültür adına hükmen tescil ile oluşmuştur. Anılan dava dosyasında Hazine ve Köy Tüzel Kişiliği taraf olduğundan mahkeme ilamı bunlar yönünden de bağlayıcıdır ve sonuç doğurur. Ancak belirtilen davada davacı adına hükmen tesciline karar verilen miktar 4800 m2 olup, 16 No’lu parselden bunun dışında kalan yerin 120 ada 45 … mera parselinden sınırları genişletilmek suretiyle 16 parsele katıldığı kabul edilerek bu miktar kadar yerin tapusunun iptali ile mera olarak sınırlandırılması gerekirken taşınmazın tamamı hakkında davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı Hazine vekili, 16 parsel … taşınmazın mera ile çevrili olduğunu, kuru çayır vasfında olduğu tespit edildiğinden kısmen kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığını belirtmiştir.
2. Davalılar vekili ise, tüm taşınmazların dayanak kayıtlarının uygulanmadığını, taşınmazların tarım arazisi vasfında olduğunu, eksik inceleme ile karar verildiğini belirtilerek hükmün bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapu iptali ile mera olarak sınırlandırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Mera, bir veya birden fazla köy veya kasaba halkına bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş ya da kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa … olan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz (4342 … Mera Kanunu m.3,4).
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 … Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine, Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.