YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3754
KARAR NO : 2023/4616
KARAR TARİHİ : 11.10.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2362 E., 2021/2511 K.
KARAR : İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 21. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/332 E., 2021/347 K.
Taraflar arasındaki kadastral parselin ihyası davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkili adına kayıtlı eski 10 pafta 3588 parsel … taşınmazın Pendik Belediye Encümeninin 31.12.2002 tarih, 1799 … Kararı ile imar uygulamasına tabi tutularak 8012 ada 4 parsel … taşınmaza şuyulandırıldığını, anılan imar uygulamasının İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 2003/820 Esas, 2006/2344 Karar … ilamıyla iptal edildiğini bu nedenle eski 10 pafta 3588 parselin ihyası ile eski hale getirilmesi isteminde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davasının kabulü ile dava konusu İstanbul ili, Pendik ilçesi, Dolayoba Mahallesi, … Mevkiinde bulunan 8012 ada 4 parselde kayıtlı kadastral parselin eski:10 pafta 3588 parsel haline getirilmesine ve davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinafında, davanın kabulü kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın kabulü halinde ise harç ve vekalet ücretinin maktu olması gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
1. Davalının istinaf başvurusunun kabulüne,
2. İstanbul Anadolu 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.04.2021 gün ve 2017/332 Esas, 2021/347 … Kararının kaldırılmasına,
3. Dava konusu İstanbul ili, Pendik ilçesi, Dolayoba Mahallesi, … Mevkiinde bulunan 8012 ada 4 parselde kayıtlı kadastral parselin eski:10 pafta 3588 parsel haline getirilmesine ve davacı … Metal Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi adına kayıt ve tesciline,
4. Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 59,30 TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 11.084,45 TL harçtan mahsubu ile bakiye 11.025,15 TL harcın karar kesinleştiğinden talep halinde davacıya iadesine,
5. Davacıyı vekili temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekil ile davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyizinde, davalı aleyhine hükmedilen harç ve vekalet ücretinin nispi olması gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyizinde ise davanın kabulü kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastral parselin ihyası istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Bilindiği üzere; tapu sicilinin tutulması prensiplerinden biri tescil, diğeri sicilin aleniliği (güvenilirliği), bir diğeri Hazinenin kusursuz sorumluluğu, sonuncusu ise geçerli bir hukuki sebebinin bulunması, yani kaydın illetten mücerret olmamasıdır.
O halde; imar parselinin dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesi ile sicilin dayanıksız kalacağı ve TMK’nın 1025 inci maddesi hükmü uyarınca yolsuz tescil durumuna düşeceği; bu durumda; dayanıksız kalan tapu kaydının iptal edilerek kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyasına karar verilmesi gerekeceği tartışmasızdır. Ayrıca; kadastral parselin ihyasının, imar uygulamasıyla kadastral parsel sınırları üzerinde oluşturulan imar parsellerinin kadastral parsel içerisinde kalan kısımlarının tapu kaydının iptali ile eski hale getirilerek tescili suretiyle mümkün olabileceği gözetildiğinde; ihyası istenilen kadastral parselin çap sınırları içerisinde kalan imar parsellerinin tamamının tespitiyle kayıt maliklerinin davada yer almaları gerektiği de açıktır.
İmar işleminin iptali sebebiyle kadastral mülkiyet durumunun ihyası isteğine ilişkin bu davalarda, taraflar arasında mülkiyet ihtilafının bulunmadığı; davacının talebinin kamusal tasarruftan kaynaklanan sicil kaydının düzeltilmesine ilişkin olduğu gözetilerek, hüküm altına alınması gerekli karar ilam harcı ile vekalet ücretinin maktu olması ve ayrıca yargılama gideri ve bu giderlerden sayılan vekalet ücretinden iptal edilen idari işlemi yapan davalı …’nin sorumlu tutulması gerekir.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut olayda, sicil kayıtlarının illetini teşkil eden idari işlemin idari yargı yerinde iptal edilip, kararın kesinleşmesiyle dayanaksız hale geldiği ve böylece sicil kaydının yolsuz tescil durumuna düştüğü belirlenmek ve benimsenmek suretiyle karar verilmesinde kural alarak bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Ancak; kadastral parselin ihyasının sınırları kapsamında kalan ve imar uygulaması ile üzerinde oluşturulan alanların sicil kayıtlarının iptali ile mümkün olabileceği dikkate alınmadan yazılı olduğu üzere infaza elverişsiz şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
4. Mahkemece, dava konusu 3588 parsel … taşınmazın kadastral sınırları kapsamı üzerinde oluşturulan alanlar (imar parselleri, yol, yeşil alan vb) ve miktarları kuşkuya yer bırakmayacak şekilde belirlenerek, davada taraf olmayan malikler var ise davada yer almaları sağlandıktan sonra 3588 … kadastral parsel kapsamı içerisindeki imar parsellerinin bu kapsamda kalan miktarları da açıkça belirtilmek suretiyle tapu kaydının iptali ile bunların ve kadastral parsel kapsamındaki diğer yol, yeşil alan gibi alanlarla birlikte kadastral parselin ihyası ile davacı adına tesciline hükmedilmesi gerekirken eksik inceleme ile ve infaza elverişli olmayacak şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.