YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2839
KARAR NO : 2023/3945
KARAR TARİHİ : 20.09.2023
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/507 E., 2022/778 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bor 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/675 E., 2021/976 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve mera olarak sınırlandırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; dava konusu taşınmazın mera olarak kayıtlıyken Bor Belediyesi adına tescil edildiğini, belediye tarafından taşınmazın son malik olan davalıya satıldığını, mera olarak kayıtlı olan taşınmazın belediye tarafından satılamayacağını belirterek davaya konu Bor ilçesi, Bentkavak Mahallesi 127 ada 81 parsel, numaralı taşınmaz tapusunun iptali ile kamu orta malı olarak sınırlandırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
1. Niğde ili, Bor ilçesi, Bentkavak Mahallesi 127 ada 81 parsel No.lu Çayırlık nitelikli 6.284,00 m² yüzölçümlü taşınmazın … adına olan tapu kaydının iptali ile davacı … adına tapuya kayıt ve tesciline,
2. Niğde ili, Bor ilçesi, Bentkavak Mahallesi 127 ada 81 parsel No.lu Çayırlık nitelikli 6.284,00 m² yüzölçümlü taşınmazın kamu orta malı olarak sınırlandırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Mahkemece söz konusu taşınmazların belediye mücavir alanları içerisinde kalıp kalmadığının araştırılarak mücavir alan içerisinde kalması halinde Bor Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/675 Esas, 2021/976 Karar sayılı ilamının HMK’nın 114 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının d bendi davada taraf ve davada taraf sıfatı yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu,
2. Yargılama aşamasında da dile getirdiği gibi, dava konusu taşınmazın o tarihte mülkiyet sahibi bulunan Bor Belediyesi’nin ihale sureti ile satışa çıkarması sonrasında yapılan ihalede o tarihte geçerli olan 2490 sayılı Devlet İhale Kanunun prosedürüne uygun olarak açık arttırma usulü ile en yüksek pey talebinde bulunan müvekkilinin satışın ihale yoluyla üzerinde kalması sonucunda dava konusu taşınmazın maliki olduğunu, 2001 yılında yapılan bu satış işlemi nedeni ile 10 yıllık zamanaşımı iddiamız gerekçeli kararda da görüleceği üzere mahkemece yeteri kadar değerlendirilmediğini,
3. Dava konusu taşınmaz Bor Belediyesi Tüzel Kişiliği’ne o tarihte yürürlükte bulunan 1580 sayılı Yasa’nın 159 uncu maddesi gereğince intikal ve tescil edilip, ihale sureti ile müvekkiline sattığını, ihale şartnamesi ve ihale ile ilgili diğer belgelerin mahkemece Bor Belediyesi’nden getirtilip incelenseydi satışa konu taşınmazın vasfı belirtilirken sadece tarla olarak görülmektedir. Yani yapılan ilamlarda ve belediyenin satış kararlarında çayırlık veya mera olarak vasıflandırılmış değildir. Bu durum karşısında müvekkiline yüklenecek herhangi bir sorumluluk olamayacağını, satışa konu taşınmazın davacı tarafından iddia olunduğu gibi devletin hükmü tasarrufunda bulunan mera olduğuna dair hiçbir belgede böyle bir kaydı bulunmadığını, bu durumun mahkemece değerlendirilmediğini,
4. Müvekkilinin söz konusu taşınmazı Bor Belediyesi’nden ihale yoluyla satın alındığından, TMK’nın 1023 üncü maddesi gereği iyi niyetli 3 üncü şahıs konumunda olduğunu, belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Bor Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.11.2021 tarih ve 2021/675 Esas, 2021/976 Karar sayılı kararına karşı, davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 inci maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde dayandığı gerekçelerle hükmü temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Mülga 1580 sayılı Kanun,775 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Davaya konu taşınmaz, 18.07.1967 tarihli kadastro tutanağı ile çayırlık vasfıyla Hazine adına tescil edilmiş, 07.01.1969 tarihinde dava dışı Bor Belediyesi’ne 775 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi gereğince devredilmiş, 07.09.2001 tarihinde ise encümen kararına istinaden davalı …’a satılmıştır.
Mülga 1580 sayılı Yasa’nın 159 uncu maddesi halen yürürlükte olan 5393 sayılı Yasa’nın 79 uncu maddesi ile aynı mahiyette olup mülkiyet naklini değil, belediyenin tasarruf hakkını öngörmektedir. Mera vasıflı taşınmazın idarenin usulsüz işlemleri ile yolsuz olarak tescili yerinde olmadığından davanın kabulü ile çekişmeli taşınmazın mera vasfıyla kamu orta malı olarak sınırlandırılarak özel siciline tesciline karar verilmesinde bir usulsüzlük görülmemiştir.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.