YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2479
KARAR NO : 2023/3258
KARAR TARİHİ : 12.06.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen mirasın hükmen reddi davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili, 30.08.2012 tarihinde vefat eden miras bırakan …’in terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalı vekilleri cevap dilekçelerinde; davanın 3 aylık yasal süre içerisinde açılmadığını, murisin ölümü tarihinde aczi gösterir bir durumun bulunmadığını, terekenin borca batık olup olmadığı yönünde gerekli araştırılmaların yapılması gerektiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.06.2016 tarih ve 2016/87 Esas, 2016/323 Karar sayılı kararıyla mirasın hükmen reddedildiğinin tespiti yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Yargıtay Bozma Kararı
1. Hükmü, davalı … vekili temyiz etmiştir.
2. Yargıtay 14. (Kapatılan) Hukuk Dairesinin 21.012021tarih ve 20171450 Esas, 2021/191 Karar sayılı ilâmıyla: “mahkemece mirasbırakanın terekesinin aktifine ilişkin hiçbir araştırma yapılmamıştır. Mahkemece mirasbırakanın ölüm tarihi itibari ile aktif ve pasifi yukarıda belirtilen kurumlardan sorularak tespit edilmelidir. Eksik incelemeyle hüküm kurulması doğru görülmemiştir” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda karar başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozmaya uyularak yapılan inceleme ve araştırma sonucu, miras bırakan … terekesinin borca batık olduğunun tespitine, davacılar tarafından mirasın hükmen reddedilmiş sayılmasına karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince “sağlık poliçelerin muris …’nin Ziraat Bankası’nda bulunan hesabı kapsamında hayat sigortası olarak yapıldığı, murisin vefatı nedeniyle 2.263,95TL’nın … hesabına, murisin borcu nedeniyle ödendiği, davacılar murisinin akıbeti hakkında bilgi edinilemeyen 1967 model bir aracının olduğu ve bu aracın murisin ölüm tarihi itibariyle bilirkişi tarafından değerinin 10.000,00TL olarak belirlendiği, murisin ölüm tarihi itibariyle toplam 52.707,40TL borcunun bulunduğu, terekenin açıkça borca batık olduğunun tespit edildiği” gerekçesiyle hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda karar başlığında belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacıların davalarını ispatlayamadıklarını, dosyadaki delillerin davanın kabulünü gerektirir açıklıkta olmadığını ve re’sen tespit edilecek nedenlerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme:
Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 nci maddesi gereğince mirasın hükmen reddi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 nci maddesinde; “Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.
” düzenlemesi yer almaktadır.
2. TMK’nın 605/2 nci maddesine dayanan mirasın reddi istemi süreye tâbi olmayıp mirasçıların iyi niyetli ya da kötü niyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibarıyla, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2).
3. Murisin ölümü nedeniyle sağlığında yaptırdığı hayat sigortası nedeniyle ödenen tazminat, hak sahipliği sıfatından doğan haklar olup terekeye dahil değildir.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı … vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
HUMK’nın 440/III-1’inci bendi gereğince ilâma karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
12.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.