YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2009
KARAR NO : 2023/2647
KARAR TARİHİ : 17.05.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
İlk Derece Mahkemesinde görülen mirasçılık belgesinin iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davacıların Çatalca Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/867 Esas, 2013/133 Karar sayılı ilamıyla muris … oğlu …’nin mirasçısı olduğuna karar verildiğini ancak Küçükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesinin 1993/55 Esas-1579 Karar sayılı ilamıyla davalının mirasçılığına karar verildiğini belirterek; Küçükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesinin 1993/55 Esas-1579 Karar sayılı mirasçılık belgesinin iptalini talep etmiştir.
II. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 22.10.2015 tarihli ve 2014/452 Esas, 2015/936 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine hükmedilmiştir.
III. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesi 08.10.2019 tarihli ve 2016/15974 Esas, 2019/6359 Karar sayılı ilamında; “… Mahkemece; murise ait olduğu iddia edilen 207 ve 229 parsel sayılı taşınmazın denetime elverişli olarak tüm geldi ve gitti kayıtlarıyla birlikte tedavüllü tapu kayıtları, dayanak eski tapu kayıtları varsa vergi kayıtları ilgili yerlerden getirtilmeli, davacıların mirasçılığına karar verilen Çatalca Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2012/867 Esas, 2013/133 Karar sayılı dosyası mahkemesinden istenilmeli, İstanbul, …., Cilt Atik: 7, Sayfa:10, Kütük Sıra No:32’nin denetime elverişli tercüme evrakları ilgili nüfus müdürlüğünden istenilip dosya arasına alınarak incelenmeli, muirisin kızı olduğu iddia edilen Hanife Bilgin’in kayıtlarıya karşılaştırılmalı, tarafların tanık da dahil olmak üzere bu konuda göstereceği tüm deliller sorulup araştırılmalıdır. Re’sen araştırma ilkesi gereğince bütün araştırmalar yapıldıktan sonra dosya kapsamına göre karar verilmelidir…” gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesince, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde, davacıların murisi … oğlu … ile tapu kayıt maliki … oğlu …’nin aynı kişi olmadıklarını, mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin eksik olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacıların murisi … oğlu … ile iptali talep edilen mirasçılık belgesindeki … oğlu …’nin aynı kişi olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 598 inci maddesine göre, başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
2. Mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davada irs ilişkisi kural olarak nüfus kayıtları ile ispat olunur. Nüfus kayıtları belgeledikleri olguların doğruluğuna kanıt oluşturur. Bunların içeriğinin doğru olmadığının ispatı kanunlarda başka bir hüküm bulunmadıkça herhangi bir şekle tabi değildir (TMK m. 7). Hakim çekismesiz yargıda re’sen araştırma ilkesi uyarınca, davanın ispatı için gerekli bütün delillere başvurabilir.
3. Hukukumuzda çekişmeli yargıya tabi davalarda taraflarca hazırlama ilkesi geçerli olup, hakim tarafların talepleri ile bağlıdır. Hakim, talepte bulunan tarafların iddia ettiği olaylar ve ileri sürdüğü delillerle yetinerek karar vermek zorundadır. Çekişmesiz yargıya tabi davalarda ise re’sen araştırma prensibi egemendir. Hasımsız açılan ve çekişmesiz yargıya tabi olan davalarda verilen kararlar kesin hüküm teşkil etmediği gibi bu kararlar açılacak bir iptal davası sonucunda değiştirilebilir veya ortadan kaldırılabilir.
4. Mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davalarda davacı, mirasçılık belgesi verilmesini isteyebilmek için murisin öldüğünü ve ölüm tarihini, muris ile kendisi arasındaki irs bağını kanıtlamak zorundadır. Bu tür davaların reddine karar verilebilmesi için murisin hiçbir şekilde yaşamadığının, böyle bir kişinin mevcut olmadığının belirlenmesi veya davacının murisin mirasçısı olmadığının tespiti gerekir.
5. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 03.02.1999 tarih, 1999/2-58 Esas, 1999/53 Karar sayılı ilmaında da belirtildiği gibi, nüfusa kayıtlı olamayan bir kişi için de mirasçılık belgesi istenilebilir. Murise ait olduğu belirtilen tapu kayıt ve dayanak belgeleri getirtilmeli, davacıdan tanık dahil bu konuda göstereceği diğer delilleri sorulup incelendikten sonra bir karar verilmelidir.
3. Değerlendirme
1.Mahkemece Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyulmuş olsa da bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. Mahkemece yapılan araştırma davacıların murisi … oğlu … ile 207 ve 229 parsel maliki olan ve iptali talep edilen mirasçılık belgesindeki … oğlu …’nin aynı kişi olup olmadığı tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmemiştir.
2. Öncelikle 207 parsel sayılı taşınmazın tedavüllü tapu kayıtları getirtilip incelendikten, 209 parsel sayılı taşınmazın dayanağı olan ”13 Kanuni evvel (aralık) 1299 cilt 8 sayfa 28 ve 37 numaraları tapu kayıtları ve haritası”nın ve ”21 … (1883) tarih- 325” muhacir komisyonu kararı araştırıldıktan ve lüzum halinde murise ait olduğu iddia edilen taşınmazlarda keşif yapılıp tarafların tanıkları, mahalli bilirkişiler keşifte dinlendikten sonra davacıların murisi ile tapu kayıt maliki ve iptali talep edilen mirasçılık belgesindeki … oğlu …’nin aynı kişi oldukları kuşkuya yer bırakmayacak şekilde incelendikten sonra karar verilmesi gerekirken eksik inceleme hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.