YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/199
KARAR NO : 2023/1097
KARAR TARİHİ : 23.02.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki ortaklığın giderilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı … tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Giresun ili, Merkez ilçesi, Uzgur Köyü, Batlama mevkinde kain 44 (yeni 116 ada, 51 parsel), 45 (yeni 124 ada, 4 parsel), 46 (yeni 121 ada 1 parsel), 60 (yeni 121 ada 3 parsel), 61 (yeni 119 ada 3 parsel) parsel sayılı taşınmazlarda müvekkili ile davalıların müşterek malik olduklarını, taraflar arasındaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasındaki ortaklığının satış sureti ile giderilmesine karar vermiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalılara dava dilekçesinin ve duruşma gününün usulune uygun tebliğ edilmediğini, taraf teşkilinin sağlanmadığını,
2. Vefat eden yedi kişinin veraset ilamının dosyaya eklenmediğini, mirasçılarına dava dilekçesinin ve duruşma gününün usulune uygun tebliğ edilmediğini,
3. Kararda belirtilen İsmail isimli kişinin açık kimliğinin belirlenmediğini,
4. Bilirkişi raporunun kendisine ve diğer taraflara tebliğ edilmediğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davanın kabulü kararın eksik incelemeye ve hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 628 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
2. Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 sayılı Kanun’un 27 inci maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36 ncı maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı Kanun’un 27 nci maddesinde de “hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
3.Dosya kapsamında yapılan incelemede; taşınmazlarda pay sahibi olan Salih Karakuz’un veraset ilamının dosyaya eklenmediği, Salih oğlu Şakir, Salih kızı Ayşe, Salih kızı Emine’nin ve Ali kızı Fatma Dinçer’in kim olduğu, varsa mirasçılarının tespiti hususunda bir araştırma yapılıp yapılmadığı anlaşılamamıştır. Ayrıca UYAP üzerinden yapılan incelemede 116 ada 51 parsel sayılı taşınmazda 10.05.2018 tarihinde yapılan satış işlemiyle Aydın Karakuz’un pay sahibi olduğu tespit edilmiştir.
4. Dava konusu taşınmazlarda paydaş olan kişiler davaya dahil edilmeden yokluklarında yargılama yapılarak karar verilmiştir. Mahkemece, dava konusu taşınmazların güncel tapu kaydı paydaşların kimlik numaralarını da gösterir şekilde tapu müdürlüğünden getirtilerek, davanın tüm tarafları açısından taraf teşkili kontrol edilerek, ölü olan paydaşların veraset ilamlarının temini ile davada taraf olarak yer almayan mirasçılar davaya dahil edilerek, paydaşlarının kim olduklarına dair yeterli bilgilere ulaşılamaması halinde ise 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun ile bu kanuna dayanarak çıkarılan Mal Memurlarının Kayyımlığı Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca kayyım huzuruyla davanın görülerek taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, taraf teşkili sağlanmaksızın ve 6100 sayılı Kanun’un 27 nci maddesi uyarınca hukuki dinlenme hakkı ihlal edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
23.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.