YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1522
KARAR NO : 2023/2215
KARAR TARİHİ : 13.04.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve temyiz incelemesinden geçen muhdesatın tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, 8. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı (EPDK) yönünden husumetten reddine, Hazine yönünden hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; 107 ada 241 parsel sayılı taşınmazın bitişiğindeki alanlarda, vekil edenleri ve vekil edenlerinin murisleri tarafından dikilen ve bakımları yapılan ağaçlar olduğunu ve bu ağaçların bulunduğu alanın Kandil HES Barajı alanı içerisinde kaldığını açıklayarak, davaya konu alandaki ağaçların vekil edenlerine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılardan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu vekili, müvekkili Kuruma husumet yöneltilmeyeceğinden bahisle davanın reddini savunmuştur.
Davalılardan Hazine vekili, davaya konu edilen ağaçların kendiliğinden yetişebilen türden ağaçlar olduğunu, dere yataklarının da özel mülkiyete konu olamayacağını beyanla davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 29.11.2013 tarihli ve 2013/302 Esas, 2013/677 Karar sayılı kararıyla; davanın kabulüne, 694 adet 3 – 4 yaşlarında söğüt, 297 adet 5 – 7 yaşlarında söğüt, 851 adet 8 – 10 yaşlarında söğüt, 613 adet 11 – 12 yaşlarında söğüt, 334 adet 16 – 18 yaşlarında söğüt, 35 adet 10 – 13 yaşlarında karaağaç, 24 adet 10 – 13 yaşlarında alıç, 200 adet bağ, 125 adet böğürtlen ağacının 14/56 hissesinin davacı …, 2/56 hissesinin davacı …, 7/56 hissesinin davacı …, 7/56 hissesinin davacı …’a ait olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili, davalı … vekili ve davalı EPDK vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 04.07.2018 tarihli ve 2018/10945 Esas, 2018/14959 Karar sayılı kararıyla; davalı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu dava konusu taşınmazın maliki olmadığı gibi, davanın açılmasına sebep olacak bir eylemde de bulunmadığından bu davalıya yönelik davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiği, söğüt ağaçları kalıcı nitelikte olmadığından bu muhdesata ilişkin davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiği, karaağaç ve alıç ağaçlarının davacılar tarafından meydana getirilip getirilmediği hususunda yeterince araştırma yapılmadığı, ayrıca 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 19. maddesinin ek fıkra hükmünün de değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına, bozma sebeplerine göre davacıların temyiz sebeplerinin bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu edilen Karadut Köyü 107 ada 241 parsel sayılı taşınmazın ifraz görerek 107 ada 250, 251, 252, 253 parsel sayılarını aldığı, 250, 251, 252 parsellerin davacılar adına 16.06.2016 tarihinde tescil edildiği, 253 parselin Hazine adına ham toprak vasfıyla kayıtlı olduğu, davacılara ait 107 ada 250, 251, 252 parsellerde ve Hazine adına kayıtlı 253 parselde kamulaştırma işlemi yapılmadığı, 250, 251 ve 252 sayılı parsellerin davacılar tarafından 15.05.2017 tarihinde Enerji …’ne satıldığı, 253 parselin Orman vasfında olması nedeniyle kamulaştırma işlemi yapılmadığı ve kurumca Çevre ve Orman Bakanlığından 09.03.2055 tarihine kadar bedelli kesim izin kararı alındığı anlaşılmakla, dava konusu taşınmazlar hakkında kamulaştırma işlemi uygulanmadığından davacıların hukuki yararının bulunmadığı belirtilerek, davanın Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanlığı yönünden husumetten reddine, Hazine yönünden hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyizinde, müvekkillerince meydana getirildiğinin tespiti istenen karaağaç ve alıçlar hakkında araştırma yapılmaksızın hukuki yarar yokluğundan davanın reddedilmesinin doğru olmadığını, dava konusu edilen muhdesatın baraj göleti altında kaldığından müvekkillerinin hukuki yararı bulunduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muhdesatın tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 684 üncü, 718 inci, 724 üncü, 728 inci, 729 uncu ve 1012 nci maddeleri, Tapu Sicili Tüzüğü’nün 60 ıncı maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
13.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.