YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/704
KARAR NO : 2023/1722
KARAR TARİHİ : 23.03.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 inci maddesi uyarınca mirasın hükmen reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesince davanın kabulüne dair İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; vesayet altına alınmış davacı …’ın babası …’in 05.08.2010 tarihinde vefat ettiğini, vefat ettiği tarihte borcunun bulunduğunu ancak, aktif malvarlığının bulunmadığını belirterek terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın süresinde açılmadığını, davanın görevli ve yetkili mahkemede açılmadığını, murisin malvarlığının araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 22.10.2015 tarih ve 2014/503 Esas, 2015/626 Karar sayılı kararıyla; murisin terekesinin borca batık olduğu anlaşıldığından davanın kabulü ile mirasın hükmen reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin 22.10.2015 tarih ve 2014/503 Esas, 2015/626 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 20.05.2019 tarih ve 2016/11075 Esas, 2019/4518 Karar sayılı ilâmında; davalı vekilinin süresinde sunduğu dilekçesiyle yetki itirazında bulunduğu ve yetkili mahkemeyi doğru olarak gösterdiği anlaşıldığından yetkisizlik kararı verilerek dosyanın yetkili … Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesi için hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 12.02.2020 tarih ve 2019/241 Esas, 2020/52 Karar sayılı kararıyla; davaya bakma görev ve kesin yetkisinin … Asliye Hukuk Mahkemesine ait olması sebebiyle Mahkemenin yetkisizliğine, Mahkeme yetkisiz olduğundan dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesi Kararı 2
… 38. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.12.2021 tarih ve 2021/557 Esas, 2021/160 Karar sayılı kararıyla, murisin öldüğü tarihte borçlarına yetecek miktarda malvarlığının bulunmadığı anlaşıldığından davanın kabulü ile murisin mirasının borca batık olduğunun tespiti ve mirasın hükmen reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; murisin malvarlığının Mahkemece eksik araştırıldığını, müvekkili aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu, kamu düzeni ile ilgili olan hususların dikkate alınması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 inci maddesi uyarınca mirasın hükmen reddi talebi üzerine verilen kararın eksik incelemeye ve hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 373/4 üncü maddesi; “Yargıtay’ın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karara karşı temyiz yoluna başvurulabilir.” hükmünü, Geçici 3/2’nci maddesi ise; “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454’üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez.” hükmünü içermektedir.
3. Değerlendirme
a. Yukarıda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktır. Diğer bir anlatımla, Yargıtayın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi amaçlanmıştır.
b. Somut uyuşmazlıkta, …. Asliye Hukuk Mahkemesinin davanın kabulüne ilişkin kararı sonucu Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesinin 20.05.2019 tarihli ilâmıyla Mahkemenin yetkisizliğine ve dosyanın yetkili … Asliye Hukuk Mahkemelerine gönderilmesine dair uyuşmazlığın esasına yönelik herhangi bir denetim yapılmadan hükmün bozulmasına karar verilmiş, temyiz inceleme istemine konu karar ise … 38. Asliye Hukuk Mahkemesince verilmiştir. Temyize konu Mahkeme kararı, Bölge Adliye Mahkemelerinin 20.07.2016 tarihinde göreve başlamasından sonra 01.12.2021 tarihinde verildiğine göre, kanun yoluna dair 1086 sayılı HUMK’un hükümleri değil 6100 sayılı HMK’nın hükümlerinin uygulanması gerektiğinden, 6100 sayılı HMK’nın 6723 sayılı Kanun’un 34 üncü maddesi ile değişik geçici 3 üncü maddesi gereği dosyanın incelenmeksizin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere Yerel Mahkemeye geri çevrilmesine karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Belirtilen işlemin yerine getirilmesi için dosyanın hükmü veren İlk Derece Mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE,
23.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.