YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/6064
KARAR NO : 2023/304
KARAR TARİHİ : 18.01.2023

Taraflar arasında görülen miras hakkı temlik sözleşmesinin iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 14. Hukuk Dairesince mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalıların kardeş olduklarını, müvekkilinin okuma yazma bilmediği gibi Türkçe’de bilmediğini, davalıların Batman 2. Noterliğince hazırlanan 17.04.2001 tarih, 7650 yevmiye sayılı miras hakkı temlik sözleşmesine müvekkiline parmak bastırmak suretiyle işlem yaptırdıklarını, bu işlemin muvazaalı olduğunu, sözleşmenin hile ile imzalatıldığını, davalılardan M. Nurullah Terece’nin diğer kız kardeşlerine de Batman 2. Noterliğinde aynı şekilde miras hakkı sözleşmesini imzalattığını öğrendiklerini, tarafların öz kardeşi olan Behiye Baktaş’ın da davalıların kendisine hileli bir şekilde parmak bastırdığı miras hakkı temlik sözleşmesinin iptali için Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/384 Esas sayılı dava dosyası üzerinden aynı davalılar adına iptal davası açtığı bilgisine ulaşıldığını, davalıları ve konusu aynı olan her iki dava dosyasının aralarındaki hukuki ve fiili bağlılık nedeniyle birleştirilmelerini, Batman 2. Noterliğinin 17.04.2001 tarih ve 7650 yevmiye sayılı miras hakkı temlik sözleşmesinin tarafların gerçek niyetlerini taşımadığı ve hile ile alınmış olması ve 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde işleme konulmaması nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalılar davaya cevap vermemiştir.

III. MAHKEME KARARI
1. Mahkemenin 18.07.2013 tarihli ve 2013/498 Esas, 2013/515 Karar sayılı kararı ile dava dosyasının aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunması dolayısıyla Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/384 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.

2. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25.09.2014 tarihli, 2013/384 Esas 2014/484 Karar sayılı kararı ile davanın ve birleşen davanın sübut bulmadığından reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 09.09.2015 tarihli ve 2015/9359 Esas, 2015/8006 Karar sayılı kararıyla, hükmün onanmasına karar verilmiştir.

3. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekilleri tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.

4. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 04.10.2016 tarihli ve 2016/7274 Esas, 2016/7820 Karar sayılı kararıyla, “Ceza mahkemesinde açılan davanın neticesi 6100 sayılı HMK’nın 165/1 maddesi gereğince görülmekte olan miras hakkının temliki sözleşmesinin iptali davası için bekletici mesele teşkil eder. Bu nedenle, mahkemece Batman 5. Asliye Ceza Mahkemesinin 2016/288 Esas sayılı dava dosyasının sonucu beklenmek suretiyle tüm deliller değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle onama ilamının kaldırılarak, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

5. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararı sonrası dosya Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2017/182 Esas numarasını almış olup, bu dosyanın 29.05.2019 tarihli duruşma ara kararı ile Batman 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/498 Esas, 2013/515 Karar sayılı ilamı ile dosyaları her ne kadar birleştirilmiş ise de dosyanın incelenmesinde birleşen dosyanın dosyaları ile bir ilgi ve alakasının olmadığı asıl birleşmesi gereken dosyanın Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2009/767 Esas sayılı dosyası olması gerektiğinden mevcut dosyanın tefrikine karar verilmiştir.

6. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/182 Esas sayılı dosyasında verilen tefrik kararı sonrası, tefrik edilen dosya Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/342 Esas, 2019/529 Karar sayılı numarasını almış olup, bu dosyada 30.05.2019 tarihinde dosyanın Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/767 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.

7. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/686 Esas sayılı dosyasında hazırlanan 12.10.2021 tarihli tutanakta, mahkemenin 2019/342 Esas sayılı dava dosyasının Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/767 Esas sayılı dosyası ile 30.05.2019 tarihinde birleştirilmesine karar verildiği, ancak verilen birleştirme kararına rağmen dosyanın Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesine fiziken ve UYAP ortamında gönderilmediğinin 14.09.2021 tarihindeki kalem denetimi esnasında tespit edildiği, yapılan tespit neticesinde dosyanın 14.09.2021 tarihinde Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderildiği, Batman 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23.09.2021 tarih ve 2014/388 Esas sayılı yazısı ile birleşen dava dosyasının karara çıktığı, birleşme kararından haberlerinin olmadığını bu nedenle birleşen dosya yönünden herhangi bir hüküm kurulmadığı gerekçesiyle dosyanın mahkemelerine iadesine karar verildiği, dosyanın birleştirme kararına rağmen zamanında birleşen mahkemeye gönderilmediğine dair tutanak tanzim edilmiştir.

8. Birleşen dosyanın karara çıkmasından sonra dosya Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2021/686 Esas numarasını almış olup, bu dosyanın 26.01.2022 tarihli, 2021/686 Esas 2022/57 Karar sayılı kararı ile hem birleşen dosya hem de mahkemenin 2017/182 Esas sayılı dosyasında Batman 2. Noterliğinin 17.04.2001 tarih 7650 yevmiye sayılı miras hakkı temlik sözleşmesinin iptalinin istenildiği, Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/182 Esas, 2019/528 Karar sayılı kararıyla 17.04.2001 tarih ve 7650 yevmiye sayılı miras temlik sözleşmenin iptaline karar verildiği, verilen kararın davacıları arasında bu davanın davacısı …’ın da davacı olarak gözüktüğü, bu durumda mevcut dava dosyasının konusu ve tarafları ile ilgili karar verilmiş olduğu ve verilen kararın kesinleştiği bu haliyle dosyanın konusuz kaldığı anlaşıldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; zamanaşımı bulunduğunu, mahkemenin zamanaşımı itirazlarını dikkate almadığını, mahkemenin hukuki yarar ve kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar vermesi gerektiğini, Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/342 Esas sayılı dosyasında hükme esas alınan ceza dosyasında yargılamanın yenilenmesinin istenildiğini, davacının okuma-yazma bildiğine dair belgelerin ilgili yerlerden getirtilmediğini, davacının hile iddiasının dayanağının bulunmadığını, yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasının hatalı olduğunu, res’en belirlenecek nedenlerle kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, miras payı temlik sözleşmesinin iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114 üncü maddesi; ” Dava şartları
MADDE 114- (1) Dava şartları şunlardır:…
i) Aynı davanın, daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması.”

2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 115 inci maddesi; “Dava şartlarının incelenmesi
MADDE 115- (1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.
(2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. …”

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hakim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.05.2019 tarih 2017/182 Esas, 2019/528 Karar sayılı kararında, davacılar … ve Behiye Baktaş, davalılar M. Nurullah Terece, M. Sıddık Terece, … olduğu, davacıların müvekkili ile davalıların kardeş olduklarını, davalıların Batman 2. Noterliğince hazırlanan 17.04.2001 tarih, 7650 yevmiye sayılı miras hakkı temlik sözleşmesine müvekkiline parmak bastırmak suretiyle işlem yaptırdıklarını, bu işlemin muvazaalı olduğunu, sözleşmenin hile ile imzalatıldığını, Batman 2. Noterliği’nin 17.04.2001 tarih ve 7650 yevmiye sayılı miras hakkı temlik sözleşmesinin tarafların gerçek niyetlerini taşımadığı ve hile ile alınmış olması ve 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde işleme konulmaması nedeniyle iptaline karar verilmesini istediği anlaşılmıştır. Esas ve karar numarası belirtilen dosyada 29.05.2019 tarihinde davanın kabulü ile 17.04.2001 tarih ve 7650 yevmiye sayılı miras temlik sözleşmesinin iptaline karar verilmiştir. Bu karar üzerine davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuş, Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 15.09.2020 tarih 2019/3941 Esas, 2020/4952 Karar sayılı kararı ile hükmün onanmasına karar verilmiştir. Onama ilamı üzerine ise davalılar vekili karar düzeltme yasa yoluna başvurmuş, yine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 02.02.2021 tarih, 2020/3959 Esas, 2021/502 Karar sayılı kararı ile karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir. Bu kararlardan sonra ilk derece mahkemesi 02.02.2021 tarihinde kararın kesinleştiğine dair kesinleşme şerhi düzenlemiştir.

3. Yukarıda açıklanan Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/182 Esas sayılı dosyası ile Dairemizce tetkik edilen dosya karşılaştırıldığında, tetkik edilen dosya davacısının ve davalılarının Batman 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/182 Esas sayılı dosyasında da davacı ve davalılar arasında yer aldıkları, dava konularının, iptali istenilen vasiyetname ve dava sebeplerinin aynı olduğu anlaşılmıştır.

4. Aynı davanın daha önce açıldığı, açılan bu davada vasiyetnamenin iptaline karar verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşıldığından mahkemece dava şartlarındaki eksiklik nedeniyle 6100 sayılı HMK’nın 114/1-i ve 115 inci maddeleri gereğince davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,

2. Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile değerlendirme bölümünün 2. ve 3. paragraflarında açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA,

İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

18.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.