YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3779
KARAR NO : 2023/5441
KARAR TARİHİ : 08.11.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1519 E., 2022/462 K.
ASIL VE BİRLEŞTİRİLEN DAVADA
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/89 E., 2021/93 K.
Taraflar arasındaki miras payının devri sözleşmesinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müşterek muris …’ın 07.05.2016 tarihinde vefat ettiğini, davacının murisin ilk eşinden olma, davalı … ve …’ın ise murisin ikinci eşinden olma çocukları olduğunu, davalı …’ın muristen intikal eden ticari … ve binek … plakalı araçların satılarak paylaştırılacağını, işlerin kolaylıkla halledilmesi için araçların … kişi üzerinde toplanması gerektiğini söylemesi üzerine Niğde 1. Noterliğinin 18.05.2016 tarihli ve 7453 yevmiyeli feragatnamesi ile murislerden intikal eden … plakalı araçtaki miras payından davalı … lehine 754 yevmiyeli feragatname ile … plakalı ticari taksideki ve bu araca ait Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığında bulunan ticari taksi işletmeciliği ile taksi plakası üzerindeki miras payından davalı … … lehine feragat ettiğini, davacının feragatin … anlamını bir … sonra öğrendiğini, aynı notere giderek bu kez 20.05.2016 tarih ve 7513, 7514 yevmiye numaralı miras payından feragatinden ve verdiği yetkilerden geri döndüğüne dair beyanname düzenletildiğini, davalıların müvekkilin yurt dışında yaşıyor olması, eğitim seviyesinin düşük olması, mevzuata dair bilgisinin olmaması, ana diline olan hakimiyetini yitirmiş olmasından faydalanılarak ve dürüstlük kuralına aykırı olarak hata yapmasına sebep oldukları, hile ile iradesini sakatladıklarını belirterek Niğde 1. Noterliğinin 18.05.2016 tarihli ve 7453 yevmiye numaralı davalı … lehine düzenlenen feragatname, Niğde 1. Noterliğinin 18.05.2016 tarihli ve 7454 yevmiye numaralı davalı … lehine düzenlenen feragatnamenin öncelikle şekil yönünden geçersiz olması, bunun kabul edilmemesi hâlinde yanılma ve hile neticesinde sakatlanan iradenin ürünü olduğunun tespitleri ile iptallerine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleştirilen Antalya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/531 Esas ve 2018/381 Karar sayılı dosyasına sunmuş olduğu dava dilekçesinde; asıl dava dilekçesinde talep sonucu kısmında Nevşehir 1. Noterliğinin 18.05.2016 tarihli ve 7457 yevmiye numaralı feragatnamenin iptalini sehven unuttuklarını bu sebeple davayı açtıklarını belirterek Nevşehir 1. Noterliğinin 18.05.2016 tarihli ve 7457 yevmiye numaralı davalı … lehine düzenlenen feragatnamenin öncelikle şekil yönünde geçersiz olduğu, kabul edilmediği takdirde yanılma ve hile neticesinde sakatlanan iradenin ürünü olduğunun tespiti ile iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı … vekili cevap dilekçesi ile; muris babasının ağır tedaviler gördüğü süreçte tedavileri çoğunlukla kendisinin takip ettiğini, bu … ve zahmetli tedavi sürecinde babasının daha rahat etmesini sağlamak için davaya konu … plaka sayılı aracı babası adına satın aldığını, aracın satış bedelinin tamamının kendisinin ödediğini, bu durumu davacı da dahil tüm aile bireylerinin çok iyi bildiğini, bu nedenle murisin ikinci eşi … ve ikinci eşinden olma çocukları … …, … … …, … …, … …’un Konya 13. Noterliğinin 23.05.2016 tarihli feragatnamesi ile … plakalı araç üzerindeki miras haklarından feragat ettiklerini, davacının da bu durumu bildiğinden miras hakkından feragat ettiğini, davacının feragatname kelimesinin anlamını bilmediğini, bunu daha sonra öğrendiğini iddia etmesinin inandırıcı olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı … cevap dilekçesi ile; noterlikçe düzenlenen feragatname incelendiğinde feragat metni bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının feragat kelimesinin anlamını bilmediğini varsaymanın mümkün olmadığını, davaya konu … plaka sayılı aracın ve bu araca ait ticari taksi plakası ve ticari taksi hattındaki miras payını kardeşleri olan diğer mirasçılar … … ve … ile birlikte müvekkile devreden davacının yaşı, hayat tecrübesi ve diğer özellikleri özellikle de istemi … kardeşi … … ile birlikte gerçekleştirdikleri dikkate alındığında kendisini yanıltır bir iddiasının hayatın olağan akışına uygun olmadığını, noterde yaptığı işlemin anlamını bilmediği ve işlemin geçersiz olduğunu ileri sürmesinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Türk Medeni Kanunu’nun 677/1 … maddesi gereğince, terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliğinin yazılı şekle bağlı olduğunu, iptali istenen miras payının devrine ilişkin sözleşmelerin noterde yapılması sebebiyle şekil yönünden geçersiz olduğu iddiasının yerinde olmadığını, davacının 18.05.2016 tarihinde davaya konu miras payının devri sözleşmelerini Nevşehir 1. Noterliğinde imzaladığı, daha sonra pişmanlık duyarak 20.05.2016 tarihinde aynı noterliğe giderek yapmış olduğu miras taksim sözleşmelerinden döndüğünü beyan ettiğini, pişmanlığın Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş irade fesadı hâllerinden olmadığı gerekçesiyle asıl ve birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı …’ın müvekkilinin bilgisizliğinden yararlandığını, müvekkilini ikaz edebilecek noterle bağlantısının kesildiğini, bu suretle müvekkilinin iradesinin oluşum safhasında sakatlanmasına neden olunduğunu,
2. Dava konusu feragatnamelerde yer … müvekkilinin “okudum” ifadesi ve imzasının, öğrenilmiş yazı ve imza olduğunu, yani … bir … yazar olmayıp tanıdığı harflerle basit kelimeler yazabileceğini, bu bilgisiyle belgeleri okuyup anlamasının mümkün olmadığını,
3. Davalı …’ın … kardeşi dava dışı … … tarafından Nevşehir İcra Müdürlüğü 2020/149 Esas sayılı icra dosyasıyla 30.08.2015 tanzim, 30.05.2018 vadeli 750.000,00 TL bedelli, nakden düzenlenmiş, alacaklısı … …, borçlusu muris … olan kambiyo senedine dayanarak muris … mirasçıları hakkında takip başlatıldığını, bu takipteki … amacın müvekkili ile dava dışı …’un miras sebebiyle ellerine hiç bir şey geçmemesini sağlamak olduğunu, tarafların murisi …’ın Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesi 2016/110 Esas sayılı dosyada terekesi tutulduğunu, bu icra dosyasıyla hızla dava konusu araçların satılmaya çalışıldığını, araçların murisin borcu sebebiyle satılması hâlinde taraflar arasında yürüyen tüm davaların konusuz kalacağını,
4. Bahsedilen senetle ilgili olarak Nevşehir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi 2020/55 Esas sayılı dosyası ile menfi tespit ve iptal davası açıldığını, Nevşehir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 2020/2051 sayılı soruşturma başlatıldığını, Mahkemece taraflar arasındaki yürütülen davaların göz ardı edilerek davalıların … amacının anlaşılmadığını, tanıklarının ifadelerine ise hiç değer vermeyerek uyuşmazlık konusunun basit bir pişmanlık olarak değerlendirilmekle hataya düşüldüğünü ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
1. Tarafların murisi …’ın 07.05.2016 tarihinde vefat ettiği,
2. Davacı taraf miras payının ivazsız devrine yönelik noter onaylı belgeleri düzenledikten sonra; Nevşehir 1. Noterliğinin 20.05.2016 tarihli ve 7513 yevmiye numaralı beyannamesi ile davacının aynı Noterliğin 18.05.2016 tarih ve 7453 yevmiye numaralı feragatnamesi ile ölü murisin adına kayıtlı bulunan 07 YD 714 plakalı araç üzerindeki her türlü hak ve hisselerinin … lehine geçmesi için feragatte bulunduğunu, gördüğü lüzum üzerine feragatnameden vazgeçtiğini ve feragatnamelerdeki her türlü … olduğu yetkiden geri döndüğünü, araca ait her türlü hak ve hisselerinden …’ın herhangi bir şekilde hak almasından vazgeçtiğini, gerekli kayıt ve işlemlerinin bu beyannameye göre yapılmasını kabul ve beyan ettiği,
3. Nevşehir 1. Noterliğinin 20.05.2016 tarihli ve 7414 yevmiye numaralı beyannamesi ile davacının aynı Noterliğin 18.05.2016 tarih ve 7454 yevmiye numaralı feragatnamesi ile ölü murisin adına kayıtlı bulunan … plakalı araç üzerindeki her türlü hak ve hisseleri ile yine Nevşehir Noterliğinin 18.05.2016 tarih ve 7457 yevmiye No.lu feragatname ile bu araca ait Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığında bulunan ticari taksi işletmeciliği taksi numarasında bulunan hak ve hisselerinin mirasçı … lehine geçmesi için feragatte bulunduğunu, gördüğü lüzum üzerine feragatnamelerde … olduğu yetkilerden geri döndüğü, …’ın muris …’dan kendisine intikal edecek … plakalı araç ve bu araca ait olan ticari taksi hattından kendisine ait haklar almasından vazgeçtiğini, ayrıca ilgili Trafik Tescil Şube Müdürlüklerine gerekli kayıt ve işlemlerinin bu beyannameye göre yapılmasını kabul ve beyan ettiği anlaşılmakla;
4. Davacı tarafından yapılan pay devri işlemlerinde her hangi bir şekil eksikliği bulunmadığı, ileri sürülen diğer iptal sebepleri bakımından ise; davacı tarafın iptali istenen pay devir sözleşmelerinin düzenlenmesi anında esaslı hataya düştüğünü, diğer tarafların hilesiyle aktin icrasına mecbur olduğunu veya akti diğer tarafların yahut üçüncü bir şahsın ikrahıyla yaptığını, kanıtlar nitelikte delil ve olgu sunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 … maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
İstinaf başvuru dilekçesindeki sebeplerle hüküm temyiz edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, miras payının devri sözleşmesinin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 677 nci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 30 ve 31 … maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 … maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.11.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.