YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3600
KARAR NO : 2023/4317
KARAR TARİHİ : 02.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2010/800 E., 2012/302 K.
KARAR : Davanın kısmen kabul, kısmen reddine
Taraflar arasındaki el atmanın önlenmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, Adana Yüreğir ilçesi … Köyünde kayıtlı 780 ve 356 parsel … taşınmazlarda müvekkili idareye ait YS6 sulama kanalı ve servi yollarının bulunduğunu, YS6 sulama kanalının 1968 yılında inşa edildiğini ve 4230 ha. alana sulama hizmeti verildiğini, davalı tarafından yapılan müdahaleyle davacı idarenin tasarruf hakkına tecavüz edildiğini, müdahaleler sonucunda kanalın işletme bakım ve onarım hizmetlerinin aksamasına yol açıldığını belirterek, dava konusu taşınmaza davalı tarafından yapılan müdahalenin men’i ile davalı tarafından oluşturulan ürünlerin kal’ine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda karar başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“1- Davanın kısmen kabulü ile davaya konu Adana ili, Yüreğir … Köyü, 780 parsel … taşınmaz ile ilgili davanın reddine,
2- Davaya konu Adana ili, Yüreğir … Köyü, 356 numaralı parsele, 142 parsel maliki davalı tarafından tarla olarak kullanılması nedeniyle, fen bilirkişisinin 13.06.2011 tarihli raporunda belirtilen 426,75 m2’lik yerle ilgili müdahalesinin men’ine” karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda karar başlığında belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı mirasçıları vekili temyiz dilekçesinde özetle; davada taraf teşkilinin sağlanmadığını, murisin Adana Merkez’de olmasına rağmen tebligatın köy yerinde yapıldığını, bilirkişi tarafından düzenlenen raporda kesin bir tespitin yapılmadığını, müvekkiller murisinin davacı …’ye ait parseli işgal ettiği hususunun da gerçeği yansıtmadığını, müdahaleli olarak belirtilen alana müvekkiller murisi tarafından üzerinde ziraat yaptığı komşu parselin ekilip biçilmesi sırasında, ekip biçilen ürünün tabiat yasasına uygun olarak yayılmış olabileceğinin kuvvetle muhtemel olduğunu, müdahaleli olduğu iddia edilen alanın zirai amaçla kullanılıp kullanılmadığı, kullanılıyor ise kim tarafından kullanıldığına dair köy yerinde araştırma yapılmadığını, bu hususta kolluk incelemesinin eksik yapıldığını belirterek, kararın bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, el atmanın önlenmesi ve davalılar murisi tarafından davacıya ait sulama kanalı alanında oluşturulduğu iddia edilen zirai ürünlerin kaldırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Taraflarca Getirilme İlkesi” başlıklı 25/2 nci maddesinde; “Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim, kendiliğinden delil toplayamaz.”
187/1 inci maddesinde; “İspatın konusunu tarafların üzerinde anlaşamadıkları ve uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek çekişmeli vakıalar oluşturur ve bu vakıaların ispatı için delil gösterilir”,
189 uncu madesinde; “1-Taraflar, kanunda belirtilen süre ve usule uygun olarak ispat hakkına sahiptir, 2-Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz, 3-Kanunun belirli delillerle ispatını emrettiği hususlar, başka delillerle ispat olunamaz, 4-Bir vakıanın ispatı için gösterilen delilin caiz olup olmadığına mahkemece karar verilir”
190 ıncı maddesinde; “1-İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir,”
4721 … … Medeni Kanunu’nun 6 ncı maddesinde, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” hükümleri yer almaktadır.
3. Değerlendirme
1. Mahkemece davacı idareye tahsis edilen 356 numaralı parsel … taşınmazda 426,75 m2’lik alana, 142 parsel maliki davalı tarafından el atıldığı gerekçesi ile bu taşınmaz yönünden davanın kabulüne karar verilmiş ise de; taşınmaza kimin tarafından el atıldığı hususunun şüpheye yer bırakmayacak şekilde belirlendiğini söyleyebilme imkanı yoktur.
2. Şöyle ki, İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından 13.12.2011 tarihli müzekkere cevabı olarak tanzim edilen tutanakta; 142 parsel … taşınmazın olmadığı, kimsenin bu parseli bilmediği, davalının 529 ve 97 parsel … taşınmazları kullandığının tespit edildiği belirtilmiştir. Öte yandan davacı idarenin delil olarak dayandığı ve müdahalenin davalı tarafından gerçekleştirildiğine dair tutulan tutanağın, davacı idare çalışanları tarafından davalı katılımı olmaksızın tanzim edildiği görülmektedir.
3. Haksız fiil niteliğinde olan el atma olgusunun genel ispat kuralları çerçevesinde ispatının, 6100 … HMK’nın 190 ıncı ve TMK’nın 6 ıncı maddesinde yer aldığı şekilde davacı idareye ait olduğuna şüphe yoktur. Aynı zamanda somut uyuşmazlığın konusu taraflarca getirilme ilkesine tabi olduğundan 6100 … HMK’nın 25/2 nci maddesi uyarınca hâkimin kendiliğinden delil toplayamayacağı hususu da gözden kaçırılmamalıdır.
4. Hal böyle olunca, ispatlanmayan davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir. Hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
02.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.