YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3328
KARAR NO : 2023/10
KARAR TARİHİ : 09.01.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki mirasçılık belgesinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; davacıların muris Bayram Tayfun Yılmaz’ın çocukları olduğunu, davalının ise murisin ikinci eşi olduğunu, davalının … Noterliği 29.04.2005 tarih 10242 yevmiye No.lu taahhütname ile…’ın tüm malvarlığından feragat ettiğini, buna rağmen…Sulh Hukuk Mahkemesi 2017/1277 E ve 2017/991 K sayılı veraset ilamında mirasçı olarak gösterildiğinden beyanla mirasçılık belgesinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taahhütnamenin mirastan feragat sözleşmesi olarak nitelendirilemeyeceğinden bahisle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu işlemin mirastan feragat sözleşmesinin şekil şartlarını taşımadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; gerçeklere aykırı olarak düzenlenen bir mirasçılık belgesi bulunduğunu, davalı … Noterliği 29.04.2005 tarih 10242 yevmiye No.lu taahhütname ile evlilik birliğinden ve mirasçılıktan doğacak tüm haklarından resmi makam önünde feragat ettiğini, bu taahhütnamenin imzalanmasından sonra davalı tarafından, irade beyanının sakatlandığına dair de süresi içinde bugüne kadar dahil olmak üzere hiçbir dava ikame edilmediğini, beyanının artık hukuken geçerli hale geldiğini, anılan belgenin hukuki niteliği ve geçerliliğinin, yerel mahkemece sadece mirastan feragat sözleşmesi şekil şartları kapsamında değerlendirildiğini, davada işin esasına girilmediğini, talepler ve delillerin değerlendirilmediğini tanıkların dinlenmediğini, uzman görüşü alınmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının ….Noterliği’nin 29/04/2005 tarih 10242 yevmiye No.lu taahhütname ile “Ben … oğlu, 1956 doğumlu, … ile nikahlandığımda aramızdaki evlilik herhangi bir sebeple biterse ve evlilik sonrası kendisinden hiçbir hediye ve miras talep etmeyeceğimi beyan ve imza ederim.” diyerek beyanda bulunduğu anlaşılmış ise de feragat tarihi itibarı ile mirasçı sıfatının olmadığı, noterde düzenlenen tek taraflı taahhütnamenin TMK m. 528 anlamında bir feragat sözleşmesi olmadığı gibi doğmamış haktan feragat edilemeyeceği, bu beyana hukuki sonuç bağlanamayacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesinin dava konusu noter belgesini yalnızca mirastan feragat sözleşmesi olarak nitelendirerek değerlendirme yaptığını, dava dilekçesindeki talebin talebin davalının taahhüdüne aykırı davranış nedeniyle mirastan hak talep edemeyeceğine yönelik olduğunu, davalının bu taahhütte bulunarak murisi yanılttığını ve murisin sağlığında bu yolla davalının kendisine malvarlığı kazandırımında bulundurduğunu, davalının taahhütle mirasçılık sıfatını kaybettiğini ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, mirasçılık belgesinin iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
2.1.Türk Medeni Kanununun 495 ile 501. maddelerinde yasal mirasçılar, izleyen maddelerde de mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufu sonucu oluşan mirasçılık gösterilmiştir (TMK m. 516, 520, 521, 522). Bu yasal düzenlemeler göz önünde bulundurularak Türk Medeni Kanununun 598. maddesine göre düzenlenen mirasçılık belgeleri, aksi ispat edilinceye kadar geçerli olan, adına düzenlenmiş bulunan kişi ve kişilerin mirasçılığı lehine bir karine oluşturur. Bu belge, mirasbırakanla mirasçıları arasındaki irs (soy) ilişkisini göstermesi yanında, mirasın (terekenin) mirasçılara intikalini de sağlayıcı bir işleve sahiptir. Tüm bu nedenlerle mirastan feragat eden (TMK m. 528) mirasçı veya mirasçılar varsa, düzenlenecek mirasçılık belgesinde, mirasçılık sıfatına sahip olan kişi veya kişiler ile miras paylarının gösterilmesi ve mirastan feragat durumuna işaret edilmekle yetinilmemesi, mirastan feragat nedeniyle, mirasçılık sıfatını kaybedenlerin ve bunların payının akıbetinin de (kime kalacağının) gösterilmesi gerekir.
2.2.Mirastan feragat sözleşmesi, TMK. 528/I hükmüne göre, mirasbırakan ile muhtemel yasal mirasçısı arasında, ileride doğacak miras payından tamamen veya kısmen ivazlı veya ivazsız olarak vazgeçmesine ilişkin bir miras sözleşmesi türüdür.
2.3.Mirastan feragat sözleşmesinin hükümleri özellikle feragat eden mirasçı bakımından önemlidir. Çünkü, feragat sözleşmesi yapmakla feragat eden kimse, mirasa ilişkin beklenen (muntazar) bir haktan yoksun olur, mirasçı sıfatını kazanamaz. Bu husus Medeni Kanunumuzun 528/II’de «Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder» şeklinde ifade edilmiştir.
3. Değerlendirme
Davaya konu Bakırköy 4.Noterliği 29.04.2005 tarih 10242 yevmiye No.lu taahhütname ile davalı … “Ben Nedime Nilay Çalışkan, Kazım oğlu, 1956 doğumlu, Bayram Tayfun Yılmaz ile nikahlandığımda aramızdaki evlilik herhangi bir sebeple biterse ve evlilik sonrası kendisinden hiçbir hediye ve miras talep etmeyeceğimi beyan ve imza ederim.” içerikli beyanda bulunulmuştur. Dava konusu taahhütname TMK 528. maddesinde düzenlendiği üzere mirastan feragat sözleşmesi olarak nitelendirilemeyeceği gibi, bu taahhütname kanunun öngördüğü mirasçılıktan yoksunluk gibi mirasçılık sıfatının kaybedilmesine veya değişmesine neden olacak nitelikte de değildir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
09.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.