YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3308
KARAR NO : 2023/4648
KARAR TARİHİ : 11.10.2023
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/240 E., 2022/396 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/288 E., 2021/133 K.
Taraflar arasındaki mirasın hükmen reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davalı SGK ve davalı … Un İnş. Haf. Nak. Tur. Mad. Amb. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın husumet nedeni ile reddine, diğer davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı SGK vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davalı SGK yönünden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davalı … Un İnş. Haf. Nak. Tur. Mad. Amb. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın husumet nedeni ile reddine, diğer davalılar yönünden açılan davanın kabülüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı SGK vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının murisi …’ın 21.11.2015 tarihinde vefat ettiğini, davacı hakkında murise ait borç nedeni ile Trabzon İcra Müdürlüğünün 2015/53089 Esas … dosyası ile icra takibi başlatıldığını, murisin ölüm tarihinde üzerine kayıtlı tek gayrimenkulün Trabzon ili, Vakfıkebir ilçesi, Soğuksu Köyü, 105 ada 12 parselde kayıtlı bir katlı ahşap ev ve fındıklık olduğunu, söz konusu taşınmaz üzerinde çok sayıda haciz bulunduğunu, terekenin borca batık olduğunu, murisin borcu karşılayacak aktif mal varlığının da olmadığını belirterek mirasın hükmen reddinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar cevap dilekçelerinde; davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
2. Yargılama sırasında davalı SGK vekili; kurumun alacaklı gözüktüğü 2017/6178 Esas … dosyada icra borcunun kuruma ödenerek kapandığını, bu nedenle davanın husumetten reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile murisin ölüm tarihinde açılan terekesinde bulunan tek malvarlığının Vakfıkebir ilçesi, Soğuksu Mahallesinde bulunan taşınmaz olduğu, taşınmazın değerinin 879.496,38 TL, bilirkişinin belirlediği toplam borç miktarının ise 1.383.731,83 TL olup terekenin borca batık olduğu, murisin davalı … Kurumuna borcunun bulunmadığı, yine davalı … Un Ltd. Şti. tarafından yapılan icra takibinde borçlunun muris olmadığı gerekçeleriyle davalı SGK ve davalı … Un Ltd. Şti. yönünden açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden açılan davanın ise terekenin borca batık olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı SGK vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı SGK vekili istinaf dilekçesinde; husumet yokluğundan verilen kararın doğru olduğunu; ancak bu sebeple davanın reddedilmesi nedeni ile Kurum lehine Mahkemece vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu yönde karar verilmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Trabzon SGK müzekkere cevabına göre mirasçılardan dava dışı … Zaman tarafından Trabzon İcra Müdürlüğünün 2017/6178 Esas … takip dosyasındaki borcun ödendiği, SGK’nın artık muris alacaklısı olmadığı, bu nedenle SGK yönünden davanın konusuz kaldığı, yargılama sırasında SGK yönünden borcun sona ermesi sebebi ile davalı SGK yönünden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekirken, SGK hakkında husumetten ret kararı verilmesinin doğru olmadığı, dava tarihi itibarı ile SGK’nın alacaklı olduğu, yargılama sırasında başka mirasçı tarafından SGK borcunun ödendiği, murisin ölüm tarihi itibarı ile terekesinin borca batık olduğu bir arada değerlendirildiğinde davanın açılmasına davacının neden olmadığı, bu nedenle SGK lehine vekâlet ücreti gerekmeyeceği gerekçeleriyle davalılardan Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.03.2021 tarih ve 2020/288 Esas, 2021/133 Karar … kararının kaldırılmasına, davalı … hakkında açılan dava borç yargılama sırasında ödendiğinden bu davalı hakkında konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davalı … Un İnş. Haf. Nak. Tur. Mad. Amb. Gıd. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden açılan davanın kabulü ile davacı …’ ın muris …’ın terekesinin borca batık olduğu anlaşıldığından … Medeni Kanunu’nun 605 inci maddesi uyarınca mirası hükmen reddetmiş olduğunun tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı SGK vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı SGK vekili, istinaf başvurusundaki gerekçelerle temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, mirası hükmen reddin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, … Medeni Kanunu’nun 605 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 … Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı SGK vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.10.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.