YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3023
KARAR NO : 2023/4407
KARAR TARİHİ : 04.10.2023
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/228 E., 2022/465 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Sarıoğlan Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/46 E., 2021/104 K.
Taraflar arasındaki meraya el atmanın önlenmesi ve tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dilekçesinde; davalı …’ın ve … …’ın Kayseri ili, Sarıoğlan ilçesi, … Mahallesinde bulunan 1179 ada 1 parsel No.lu meranın 27.829,25 m2’lik kısmına tecavüzde bulunduğu tespit edilmiş olduğundan, davalıların taşınmaza vaki müdahalesinin men’i ile fazlaya dair hakları sakla tutulmak kaydıyla meranın eski hale getirilmesi için harcanacak olan 13.619,08 TL’nin haksız tecavüzün öğrenildiği 18.03.2019 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar, taşınmazın babalarından miras kaldığını, mera olmadığını, idare tarafından men edilince taşınmazı kullanmadıklarını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 08.06.2021 tarihli ve 2020/46 Esas, 2021/104 Karar … kararıyla;
1. Davacının müdahalenin önlenmesi talebi yönünden;
Davalılar tarafından dava konusu taşınmaza yapılan müdahale dava açılmadan önce sona erdirildiğinden, müdahalenin önlenmesi davasının reddine,
2. Davacının dava konusu taşınmazın eski hale getirilmesi talebi yönünden;
Davanın kısmen kabulü ile; eski hale getirme bedeli olan 13.558,96 TL’nin 18.03.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen esas ve karar … kararıyla;
Sarıoğlan Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.06.2021 tarih ve 2020/46 Esas, 2021/104 Karar … kararına karşı davalı … vekilince yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 inci maddesi gereğince esastan reddine,
Sarıoğlan Asliye Hukuk Mahkemesinin 08.06.2021 tarih ve 2020/46 Esas, 2021/104 Karar … kararına karşı davacı tarafça yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 352/1-c maddesi gereğince reddine, karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine, istinaf isteminin süresi içinde yapıldığını, el atmanın önlenmesine de karar verilmesi gerektiğini, vekalet ücretinin yanlış hesaplandığını belirterek, hükmü temyiz etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu yeri bir defa sürdüklerini, ekim işlemi yapmadığını belirterek, hükmün bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, meraya el atmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Mera, bir veya birden fazla köy veya kasaba halkına bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş ya da kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa … olan arazi parçasıdır. Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan mera, yaylak ve kışlaklar özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zamanaşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz (4342 … Mera Kanunu m.3,4).
Kural olarak, meraların kuru mülkiyeti Hazineye, yararlanma … köy ve belediyelere aittir. Meradan yararlanma … olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet … sahibi olan Hazine ise, haksız el atmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 … Mera Kanunu’nun 4/4 ünü maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 … Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekili ve davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Harçlar Kanununun 13/j maddesi gereğince Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.