YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2141
KARAR NO : 2023/2824
KARAR TARİHİ : 25.05.2023
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/3319 E., 2021/2576 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/62 E., 2017/700 K.
Taraflar arasındaki ön alım hakkına dayanan tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın hak düşürücü süre nedeni ile reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin paydaşı olduğu dava konusu 1278 ada 17 parsel sayılı taşınmazda diğer paydaşın 11/1250 hisseyi 20/01/2015 tarihinde 116.000,00 TL bedelle davalıya sattığını, müvekkiline noter aracılığıyla bildirim yapılmadığını belirterek, davalı adına kayıtlı hissenin ön alım hakkı nedeniyle müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II.CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III.İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ”Dava konusu taşınmaza ilişkin satış işleminin 20/01/2015 tarihinde yapıldığı, davanın ise TBK’nın 242/2 nci maddesinde belirtilen 2 yıllık süre geçtikten sonra 10/02/2017 tarihinde açıldığı” gerekçesiyle, davacının davasının hak düşürücü süre nedeni ile reddine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı tarafından noter kanalıyla satış işlemini bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmediğini, müvekkilinin satışı başka bir iş için tapuya gittiğinde öğrendiğini, kararın hukuka aykırı olduğunu, dosyaya bildirilen devir tarihlerinin gerçeği yansıtmadığını, hak düşürücü süre dolmadan davanın açıldığını, kararın kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, ”Ön alım davasına konu taşınmaz paylı mülkiyet şeklinde tapuda kayıtlı olup davacının taşınmazda paydaş olduğu, önalım davasına konu payın 20/01/2015 tarihinde 116.000,00 TL bedelle satış suretiyle davalıya devredildiği, dava konusu pay satışının davalı-alıcı veya dava dışı satıcı tarafından davacıya noter aracılığıyla bildirilmediğinin sabit olduğu, davacı tarafından, 20/01/2015 tarihli pay satışına ilişkin önalım davasının 10/02/2017 tarihinde resen gözönünde bulundurulması gereken 2 yıllık hak düşürücü süre geçirildikten sonra açıldığı, yerel mahkemece davacının davasının hak düşürücü süre yönünden reddine karar verilmesinde usul ve Yasaya aykırılık bulunmadığı” gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b/1 inci maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri sebeplerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun);
a)”Ön alım hakkı sahibi” kenar başlıklı 732 nci maddesi şöyledir:
“Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar ön alım hakkını kullanabilirler. “
b)”Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre” kenar başlıklı 733 üncü maddesi şöyledir:
“Cebrî artırmayla satışlarda önalım hakkı kullanılamaz.
Ön alım hakkından feragatin resmî şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta ön alım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tâbidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir.
Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir.
Ön alım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her hâlde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer.”
c)”Kullanılması” kenar başlıklı 734 üncü maddesi ise şöyledir:
“Ön alım hakkı, alıcıya karşı dava açılarak kullanılır. Ön alım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hâkim tarafından belirlenen süre içinde hâkimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür.”
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.