YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2057
KARAR NO : 2023/3028
KARAR TARİHİ : 01.06.2023
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki vasiyetnamenin okunması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince talebin kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı mirasçı …’ün mirasçıları tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. TALEP
Talep eden Kırkağaç Cumhuriyet Başsavcılığının 03.08.2007 tarih ve 2007/373 havale sayılı yazıları ekinde gönderilen Kırkağaç Noterliğince 03.08.2007 tarih ve 2007/54 sayılı yazıları ile …’e ait vasiyetnamenin gereğinin yapılmasının ihbar olunduğu anlaşılmıştır.
II. CEVAP
18.09.2007 tarihli duruşmada mirasçılar …, …, ve … açılan vasiyetnameye, içerisinden çıkan belge ve bilgilere, vasiyetname içeriğine bir diyeceğim yoktur, bu hâli ile kabul ediyorum şeklinde beyanda bulunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Talebin kabulüyle, TMK’nın 596 ncı maddesi gereğince Kırkağaç Noterliğinin 24 Kasım 1992 tarih ve 6869 yevmiye numarası ile 20.07.2007 tarihinde vefat eden muris … tarafından düzenlettirilen vasiyetnamenin açılıp okunmuş olduğundan vasiyetnamenin bu şekilde açılmış sayılmasına, mirasçıların tamamının vasiyete ve içeriğine hiçbir itirazının olmadığının tespitine, vasiyetnamenin onaylı bir örneğinin lehine vasiyet edilen murisin mirasçılarına TMK’nın 597 nci maddesi gereğince tebliğine, vasiyetnamenin kasada saklanmak üzere Yazı İşleri Müdürlüğüne verilmesine ve esas kaydının bu şekilde kapatılmasına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde mirasçı …’ün mirasçıları temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Mirasçı …’ün mirasçıları temyiz dilekçelerinde; muris … tarafından Kırkağaç Noterliği 24.11.1992 tarih ve 6869 yevmiye numarası ile verilen vasiyetnameyi kabul etmediklerini, murisin baskı altında olması sebebiyle vasiyetnamenin hukuken geçerli olmadığını, vasiyetname düzenlenirken muristen sağlık raporu alınıp alınmadığını bilmediklerini, Mahkemece de bir araştırma yapılmadığını, kararın eksik incelemeye dayalı olduğunu belirterek açıklanan ve re’sen nazara alınacak sebeplerle hükmün bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Talep, Türk Medeni Kanunu’nun 596 ncı maddesi gereğince vasiyetnamenin açılması isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 596 ncı maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 147, 150 ve 245 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Vasiyetnameler, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, tesliminden başlayarak bir ay içinde miras bırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır. Vasiyetname açılırken bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer, açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır ve vasiyetname mahkemece belirlenen günde gelen mirasçılara okunur (TMK.md.596). Vasiyetnamenin açılışını müteakip mirasta hak sahiplerinin her birine, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği tebliğ olunur (TMK.md.597). Lehlerine karşılıksız kazandırma yapılan kimselerin ve mirasçıların adresleri belli değilse kendilerine vasiyet ilânen tebliğ edilir (TMK.md.597/2). Sulh hâkimi, vasiyetnamenin kendisine teslimini müteakip gerekli koruma önlemlerini alır, olanak varsa ilgilileri dinleyerek yasal mirasçılara terekenin geçici olarak teslimine yahut resmen yönetilmesine karar verir (TMK. md. 595/3).
2. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir.
3. Bu nedenle, sulh hâkiminin görevi, TMK’nın 596 ve Tüzüğün 36/2 nci maddesine uygun olarak vasiyetnameyi açıp, lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır.
4. Taraflar, ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra tahkikat ve sözlü yargılama için duruşmaya davet edilir. Taraflara gönderilecek davetiyede, belirlenen gün ve saatte geçerli bir özrü olmadan mahkemede hazır bulunmadıkları takdirde, duruşmaya yokluklarında devam edileceği ve yapılan işlemlere itiraz edemeyecekleri, tahkikatın sona erdiği duruşmada sözlü yargılamaya geçileceği, sözlü yargılama için duruşmanın ertelenmesi hâlinde taraflara ayrıca davetiye gönderilmeyeceği ve 150 nci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, yokluklarında hüküm verileceği bildirilir. Kanun’da gösterilen hükümler saklı kalmak üzere, tanıklık için çağrılan herkes gelmek zorundadır. Usulüne uygun olarak çağrıldığı hâlde mazeret bildirmeksizin gelmeyen tanık zorla getirtilir. Mahkemece davanın tarafı olan mirasçıların usulüne uygun tebligatla duruşmaya çağrılması yerine zorla getirme yoluyla duruşmada hazır edilmeleri doğru değildir.
V. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
Yapılan yargılamaya, toplanan delillere, tüm dosya içeriğine göre, Mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve Yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA,
Aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
01.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.