YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/99
KARAR NO : 2021/2911
KARAR TARİHİ : 10.11.2021
7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.05.2017 gününde verilen dilekçe ile yargılamanın yenilenmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 26.06.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil davasında davanın kabulüne dair verilen karara karşı yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, kapatılan Akpınar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/32 Esas, 2007/66 Karar sayılı dosyasında görülen davada gayrimenkul satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasının kabulüne, satış vaadi sözleşmesinin iptali istemli karşı davanın ise reddine karar verildiğini, davalı-karşı davacı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 04/11/2008 tarih, 2008/8701 Esas, 2008/12643 Karar sayılı ilamı ile kısmen onama, kısmen bozma kararı verildiğini, bozma kararı üzerine dosyanın 2009/11 Esas sayısını aldığını, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda 16/07/2009 tarihinde (2009/11 Esas, 2009/30 Karar) verilen kararın temyiz edilmeden 19/08/2009 tarihinde kesinleştiğini, zamanla ortaya çıkan yeni belgelere göre satış vaadi sözleşmesinde alıcı olan Nuri Bilen’in edimini yerine getirmediğini ve satış bedeli olan borcunu ödemediğini ve bir kumpas sonucu hukuka aykırı bir karar verildiğinin ortaya çıktığını ileri sürerek, kapatılan Akpınar Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 2009/11 Esas, 2009/30 Karar sayılı ilamın kaldırılarak yargılamanın yenilenmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.
Davacılar vekili, istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesince; yargılamanın yenilenmesi istenilen, kapatılan Akpınar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/11 Esas, 2009/30 sayılı Kararının 19/08/2009 tarihinde kesinleştiği, bu durumda yargılamanın yenilenmesine konu kararın Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden öncesine ilişkin olduğu, dosyanın Yargıtay 14. Hukuk Dairesi tarafından temyiz incelemesine tabi tutularak kesinleştiği ve yargılamanın iadesi talebinin olağanüstü kanun yolu niteliğinde olduğu gözetilerek 6100 sayılı HMK’nın geçici 3/2 ve 373/4 maddeleri hükmü uyarınca kanun yolu incelemesinin Yargıtay tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle dosyanın temyiz işlemleri yapılmak üzere ilk derece mahkemesine geri çevrilmesine 01/03/2019 tarihinde karar verilmiş, iş bu karar üzerine ilk derece mahkemesi dosyayı temyiz incelemesi yapmak üzere Dairemize göndermiştir.
Yargılamanın yenilenmesi, yargılama hataları ve noksanlarından dolayı maddi anlamda kesin hükmün bertaraf edilmesini ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılmasını sağlayan olağanüstü bir kanun yoludur.
Gerek Yargıtay kararlarında gerekse doktrinde yargılamanın yenilenmesi, daha çok yeni bir dava olarak kabul edilmektedir. Yargılamanın yenilenmesi sonucu verilen karar eski hükmü kaldırıldığından, geçmişe etkili yenilik doğuran bir karardır. Kural olarak yargılamanın yenilenmesine, kararın tarafları başvurabilir. Yargılamanın yenilenmesi olağanüstü bir kanun yolu olsa da, bir üst yargı organından değil, aynı mahkemeden talep edilmektedir.
Yargılamanın yenilenmesi talebi bir dava olarak açılıp görüldüğünden, dava hakkında mahkemenin verdiği karara karşı süresi içinde diğer koşulların da bulunması halinde olağan kanun yollarına başvurulabilir.
Yapılan tüm bu açıklamalar doğrultusunda yargılamanın yenilenmesinin bir dava olduğu ve davanın açıldığı tarihte geçerli olan usul hükümlerinin uygulanacağı sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda bölge adliye mahkemelerinin faaliyete başladığı tarihten sonra verilen yargılamanın yenilenmesine ilişkin kararlara karşı ilk kanun yolu denetimi istinaf olup, incelemekle görevli mahkeme bölge adliye mahkemesidir.
Somut uyuşmazlıkta, incelemeye konu yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin mahkeme kararı ise, bölge adliye mahkemelerinin göre başladığı 20/07/2016 tarihinden sonra olup, 6100 sayılı HMK’nın 341. maddesi gereğince kanun yolu olarak öncelikle istinaf yoluna tabi bulunmaktadır.
Buna göre kararın istinaf incelemesinin bölge adliye mahkemeleri tarafından yapılması zorunlu olduğundan, HMK’nın 343. maddesi uyarınca gereği yapılmak üzere dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; gereği yapılmak üzere dosyanın görevli ve yetkili Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Dairesine gönderilmek üzere İLK DERECE MAHKEMESİNE İADESİNE, peşin yatırılan harcın yatıranlara iadesine, 10/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.