YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/8013
KARAR NO : 2023/917
KARAR TARİHİ : 16.02.2023
MAHKEMESİ : …. Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki mirasın hükmen reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılardan … vekili, … vekili ve dahili davalılardan …vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalılardan … vekili ve dahili davalılardan …vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekillerinin murisi olan … adına kayıtlı aracın trafik kazasına karışması sonucu davalılardan … tarafından kaza mağduruna 167.875,20 TL tutarında tazminat ödemesinde bulunulduğunu, müvekkilleri aleyhine adı geçen davalı tarafından icra takibinin başlatıldığını, ancak terekenin borca batık olduğunu belirterek murisin mirasının reddini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılardan … vekili, cevap dilekçesinde; davanın süresinde açılmadığını ve iddiaların doğru olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalılardan … vekili, cevap dilekçesinde; murisin müvekkiline toplamda 1.011,11 TL vadesi geçmiş motorlu taşıtlar vergisi borcu olduğunu, terekenin belirlenmesi yönünden gerekli araştırmaların yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
3. Dahili davalılardan …vekili, cevap dilekçesinde; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda dahili dava isminde herhangi bir hukuki düzenlemenin bulunmadığını, bu nedenle müvekkilinin eldeki davada taraf sıfatı kazanamayacağını ve aleyhine hüküm tesis edilmesinin mümkün olmadığını, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğunu, davanın süresinde açılmadığını, davacıların hukuki yararının bulunmadığını ve tüketilen normal veya kaçak su bedelinden davacıların müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan … vekili, … vekili ve dahili davalılardan …vekili ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılardan … vekili,
Davanın yasal süre içinde açılmadığından davacı tarafın murisin borçlarından sorumlu olduklarını, davanın kötü niyetli olduğunu ve yeterli araştırma yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
2. Davalı … vekili,
Kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, davanın kötü niyetli olduğunu, iddiaların soyut olduğunu ve eksik inceleme yapıldığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
3. Dahili davalı …vekili,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda dahili dava isminde herhangi bir hukuki düzenlemenin bulunmadığını, bu nedenle müvekkilinin eldeki davada taraf sıfatı kazanamayacağını ve aleyhine hüküm tesis edilmesinin mümkün olmadığını, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğunu, davanın süresinde açılmadığını, davacıların hukuki yararının bulunmadığını ve tüketilen normal veya kaçak su bedelinden davacıların müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek davanın reddini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalılardan …vekili ile davalılardan … vekili ayrı ayrı temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. …vekili,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda dahili dava isminde herhangi bir hukuki düzenlemenin bulunmadığını, bu nedenle müvekkilinin eldeki davada taraf sıfatı kazanamayacağını ve aleyhine hüküm tesis edilmesinin mümkün olmadığını, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğunu, davanın süresinde açılmadığını, davacıların hukuki yararının bulunmadığını ve tüketilen normal veya kaçak su bedelinden davacıların müteselsilen sorumlu olduklarını belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalılardan … vekili,
Davanın yasal süre içinde açılmadığından davacı tarafın murisin borçlarından sorumlu olduklarını, davanın kötü niyetli olduğunu ve yeterli araştırma yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının ölüm tarihindeki mevcut durum esas alınarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü vb. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı göz önünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyada yapılan inceleme neticesinde, muris …’un vefat tarihi olan 10.12.2015 tarihi itibariyle adı geçen murisin terekesinin aktif ve pasif kalemlerinin tespitine yönelik yapılan araştırmalar sonucunda, pasif kaleminin toplamda 177.625,86 TL olduğu görülmüştür. İlgili bankalara yazılan müzekkerelere verilen cevaplarda murisin herhangi bir nakdi kaynağının bulunmadığı, İdarenin ilgili birimlerine yazılan müzekkerlere verilen cevaplardan ise muris adına kayıtlı herhangi bir taşınmaz kaydının bulunmadığı görülmüştür. Öte yandan murisin üç adet aracının bulunduğu ve bunlardan birinin trafikten men edilmiş olduğu, alanında uzman bilirkişi tarafından alınan raporda geri kalan iki aracın toplam bedelinin 6.750,00 TL olarak hesaplandığı görülmekle murisin terekesinin borca batık olduğu anlaşılmıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup dahili davalılardan …vekili ile davalılardan … vekilinin ayrı ayrı temyiz dilekçelerinde ileri sürdükleri nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.