YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/6034
KARAR NO : 2023/1126
KARAR TARİHİ : 27.02.2023
Taraflar arasındaki mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeni mirasçılık belgesi verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin Suudi Arabistan vatandaşı ve tarafların murisi Hüsniye’nin mirasçıları olduğunu, Şişli 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/60 Esas, 2010/199 Karar sayılı mirasçılık belgesinde davacı müvekkillerine menkul mallar için pay verildiğini ancak Türkiye’de bulunan taşınmazlar için pay verilmediğini belirterek öncelikle Şişli 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/60 Esas, 2010/199 Karar sayılı mirasçılık belgesinin iptali ile müvekkillerine yeni bir mirasçılık belgesini verilmesine; aynı zamanda davalı …’nin vasiyetnameye aykırı davranarak ortaklığın giderilmesi davası açtığını, bu nedenle sadece saklı payını alabileceğinin mahkemece tespitine karar verilmesine talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde, murisin ölüm tarihi itibari ile Suudi Arabistan ile Türkiye arasında karşılıklığının bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, “murisin ölüm tarihi itibari ile karşılıklık şartı bulunmadığı mirasın ölüm tarihi itibari ile davalılara geçtiği bu nedenle 2644 sayılı Yasa’nın Mülga 35/5-son maddesi uyarınca terekeden yeniden pay istemelerinin mümkün bulunmadığı, bu yönde bilirkişilerin kanaatine mahkememizce iştirak edilmediği, tasfiye halinde pay istenebilse dahi bu durumun veraset ilamının iptalini gerektirmediği yine davalı …’nin dava açma hakkının vasiyetname ile sınırlandırılmasının mümkün bulunmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili dava dilekçesini tekrar ederek, Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesine göre yabancı uyruklu vatandaşların Türkiye’de taşınmaz edinmeleri karşılıklılık şartına tabi tutulduğunu, fakat bu şartın mirasın intikal edilip tasfiye edilmesine engel olmadığını, bilirkişi raporunun da bu yönde olduğunu, mahkemece verilen kararın müvekkillerine terekeden doğan haklarını zedelediğini, belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesi talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne, Şişli 6. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2009/60 Esas, 2010/199 Karar sayılı mirasçılık belgesinin iptali ile yeni mirasçılık belgesi verilmesine karar verilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesince, “Murisin ölüm tarihinde yürürlükte olan Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesine göre yabancı uyruklu mirasçıların taşınmaz mal edinebilmeleri için karşılıklılık şartı arandığı, murisin ölüm tarihinde Suudi Arabistan ile karşılıklılık bulunmadığı, buna göre yabancı uyruklu mirasçıların Türkiye’deki taşınmazların adlarına tescil ettiremeyecekleri ancak Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesine göre işlem yapılacak olup mirasçılık belgesinde mirasçılar belirlenerek bu tereke üzerinde hak sahip oldukları miras hakkının karşılığı olarak terekenin tasfiyesinden elde edilecek bedele hak sahibi olduklarının belirtilmesi gerektiği, iptali istenen mirasçılık belgesinde taşınmaz mallar yönünden Suudi Arabistan vatandaşı olan davacı mirasçıların yazılmamasının hatalı olduğu, bu kişilerin de mirasçılıkları tespit edilerek Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesine göre tasfiye olunacağının şerh edilmesi gerektiği” gerekçesiyle hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili ve Davalı … Türki ve … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı … vekili davacıların istinaf süresini kaçırdıklarını, davacıların bu davaya açmakta hukuki yararlarının bulunmadığını, bölge adliye mahkemesince verilen hükmün infaza uygun olmadığını,
2. Davalı … Türki ve … vekili, murisin ölüm tarihi itibari ile Suudi Arabistan ile Türkiye arasında karşılıklığının bulunmadığını, gerekçe ve hükümde eksiklikler bulunduğunu, hükümde Suudi Arabistan vatandaşı olan davacılar yönünden şerhin ayrı ayrı ismen gösterilmesi gerektiğini belirterek, kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
Uyuşmazlık çözümünde; 2644 Sayılı Tapu Kanunu’nun 35 inci maddesi, MÖHUK’un 40 ve 43 üncü maddesi esas alınmıştır.
3. Değerlendirme
Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan ilkeler ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarıyla karşılanmış olduğu görülmekle temyiz itirazlarının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı … vekili ve Davalı … Türki ve … vekili yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
27.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.