YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8921
KARAR NO : 2015/4118
KARAR TARİHİ : 11.03.2015
İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, 01/07/2006-31/03/2009 tarihleri arasında davalı idarenin alt işverenlerinde aralıksız temizlik işçisi olarak çalıştığını, iş akdine evlilik nedeniyle son verdiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla mesai, yıllık izin ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davacının istifa etmek suretiyle işten ayrıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İş sözleşmesinin bayan işçi tarafından evlilik sebebiyle feshedilip feshedilmediği ve buna göre kıdem tazminatı hakkının doğup doğmadığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 sayılı İş Kanununun 120’nci maddesi yollamasıyla, halen yürürlükte olan 1475 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında, bayan işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde evlilik sebebiyle kıdem tazminatına hak kazanabilecek şekilde feshedebileceği hükme bağlanmıştır. Kadın işçinin evlilik sebebiyle fesih hakkı, evlilik tarihinden itibaren başlar. Bu hak, sadece bayan eşe tanınmış olup, resmi evlilik işleminin tamamlanmasından itibaren bir yıl içinde kullanılmalıdır.
Kadın işçinin evlilik öncesinde bu hakkını kullanması da olanaksızdır. Yine evlilik öncesi çeşitli işlemlerin yapılmasının işe devamsızlık noktasında geçerli mazereti oluşturup oluşturmayacağı her bir olay yönünden değerlendirilmelidir.
Kadın işçinin yasanın tanıdığı fesih hakkını kullanması halinde, kıdem tazminatı talep hakkı doğar. Feshin işverence kabul edilmesi gerekmez. Aynı zamanda işçinin işverene ihbar öneli tanıması zorunluluğu da bulunmamaktadır.
Kadın işçinin, iş sözleşmesini evlilik nedenine dayalı olarak feshine rağmen başka bir işte çalışmaya başlamasının yasal hakkın kötüye kullanımı olup olmadığı her bir somut olay yönünden ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Evliliğin kadına yüklediği toplumsal sorumluluğun bir gereği olarak yasada belirtilen fesih hakkı tanınmıştır. Çalışma hayatının evlilikle birlikte gereği gibi yürütülemeyeceği düşüncesi, aile birliğinin korunması ve kadının aile ile ilgili görevleri, yasakoyucuyu bu doğrultuda bir düzenlemeye yöneltmiştir. Bununla birlikte Anayasal temeli olan çalışma hak ve hürriyetinin ortadan kaldırılması düşünülemez. Kadın işçinin evlilik nedenine bağlı feshinin ardından kısa bir süre sonra yeniden çalışmasının gerekleri ortaya çıkmış olabilir. Hatta kadın işçi evlilik nedenine dayalı feshin ardından ara vermeksizin başka bir işyerinde çalışmaya başlayabilir ve bu durum evliliğin kadına yüklediği görevlerin yerine getirilmesi noktasında daha olumlu sonuçlar doğurabilir.
Somut olayda davacı dava dilekçesi ile evlilik nedenine dayalı olarak iş akdinin feshedildiğini iddia etmiş, davalı davacının istifa dilekçesi sunarak işten istifa etmek suretiyle ayrıldığını savunmuş, mahkemece davacının evlilik nedeniyle iş akdini feshettiğinden bahisle kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verilmiştir. Dosyada davacının el yazısı ile yazmış olduğu 01.04.2009 tarihli istifa dilekçesi mevcut olup, davacı fesihten yaklaşık 4 yıl sonra 26.03.2013 tarihinde açmış olduğu bu davada bu kez evlilik nedenine dayalı olarak iş akdini feshettiğini bildirerek kıdem tazminatı talep etmektedir. Ancak mahkemece davacının ne zaman evlendiği, evlendikten sonra 1 yıl içerisinde bu nedene dayalı fesih hakkını kullanıp kullanmadığı hususlarında bir araştırma yapılmamıştır. Mahkemece yapılacak iş dosyada bulunan istifa dilekçe tarihi de dikkate alınmak suretiyle, yukarıda detaylı şekilde belirtilen çerçevede davacının, iş akdinin evlilik nedenine dayalı fesih şartlarını taşıyıp taşımadığı hususu açığa kavuşturularak çıkacak sonuca göre karar vermektir.
Mahkemece bu husus gözetilmesizin eksik araştırma ile karar verilmiş olması bozma nedenidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, 11.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.