YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/8322
KARAR NO : 2015/7263
KARAR TARİHİ : 21.04.2015
Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasındaki dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi süresi içinde davalı vekili tarafından istenilmekle, duruşma için tebliğ edilen 21.04.2015 günü belirlenen saatte temyiz eden davalı … vekili Av… ile karşı taraftan davacı … vekili Av… geldi. Gelenlerin huzuru ile duruşmaya başlandı. Duruşmada hazır bulunan tarafların sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyadaki belgeler incelendi. Gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı, feshin haklı olup kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda davacı 2013 Nisan ayına kadar gece ve gündüz olmak üzere vardiyalı şekilde çalıştığını, sabah vardiyasının 06:00-14:15, gece vardiyasının ise 14:15-00:30 saatlare arasında olduğunu, Nisan 2013 tarihinden sonra ise tek vardiya olarak 08:00-18:00 saatleri arasında çalıştığını iddia etmiştir.
Mahkemece tanıkların davacının genel olarak haftada 5 gün 08:00-18:00 saatleri arasında çalıştığı, ancak iş yoğunluğuna göre haftada 3 gün çalışmasının 20:00’ye kadar uzadığı ayrıca ayda 2 kez cumartesi günleri 08:00-18:00 saatleri arasında çalıştığını beyan ettikleri, her ne kadar dava dilekçesinde davacının 2013 yılı Nisan ayına kadar 06.00-14.15 ve 14.15-00.30 saatleri arasında süren çift vardiya düzeninde çalıştığı ileri sürülmüş ise de tanıkların ittifakla davacının 08:00-18:00 saatleri arasında çalışan 3. işçi grubunda görev yaptığını, 06.00-14.15 ve 14.15-00.30 vardiyasında çalışan diğer işçi grupları ile çalışmadığını belirttiklerinden bu durumda davacının 08:00-18:00 saatleri arasında haftada 3 gün de 20:00’ye kadar çalıştığı kabul edilmiştir.
HMK’nun 26. maddesine göre hakim istisnalar hariç taleple bağlı olup talepten başkasına karar veremez. Kendi çalışma sistemini en iyi bilebilecek kişi davacıdır. Davacı 2013 Nisan ayına kadar gece ve gündüz vardiyalı şekilde çalıştığını, sabah vardiyasında 06:00-14:15, gece vardiyasında ise 14:15-00:30 saatleri arasında çalıştığını iddia etmesine rağmen mahkemenin davacının iddia ettiği saatler arasında değil de 08:00-18:00 saatleri arasında, haftada 3 gün de 20:00’ye kadar çalıştığı şeklindeki kabul ispat kurallarına ve taleple bağlılık kuralına aykırıdır. Davacının iddia ettiği çalışma saatleri dikkate alındığında 2013 Nisan ayından sonraki çalışmaları mahkemece belirlenen saatler arasında gerçekleşmiştir.
Yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda davacı tarafından dosya kapsamına göre 2013 Nisan ayı öncesinde fazla çalışma yapıldığı ispatlanamadığından reddi gerekirken kabulü hatalıdır. Diğer yandan, fazla çalışma ücretlerinin dönemsel kurlar üzerinden tespit edilerek hesaplanması gerekirken tamamının fesih tarihindeki kur üzerinden belirlenmesi de hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, Yargıtay duruşmasında kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir olunan 1100,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 21.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.