Yargıtay Kararı 7. Hukuk Dairesi 2015/7082 E. 2015/2332 K. 24.02.2015 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/7082
KARAR NO : 2015/2332
KARAR TARİHİ : 24.02.2015

Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava Türü : Aidat Alacağı

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı…vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı …nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı sendika vekili, davalı …’nin davacı …nın yıllardır örgütlü olduğu bir işyeri olduğunu, davalı bünyesinde çalışan ve müvekkili sendikaya üye olan işçilerin sendika ana tüzüğüne göre sendikaya üyelik aidatı ödemeleri gerektiğini, davalı …’nin işçilerden kestiği aidatları bu güne kadar müvekkiline ödemediğini, ödeme tarihinin kanunda ve taraflar arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde kararlaştırıldığını iddia ederek aidat alacağının her ay aidatının ait olduğu aydan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Dava, …’ne karşı açılmış, 6360 sayılı Kanunu’nun Geçici 2.maddesi ile 2014 yerel seçimleri ile birlikte bu …’nin tüzel kişiliğinin sona erip …’ne katılması nedeni ile davaya …ne karşı devam edilmiştir.
Davalı … vekili davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı …’den gelen yazıda belirtilen miktar kadar alacağı hüküm altına alınmış, her bir aya ait aidat alacağının temerrüt tarihini ayrıca karar yerinde gösterilmiştir.

İstek ve hüküm altına alınan sendika üyelik aidat alacağı 2008 Temmuz-2012 Ocak ayları arasındaki döneme ilişkin olduğundan davanın yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 23.maddesidir.
2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 23. maddesinde, “Faaliyeti durdurulmayan sendika ve konfederasyonlara üyelerince ödenecek aidatın miktarı tüzüklerinde belirtilir. İşçi sendikasına işçinin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı, bir günlük çıplak ücretini geçemez. İşveren sendikasına işverenin ödeyeceği aylık üyelik aidatı tutarı işyerinde işçilere ödediği bir günlük çıplak ücretleri toplamını geçemez. Sendika tüzüklerine, üyelik aidatı dışında üyelerden başka bir aidat alınacağına ilişkin hükümler konamaz.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 61. maddesinde, “İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya vermeye ve kesinti listesini sendikaya göndermeye mecburdur. Bu aidat dışında sendikaya ödenmek üzere bir kesintinin yapılması toplu iş sözleşmesi ile kararlaştırılamaz.
Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenilen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır.” düzenlemesi yer almıştır.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun 9. maddesinin 3. fıkrasında ise, “Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bu hususta işçi sendikasının muvafakatı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir.”, aynı maddenin 4. fıkrasında da “Dayanışma aidatı miktarı, üyelik aidatının üçte ikisidir.” hükümleri yer almıştır.
Öte taraftan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 101. maddesinin 1. fıkrasında “Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur.” İkinci fıkrasında ise “Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur.” denilmiştir.
Görüldüğü üzere, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 61/1. maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilerek ve bildirilen banka hesabına yatırılmasını istemesi gerekir.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, bu konuda bir düzenlenme yoksa taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır. Bu nedenle bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi gerekir.
Ayrıca 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 61/2. maddesinde sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de, yukarıda açıklandığı şekilde kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;
Davacı sendikanın her TİS dönemi için sendika üyesi işçilerin listesi ile kesilmesi gereken aidat tutarını ve banka hesap numarasını davalı Belediye’ye bildirdiği görülmektedir. Bu hususta taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır. Bu nedenle aidat alacağına TİS’de kararlaştırılan temerrüt tarihlerinden itibaren faiz işletilmesi yerindedir. Ancak istek dönemi içindeki Toplu İş Sözleşmelerinin 10.maddesinde sendika aidat alacaklarının işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 3 gün içinde sendikanın bildireceği banka hesabına herhangibir ihtara gerek kalmaksızın yatırılmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır. Toplu İş Sözleşmelerinin 41.maddesine göre ise, işçilerin ücretleri hak kazanılan günü izleyen 3. iş günü ödenir. Bu hükümler dikkate alındığında mahkemece aidat alacağına ait olduğu ayı takip eden aydan itibaren faiz işletilmesi doğru ise de, temerrüt tarihinin ayın hangi günü olduğunun karar yerinde gösterilmemesi infazda tereddütlere ve yeni uyuşmazlıklara yol açacağından ayrıca 2011 Aralık ayına ait aidat alacağı hüküm altına alındığı halde 2012 Aralık ayı yazılması hatalıdır.
Ne var ki, bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, düzeltilerek onanmalıdır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının 1 numaralı bendinin tümü ile hükümden çıkarılarak yerine;
1)Davanın kabulü ile; toplam 15.449,00 TL aidat alacağının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bu alacaktan;
2008 Temmuz ayına ait olan 260.00 TL aidat alacağına 09.08.2008 tarihinden itibaren,
2008 Ağustos ayına ait olan 270.30 TL aidat alacağına 07.09.2008 tarihinden itibaren,
2008 Eylül ayına ait 303.00 TL aidat alacağına 10.10.2008 tarihinden itibaren,
2008 Ekim ayına ait 303,00 TL aidat alacağına 09.11.2008 tarihinden itibaren,
2008 Kasım ayına ait 303,00 TL aidat alacağına 09.12.2008 tarihinden itibaren,
2008 Aralık ayına ait 303,00 TL aidat alacağına 10.01.2009 tarihinden itibaren,
2009 Ocak ayına ait 303,00 TL aidat alacağına 07.02.2009 tarihinden itibaren,
2009 Şubat ayına ait 315,22 TL aidat alacağına 10.03.2009 tarihinden itibaren,
2009 Mart ayına ait 315,22 TL aidat alacağına 07.04.2009 tarihinden itibaren,
2009 Nisan ayına ait 315,22 TL aidat alacağına 09.05.2009 tarihinden itibaren,
2009 Mayıs ayına ait 252,20 TL aidat alacağına 09.06.2009 tarihinden itibaren,
2009 Haziran ayına ait 252,20 TL aidat alacağına 09.07.2009 tarihinden itibaren,
2009 Temmuz ayına ait 252,20 TL aidat alacağına 11.08.2009 tarihinden itibaren,
2009 Ağustos ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 08.09.2009 tarihinden itibaren,
2009 Eylül ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 09.10.2009 tarihinden itibaren,
2009 Ekim ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 10.11.2009 tarihinden itibaren,
2009 Kasım ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 08.12.2009 tarihinden itibaren,
2009 Aralık ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 10.01.2010 tarihinden itibaren,
2010 Ocak ayına ait 263,44 TL aidat alacağına 09.02.2010 tarihinden itibaren,
2010 Şubat ayına ait 270,00 TL aidat alacağına 09.03.2010 tarihinden itibaren,
2010 Mart ayına ait 270,00 TL aidat alacağına 07.04.2010 tarihinden itibaren,
2010 Nisan ayına ait 270,00 TL aidat alacağına 11.05.2010 tarihinden itibaren,
2010 Mayıs ayına ait 270,00 TL aidat alacağına 08.06.2010 tarihinden itibaren,
2010 Haziran ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 09.07.2010 tarihinden itibaren,
2010 Temmuz ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 08.08.2010 tarihinden itibaren,
2010 Ağustos ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 08.09.2010 tarihinden itibaren,
2010 Eylül ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 09.10.2010 tarihinden itibaren,
2010 Ekim ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 07.11.2010 tarihinden itibaren,
2010 Kasım ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 07.12.2010 tarihinden itibaren,
2010 Aralık ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 11.01.2011 tarihinden itibaren,
2011 Ocak ayına ait 440,00 TL aidat alacağına 08.02.2011 tarihinden itibaren,
2011 Şubat ayına ait 476,00 TL aidat alacağına 08.03.2011 tarihinden itibaren,
2011 Mart ayına ait 476,00 TL aidat alacağına 09.04.2011 tarihinden itibaren,
2011 Nisan ayına ait 476,00 TL aidat alacağına 07.05.2011 tarihinden itibaren,
2011 Mayıs ayına ait 476,00 TL aidat alacağına 07.06.2011 tarihinden itibaren,
2011 Haziran ayına ait 476,00 TL aidat alacağına 07.07.2011 tarihinden itibaren,
2011 Temmuz ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 09.08.2011 tarihinden itibaren,
2011 Ağustos ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 13.09.2011 tarihinden itibaren,
2011 Eylül ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 11.10.2011 tarihinden itibaren,
2011 Ekim ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 11.11.2011 tarihinden itibaren,
2011 Kasım ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 09.12.2011 tarihinden itibaren,
2011 Aralık ayına ait 523,60 TL aidat alacağına 10.01.2012 tarihinden itibaren bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faiz işletilmesine” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına, hükmün bu düzeltilmiş şekliyle ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı …ne iadesine, 24/02/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.