YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/33841
KARAR NO : 2015/19967
KARAR TARİHİ : 21.10.2015
Mahkemesi : Batman İş Mahkemesi
Tarihi : 26/05/2015
Numarası : 2014/435-2015/483
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay’ca incelenmesi davalı …. Ltd.Şti. vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin haksız ve geçersiz nedenlerle işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı TPAO vekili, davacının ihale alan şirket nezdinde çalıştığını, hak ve alacaklarından sorumlu olmadıklarını belirterek husumet itirazında bulunmuş, diğer davalı … Ltd Şti. ise ihaleyi …. Özel Güv. Koruma ve Güv. Eğit. Hizm. Ltd. Şti.ile ortak girişim olarak aldıklarını diğer ortağın da davaya dahil edilmesinin gerekli olduğunu, taraf teşkili sağlanmadığını, asıl işverenin TPAO olup davalı idarenin talimatıyla davacının işten çıkartıldığını belirterek davanın reddini talep etmişlerdir.
Mahkemece, davalının herhangi bir fesih gerekçesi ortaya koymadığı, tanık beyanlarında ise tüm güvenlik görevlilerinin hesabına kıdem tazminatı adı altında para yatırıldığını, sonra bu paranın geri istenildiğini, davacının hesabına yatan parayı geri vermek istemeyince iş akdinin feshedildiğini, davalılardan …. Şirketi tarafından gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle davalı … Özel Güvenlik Koruma ve Güv.Eğit.Hizm.Ltd.Şirketi yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davada taraf ehliyeti medeni haklardan yararlanma (hak) ehliyeti bulunan gerçek ve tüzel kişilere aittir. Tüzel kişiliği bulunmayan toplulukların taraf ehliyeti de bulunmamaktadır. Adi ortaklığın kendisine ait bir tüzel kişiliği mevcut olmadığından davada taraf olma ehliyeti yoktur. Bir başka ifade ile adi ortaklığın dava ve takip ehliyeti olmadığı gibi, ona karşı da dava açılamaz. Bu bağlamda adi ortaklığa karşı açılacak davalar adi ortaklığın kendisine karşı değil dava konusunun paradan başka bir şey olması halinde ortaklığı oluşturan ortakların tamamına, dava konusunun para olması halinde ise ortaklar arasında müteselsil sorumluluk esası geçerli olduğundan ortaklardan biri ya da birkaçı aleyhine yöneltilmelidir.
Hukuk Genel Kurulunun 08.10.2003 tarih, 2003/12-574-564 sayılı kararında vurgulandığı üzere ortak girişim iki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişinin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri bir ortaklık türü olup, bu ortaklığın tek başına tüzel kişiliği bulunmamaktadır.
Davacı işçi, TPAO ile … Özel Güv. Koruma ve Güv. Eğit. Hizm. Ltd. Şti. & MN Özel Güv. Koruma ve Güv. Eğit. Hizm. Ltd. Şti. Ortak Girişimi arasında imzalanan 04/07/2012 tarih ve 2012/13906 ihale kayıt nolu Silahlı Koruma ve Güvenlik Hizmeti alımına dair ihale sözleşmesi kapsamında, ortak girişim işçisi olarak diğer davalı asıl işveren işyerinde, ortak girişimin üstlendiği işte çalışmıştır. Ortak girişimin tüzel kişiliği olmadığından ve dava dilekçesinde de sadece EMN Özel Güv. Koruma ve Güv. Eğit. Hizm. Ltd. Şti. gösterildiğinden davanın ortak girişimi oluşturan diğer şirkete de yöneltilmesi ve taraf teşkilinin sağlanması gerekir.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasında davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunması halinde davanın her iki işverene karşı birlikte açılması gerekir ve aradaki ilişkinin muvazaalı olmaması halinde ise, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, işe iade yükümlüsü alt işverendir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmede taraf sıfatı bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.
Mahkemece, taraf teşkili usulünce sağlanılmadan işin esasına girilerek karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş öncelikle davacıya ortak girişimi oluşturan … Özel Güv. Koruma ve Güv. Eğit. Hizm. Ltd. Şti’ne davasını yöneltmesi için süre vermek ve taraf teşkili sağlandıktan deliller toplanıldıktan sonra işin esası hakkında bir karar vermektir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı EMN Şirketinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı şirkete iadesine, 21.10.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.