YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/20025
KARAR NO : 2015/14978
KARAR TARİHİ : 15.09.2015

Mahkemesi : İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili, iş sözleşmesinin geçerli neden olmaksızın sendikal nedenlerle feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğinin tespitine, işe iadesine, 6356 sayılı Yasanın 25/5 maddesi uyarınca şarta bağlı olmaksızın işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili ise tekstil sektöründe yaşanan daralmadan uzun süredir etkilenilmesine rağmen piyasaya olan taahhütleri nedeniyle başka yatırımlarından tekstil faaliyetini finanse ederek işletmenin hayatiyetini sürdürmeye çalışıldığını, kalıcı ve ciddi bir çözüm üreterek ve davacı gibi çalışanların talepleri de dikkate alınarak 7’li ekip vardiya sisteminden 3’lü vardiya sistemine geçildiğini ve dolayısıyla bir istihdam fazlalığı oluştuğunu, davacının iş sözleşmesinin bu çerçevede geçerli olarak feshedildiğini, sendikal neden iddialarının doğru olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, tanık beyanları ve aynı mahiyetteki … İş Mahkemesi dosyası birlikte değerlendirildiğinde davalı işveren tarafından yapılan feshin geçerli nedene dayanmadığı, davacı ve arkadaşlarının sendika üyesi olmalarından dolayı işyerinde sendikal örgütlenmeyi etkisiz kılmak ve sendikanın gerekli çoğunluğa ulaşmasını engellemek amacıyla işten çıkarıldığı, feshin sendikal nedenlerden yapıldığı sonucuna varılmakla davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin sendikal nedenle yapılıp yapılmadığı uyuşmazlık konusudur.
Öncelikle mahkemenin gerekçesinde belirttiği … İş Mahkemesinin 06.11.2014 tarih ve 2014/134 E-2014/651 K sayılı dosyası, bu dosya ile aynı gün temyiz incelemesine tabi tutulmuş, mahkemece feshin geçersiz olduğu, sendikal neden bulunmadığı belirtilerek verilen işe iade kararı, Dairemizce 15.09.2015 gün ve 2014/22148 E-2015/14976 K sayılı ilamı ile onanmıştır.
Aynı şekilde benzer nedenlerle ve yakın tarihlerde işten çıkarılıp sendikal neden iddiası ile açılan bir kısım işe iade dosyalarında da sendikal nedenin bulunmadığına dair verilen kararlar Dairemizce onanmıştır. ( Yargıtay 7 HD; 13.04.2015 tarih ve 2015/633 E-2015/6913 K sayılı ilamı ile 15.09.2015 tarih ve 2015/13949 E-2015/14977 K sayılı ilamı)
Kaldı ki yukarıda belirtilen … İş Mahkemesi dosyasında davacı …, davacı tanığı olarak dinlenmiş olup beyanlarında, “… 2 hafta içerisinde 35 işçi işten çıkartıldı. İşten çıkartılanların %50 kadarı tahmin ettiğim kadarıyla sendikalı idi. Sendikaya üye olup olmayan işçilerin işveren tarafından öğrenilmesi için işveren e-devlet şifrelerini istemiş onların da vermeyince bu sebepten dolayı işten çıkartmışlar… Şefimiz olan … ve muhasebe müdürü olan … bize çıkartılacak eleman değildiniz, ancak işin azlığından dolayı sizi çıkartmak zorunda kaldık dediler. 17 Ocakta ben,… ve davacı … tarafından çağrıldı ve … bize gelin işinize devam edin dedi. …da bunu söyledi. Ardından bizi işe başlatmadan muhasebe bölümüne gönderdiler ve bize bir kağıt imzalatılmak istendi. Bu kağıtta psikolojimizin bozuk olduğundan dolayı çalışmaya devam edemeyeceğimiz yazıyordu bende davacı da bunu imzalamadık. … bize açıkça sendikaya üye olduğumuzdan dolayı iş akdimize son verildiğini söyledi. Istifa edin çalışmaya devam edin demedi. Bizden sonra çalışan sendikalı işçi işyerinde 3 kişi kaldı. Bu kişilerinde sendikalı olma durumlarını işveren bilmediği için halen çalışmaktadırlar. Bir kişininde ismi …’dır sendikadan istifa ettirip onu usta başı yapmışlardır. … isimli kişi ertesi gün sendikaya üye olacaktı ancak aynı gün kendisi şef yardımcısı yapıldı. O da sendikaya üye olmaktan vazgeçti. Biz işten çıkarıldıktan 1 ay sonra 15 işçi alındığını duydum… Işverinin sendika üyeliğimiz ile ilgili bizlerle yapmış olduğu toplu konuşması söz konusu değildir. Ancak yukarıda anlattığım husus söz konusu değildir. Diğer çalışanlarla konuşmalarımızda işyerine sendika girerse ben kapıya kilit vururum diye şirket sahibi … söylemiş, davacının gönülü işten çıkma talebi söz konusu değildi…” söylemiştir.
Gerek bu dosyada dinlenen davacı tanıkları gerekse yukarıda belirtilen Dairemiz incelemesinden geçen dosyalarda dinlenen tanıklar işyerinde bir kısım işveren davranışlarını dile getirmekle birlikte bizzat davacının, tanık olarak verdiği beyanlarda işten çıkartılan işçilerin içinde sendika üyesi olmayan işçiler de bulunması, yine sendika yazısına göre davalı işverene çok önceleri sendikaya üye olmuş (1995-1996-1998 yıllarında) 4 işçinin yanında 14 işçinin de Ocak -Şubat 2014 tarihlerinde üye oldukları ve bunların davacının iş aktinin feshi tarihinde halen işyerinde çalıştıkları, sendikadan istifa eden üye sayısının 2 olduğunun bildirilmesi karşısında davalı işyerinde işverenin, sendikal örgütlenmeyi ortadan kaldırmak ya da zayıflatmak amacıyla hareket ettiğini göstermeye yeterli delilin dosyasında bulunmadığı gibi özellikle emsal dosyalar da dikkate alınarak feshin geçersiz olduğunun tespiti yerinde ise de sendikal nedenle fesih yapıldığının kabulü ile hüküm kurulması hatalıdır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE, davacının işine iadesine,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni ve talebi de dikkate alınarak takdiren davacının 5 (beş) aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 27,70 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubuyla bakiye 2,50 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T.’ye göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan toplam 180,00-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider ve delil avanslarından varsa artan miktarının ilgili tarafa iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 15.09.2015 tarihinde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.