YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10241
KARAR NO : 2015/12726
KARAR TARİHİ : 22.06.2015
Mahkemesi : Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Dava Türü : İşe iade
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Davacı, feshin geçerli nedenle değil sendikal nedenlee yapıldığını belirtilerek feshin geçersizliğine, işe iadesine, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, işveren feshinin haklı ya da geçerli nedene dayanmadığı ve davacının işe iadesinin gerekeceği feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davacının işe iadesine, 1 yıllık ücret karşılığı işe başlatmama tazminatı ile 4 aylık ücretinin ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Somut olayda, davalı işverence davacının iş akdi 16.12.2013 tarihinde .. Firmasına hatalı torba üretmesi, ayrıca kontrol eksikliği nedeniyle .. için üretilen torbaların ..’ya gönderilmesi sebebiyle Disiplin Kurulu kararı ile kıdem ve ihbar tazminatları ödenmek suretiyle feshedilmiştir. Davacıdan son olay nedeni savunma istenmiş, savunmasında ayar hurdası olarak ayrılan torbaların karışmış olabileceğini, düz kesim bıçaklarını çıkarmadan çalışmadığını, öyle olsaydı .. torbalarda da aynı hatanın olması gerekeceğini, sürekli kontrolleri yaptığını bildirmiştir. Bu durumda işyerinde keşif yapılarak işverenin iştigal alanında uzman olan teknik bilirkişi marifetiyle davacının yaptığı iş dikkate alınarak hatalı torba üretiminde kusurunun olup olmadığı, hatalı sevkiyatta davacıya atfedilebilecek bir kusur bulunup bulunmadığı, işverenin maddi zarara uğrayıp uğramadığı, işyeri kayıtları da incelenerek iş akdinin geçerli nedenle feshedilip feshedilmediği belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
2-4857 sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
Fesih tarihinden yürürlükte olan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun “sendika özgürlüğünün güvencesi” başlıklı 25.maddesinin 2. fıkrasına göre; işveren, ücret, ikramiye, prim ve paraya ilişkin sosyal yardım konularında toplu iş sözleşmesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında çalıştırma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamaz; 3. fıkrasına göre; işçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya farkli işleme tabi tutulamaz; 4. fıkrasına göre; işverenin fesih dışında yukarıdaki fıkralara aykırı hareket etmesi halinde işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilir. Aynı maddenin 5. fıkrasına göre ise; sendikal bir nedenle iş sözleşmesinin feshi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18,20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. Iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir.
İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılan davalarda, salt işçinin sendika üyesi olması feshin de sendikal nedenle yapıldığını göstermez. Mahkemece, gerekli araştırma yapılarak ve özellikle de tanıklardan davacının sendika üyesi olmasının yanında ne tür sendikal faaliyetlerde bulunduğu somut olarak sorulup tespit edilerek toplanan deliller sonucu feshin sendikal nedenlere dayandığının tereddütsüz belirlenmesi gerekir.
Sendikal neden yönünden incelendiğinde ise; Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir. Mahkemece yukarıda değinilen konularda yeterli araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile karar verilmesi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 22.06.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.