YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/18139
KARAR NO : 2015/2751
KARAR TARİHİ : 27.02.2015

İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı işçi, çalışma koşullarının ağırlığı neticesi oluşan bel ve bacak ağrıları nedeniyle … Hastanesinde yatılı tedavi gördüğünü ve bu hastaneden 13.09.2013 tarihli kurul raporu aldığını, raporda belden eğilmesini ve ağır yük kaldırmasını gerektirmeyecek bir işte çalışması gerektiğine dair görüş bildirilmesi üzerine takımhane veya kalite kontrol bölümünde çalışmak isteğini işverene ilettiğini, işverenin ise takımhane bölümünde personel ihtiyacı olmadığı ancak kalite kontrol biriminde 1.258,90 TL brüt ücretle çalışabileceğini bildirdiğini, maaşında 600.00 TL’lık bir düşüş meydana geleceğinden mevcut ücretiyle görevlendirme yapılmasını talep ettiğini, işverenin ise bu ücretle kalite bölümünde görev verilemeyeceğini kendi bölümünde çalışmasının uygun olduğunu belirterek başka bir çözüm getirmeden iş akdini fesih yoluna gittiğini iddia ederek bu nedenle feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren vekili, davacının …Talaşlı imalat operatörü olarak 3 ve 4 nolu tezgahlarda çalıştığını, davacının sağlık sorunları bulunduğunu, sıkça rapor aldığını ve raporlarının çoğunlukla bel ağrısı şikayeti nedenine dayandığını, son bir yılda 70 güne yakın rapor, ayrıca sevk ve izin aldığını, aldığı rapor nedeniyle kendisinin görev yeri değişikliğini talep ettiğini, takımhane bölümünde kadro fazlası olması nedeniyle kalite kontrol biriminde 1.258,90 TL brüt ücret ile çalışmasının teklif edildiğini, ancak davacının ücreti beğenmediğini, bu bölümde çalışan işçilerin ücretlerinin zaten davacıdan düşük olduğunu, bu bölümde sıfırdan işe başlayacak işçiye bölümün en kıdemlisine ödenen ücretin ödenmesinin söz konusu olamayacağını, işverenin hakkaniyetli ve objektif şekilde bölüme yeni başlayan Ahmet Yaman adlı işçiye verilen ücreti teklif ettiğini, davacının talep ettiği kendi brüt ücretiyle (1.888.,00 TL) bu bölümde çalışmasının işçiler arasında eşitsizlik yaratacağını ve davacıya önerilebilecek başka pozisyon bulunmadığını, bu nedenle davacının kendi işinde çalışmasının uygun olacağının bildirildiğini, davacının sık sık rapor alarak çalışma düzenini ve iş akışını aksattığı ve özlük dosyasında mazeretsiz işe gelmeme ve işe geç gelme nedenine dayalı çalışma problemlerinin bulunduğunu, işyerine sunduğu rapora göre davacının ağır işlerde çalışamayacağı ve işveren için sağlık nedenine dayalı haklı fesih şartlarının oluştuğunu belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacının davalı işyerinde …operatörü olarak çalışmaktayken 30/12/2013 tarihli fesih bildirimine göre 08/10/2013 tarihli görev değişikliği talebinin değerlendirilmesi sonucunda takımhane bölümünde personel ihtiyacı bulunmadığı ve kalite kontrol bölümünde ise personel ihtiyacı bulunduğundan bahisle davacının kalite kontrol bölümünde görevlendirilmesinin uygun görüldüğü; 4857 sayılı İş Kanununun 22. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin esaslı unsurlarındaki bu değişikliği verilen yasal süre içinde kabul etmediği ve mevcut sağlık sorunları da dikkate alınarak iş sözleşmesinin anılan yasa maddesi uyarınca geçerli nedene dayalı olarak feshedildiğinin bildirildiği; davacı hakkında düzenlenen 13/09/2013 tarihli sağlık kurulu raporunda davacının belden eğilmesini gerektirmeyen, ağır yük kaldırmayacağı bir bölümde çalışması gerektiğinin belirtildiği; anılan sağlık raporu göz önüne alınarak ortopedi alanında uzman doktor ve makine mühendisi bilirkişi eşliğinde mahallinde gerçekleştirilen keşif neticesinde düzenlenen rapora göre davacının iş akdinin feshedilmesinden önce çalıştığı işin (talaşlı imalat bölümünde … torna operatörlüğü) sağlık durumuna uygun olduğu gibi; davacının eğitim durumu, deneyimi, sağlık durumu ve işyerinin özellikleri göz önüne alındığında davalı işyerindeki başka birimlerde de (ara proses kalite kontrol, takımhane, bakımhane, ürün son kontrol bölümü,teknik servis, sevkiyat, mamül depo bölümleri, giriş kalite kontrol bölümü gibi) çalıştırılmasının mümkün olabileceğinin bildirildiği; bu delil durumu karşısında yapılan fesih işleminde feshin son çare olması gerektiğine dair ilkenin gözardı edildiği ve feshin bu sebepten geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne dair hüküm kurulmuştur.
4857 sayılı İş Kanununun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı yasanın 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir. İşçinin davranışlarından doğan geçerli neden kavramını; haklı neden sayılacak düzeyde ağır ve ciddi kusur içermeyen bununla birlikte iş ilişkisinin devamını önleyecek derecede olumsuzluk yaratan kusurlu eylemlerden oluşan ve iş sözleşmesinin feshini sosyal açıdan geçerli kılan haller olarak tanımlayabiliriz. Bununla birlikte işçinin yetersizliğinden doğan geçerli neden için kusur koşulunun zorunlu olmadığını, işçi kusursuz olsa dahi “iş yapma borcunu yerine getirme yetenek ve kapasitesindeki yetersizliğin” geçerli bir fesih nedeni sayılabileceğini vurgulamak gerekir. İşçinin iş sürecinde gözlenen performansı ile işin sonucuna bağlı ölçülen verimliliğine dayalı olarak yetersiz kaldığının belirlenmesi halinde, işçinin yetersizliğinden doğan geçerli nedenlerden söz edilecektir.
Yeterlilik, bir görevi icra etmek ve görevin gerektirdiği sorumlulukları yerine getirmek için ihtiyaç duyulan yetenek, bilgi ve becerileri ifade eden bir kavramdır. Bu kavram, belirli bir görevi ya da rolü kabul edilebilir bir düzeyde yerine getirmek için sahip olunması gereken bilgi ve beceriyi, kısaca donanımı vurgular. İşçinin performansını etkileyen sağlık sorunu, rahatsızlığı veya iş kazası sonrası aldığı sürekli istirahat raporu şeklinde olabileceği gibi, geçici de olabilmektedir. Sağlık sorunu nedeni ile koşulları olduğu takdirde işverenin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/I. Maddesi uyarınca bildirimsiz fesih hakkı da vardır. Bunun yanında sık sık rapor alma, 4857 sayılı İş Kanunu gerekçesinde işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli nedenler içinde sayılmıştır. Bunun dışında işçinin sağlık sorunu, daha önce yaptığı görevi ve dolayısı ile bu görevde performansını olumsuz etkilese de işletme içinde başka bir görevde değerlendirilmesine engel oluşturmayacaksa, işverenin bu görevde değerlendirmeden, performans yetersizliği nedeni ile fesih yoluna gitmesi, feshi geçersiz kılacaktır.
Dosya içeriğine göre; davacının bel ağrısı rahatsızlığı nedeniyle sık sık rapor aldığı ve 02-10/09/2013 tarihinde İstanbul Meslek Hastalıkları Hastanesinde yatılı tedavi gördüğü ve 16/09/2013 tarihine kadar rapor verildiği, fizik tedavi ve 6 ay sonrasına kontrol önerildiği, 13/09/2013 tarihli sağlık kurulu raporunda davacının belden eğilmesini gerektirmeyen, ağır yük kaldırmayacağı bir bölümde çalışması gerektiğinin belirtildiği, davacının bu rapora göre 08/10/2013 tarihinde takımhane veya kalite kontrol bölümünde çalışma yönünde bölüm değişikliği teklifinde bulunduğu, işverence 10/10/2013 tarihinde takımhanede personel fazlası olup kalite kontrol bölümünde 1.258,90 TL brüt ücretle çalışabileceğinin bildirildiği, davacının aynı gün tekrar kalite kontrol bölümünde şu an almakta olduğu 1.888,00 TL brüt ücretle çalışmasının yeniden değerlendirilmesini talep ettiği ve işverence bu teklifin takımhane ve kalite kontrol bölümünde ücretlerin davacının çalıştığı bölümden zaten düşük olduğu, en kıdemlisinin davacı ile aynı ücreti aldığı, bölümde sıfırdan işe başlayacak davacıya bu ücretin ödenmesinin imkan dahilinde bulunmadığı gibi eşitsizlik yaratacağı, kişisel başarı ve farklılıkların gözardı edilmesinin iş barışını olumsuz etkileyeceği düşüncesiyle 06/11/2013 tarihinde bölüm değişikliği teklifinin kabul edilmediği ve mevcut CNC operatörü olarak çalışmaya devam etmesinin uygun görüldüğü belirtilmiştir. Davacı 11-15/11/2013 ve 19-28/11/2013 tarihlerinde yine rapor almıştır. Mahkemece yapılan keşif sonucu düzenlenen 18.06.2014 tarihli bilirkişi raporunda gerek işyerinde yapılan tespit gerekse davacının tedavi belgeleri, sağlık raporları, dosyadaki diğer delillerle birlikte gözönüne alındığında iş akdinin feshinden önce çalıştığı talaşlı imalat bölümünde … Torna Operatörlüğü işinin sağlık durumuna uygun olduğu belirtilmiştir. Davalı işverence de davacının kendi bölümünde çalışmaya devam etmesinin uygun olacağı belirtilerek bölüm değişikliği teklifi kabul edilmemiştir. Davacı yine de rapor almaya devam ettiğinden davalı işverenin davacının iş görme ediminden yararlanamadığı ve bu sebeple feshin geçerli nedene dayandığı anlaşıldığından davanın reddi yerine yazılı şekilde kabulü hatalıdır.
Yukarıda açıklanan sebeplerle 4857 sayılı Kanunun 20/3 maddesi gereğince mahkemece verilen kararın bozularak ortadan kaldırılması ve Dairemizce aşağıda yazılı hükmün kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-… İş Mahkemesinin 03/07/2014 tarih ve 2014/33 E, 2014/711 K. sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Alınması gereken 27,70 TL başvuru harcından tahsil edilen 25.20 TL’nin mahsubu ile eksik alınan 2.50 TL bakiye harcın davacıdan tahsili ile Hazine’ye gelir kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan 671.25 TL masrafın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
8-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, 27.02.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.