YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/17145
KARAR NO : 2015/12561
KARAR TARİHİ : 18.06.2015
Mahkemesi : Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Dava Türü : Alacak
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı işyerinde pazarlama elemanı olarak asgari ücret ile çalıştığını, maaşının hiç ödenmediğini, sadece yapılan anlaşma gereği satılan mala karşılık prim ödendiğini, işyerinde 10:30-22:30 arasında çalıştığını, davalı ile aralarında yaptıkları anlaşmaya göre ödenmesi gereken ücretlerinin ödenmesini istemesi üzerine işverenin ödenmeyeceğini istersen işten çıkabilirsin dediğini ve işte çıkartıldığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile diğer alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davacının çalışmasının asgari ücrete dayalı olduğunu, bunun dışında prim kararlaştırılmadığını, davacının istifa suretiyle işten ayrıldığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir
Somut olayda; davacı asgari ücret+prim usulüyle çalıştığını, montajı yapılan her cihaz üzerinden 40,00 TL prim aldığını, işverence ücretin asgari ücret bölümünün hiç ödenmediğini, priminin de bir kısmının ödendiğini ileri sürerek dava açmıştır. Davalı, işçinin yalnızca asgari ücret üzerinden çalıştığını, ücretlerinin ödendiğini, 06/01/2012 tarihli ibraname ile tüm hak ve alacaklarının ödendiğini bildirmiş ve bu konuda davacıya yemin teklif etmiştir. Bunun üzerine davacı 10/06/2014 tarihli duruşmada ” Davalıyla aylık asgari ücret üzerinden anlaştık, 2,5 yıla yakın çalıştım, cihaz başı 40,00 TL montaj parasına anlaşmıştık, ancak onları da alamadım, aylık 500,00-600,00 veya 700,00 TL civar prim aldım, onun dışında başka bir alacağımı alamadım, en son ücret anlaşmazlığı nedeniyle konuştuk, işveren davalı bu şartlarda çalışırsan çalış yoksa çık git dedi, bende bunun üzerine iş yerinden ayrıldım, saat 09:00’da işe başlıyorduk, ardından cihaz tanıtımı için ayrılıyorduk, köylere gidiyorduk, dönüşümüz saat 23.00-24.00 ü buluyordu, sürekli böyleydi, bu konularda yukarıdaki beyanım ile yemin ettim” şeklinde yemini eda etmiştir. Mahkeme artık bu yeminle bağlıdır. Yapılacak iş, davacı isticvap edilerek hangi aylara ilişkin prim alacağını alamadığını açıklattırmak, mali müşavir bir bilirkişi nezdinde işyeri kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak kaç adet cihaz monte işleminin yapıldığının tespiti ile o dönem için davacının ödenmediğini iddia ettiği prim alacağı miktarını belirlemek, prim alacağı konusunda çıkacak sonuca göre karar vermektir.
Ayrıca davacının kıdem tazminatı hesabında esas alınacak brüt ücrette prim dikkate alınarak belirleyip ona göre karar verilmelidir.
3- Fazla mesai alacağı bakımından ise davacı asgari ücret+prim usulü çalıştığına göre ancak primle karşılanmayan fazla mesai alacağını talep edebilir. Mali müşavir bilirkişiye davacının fazla mesai hesap edilen dönemle ilgili yaptığı satışlar dikkate alınarak ne kadar fazla mesai ücreti hak ettiğinin tespit ettirilip davacının fazla çalışmasını karşılayacak şekilde prim ödemesi bulunup bulunmadığı, prim ödemesinin her ay sabit bir miktar mı yoksa satış kotası üzerinden mi belirlendiği ve buna bağlı olarak aylık prim ödemesi miktarı denetime elverişli olacak şekilde belirlendikten sonra, fazla mesai alacağını karşılayacak nitelikte prim ödemesi belirlendiği taktirde, fazla mesai alacağı talebinin reddi ile, prim ödemesi olmadığı veya fazla mesai çalışmasını karşılamadığının tespit edilmesi halinde ise fazla mesai alacağı talebinin değerlendirilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmiş olması bozma nedenidir.
4-Ereğli 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin(iş mahkemesi sıfatıyla) 2012/251 Esas sayılı dosyasının davacısı M.. Ö.. ile birlikte işten çıktığı, bu kişinin işbu dosyada tanık olarak vermiş olduğu ifadesinde “ 2012 yılının Şubat ayının 10.günü işten birlikte ayrıldık. İşten ayrılma nedenimiz işverenliğin daha önce ödediği montaj parasını kesmesi ve talep etmemize rağmen maaş hesabı çalışmamıza rıza göstermemesiydi. Biz de bunun üzerine işten ayrılmaya mecbur kaldık” şeklinde beyanda bulunduğu anlaşılmaktadır. İş akdinin davacı tarafından feshedildiği, feshin de ödenmeyen işçilik alacağından dolayı yapılmış olduğu anlaşıldığından kıdem tazminatı verilmesi doğru ise de ihbar tazminatı verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
O halde tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde taraflara iadesine, 18.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.