YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/12465
KARAR NO : 2014/20022
KARAR TARİHİ : 03.11.2014

T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi

Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Dava Türü : Alacak

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; hüküm taraf vekillerince süresi içinde temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşma istenmiş ise de; HUMK’nun 438.maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı Belediyeye ait işyerinde temizlik işçisi olarak çalıştığını, anacak … kaydının … Ltd.Şti tarafından yapıldığını ve sanki bu işverenin işçisiymiş gibi gösterildiğini, iş akdinin dava dışı … şirketi tarafından feshedildiğini, açtığı işe iade davasında mahkemece, … Ltd.Şti ve … arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun tespit edilerek … Belediyesine işe iadesi ile boşta geçen süre ile işe başlatmama tazminatının hüküm altına alındığını, davalı Belediyeye süresi içinde 9.11.2010 tarihinde işe başlatılmasını, başlatılmaması durumunda boşta geçen süre ücret alacağını talep ettiğini, ancak bu talebin kabul edilmediğini ve işe başlatılmadığını beyan ederek, hesaplamaya esas ücretin davalı … ile … Sendikası arasında imzalanan TİS baz alınarak belirlenmesi suretiyle fark kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacağını ve 4 aylık boşta geçen süre ücreti ile işe başlatmama tazminatının ödetilmesini istemiştir.
Davalı, davacının tüm haklarının kendisine çalışırken uygulanan …–… Sendikası arasında yapılan TİS’e uygun olarak ödendiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davalı ile dava dışı … Şti. arasındaki ilişkinin muvazaalı olması ve davacının davalı … işe iadesine karar verilmiş olması nedeniyle, talep gibi davalı … ile … Sendikası arasında imzalanan TİS baz alınarak belirlenen ücrete göre alması gereken ücret ve tazminatlarının davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
İşe iade davası sonunda işçinin başvurusu, işverenin işe başlatmaması ve buna bağlı olarak işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
İşe başlatmama tazminatının da fesih tarihindeki ücrete göre hesaplanması gerekir. İşçinin işe başlatılmadığı tarih, işe başlatmama tazminatının muaccel olduğu andır. Bahsi geçen tazminat yönünden faize hak kazanmak için kural olarak işverenin temerrüde düşürülmesi gerekir. İşverenin dava tarihinden önce temerrüde düşürülmemiş olması halinde dava ve varsa ıslah tarihlerinden itibaren faize hükmedilir. İşe iade kararına rağmen işçinin işe alınmaması nedeniyle işe başlatmama tazminatının ödenmesi söz konusu ise, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekmez. Bu durumda işe başlatmama anından itibaren faiz hakkı doğar.
Kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aya kadar hesaplanacak ücret ve diğer alacaklar, işçinin işe iade için başvurduğu anda muaccel olur. İşe iade başvurusunda boşta geçen süreye ait ücret ve diğer hakların ödenmesi talep edilmiş ise, başvuru ile birlikte işveren de temerrüde düşürülmüş sayılmalıdır. Sözü edilen ücret ve diğer hakların ödenmemesi durumunda başvuru tarihinden itibaren faiz hakkı doğar.
İşe iade davası ile tespit edilen en çok dört aya kadar boşta geçen süreye ait ücret ve diğer haklar için de 4857 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde sözü edilen özel faiz türü uygulanmalıdır. Ancak işe başlatmama tazminatı niteliği itibarıyla tazminat olduğundan uygulanması gereken faiz, yasal faiz olmalıdır.
Somut olayda, mahkemece davacının taleplerinin dava ve ıslah tarihlerinden itibaren faizi ile; boşta geçen süre alacağının da en yüksek mevduat faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
Davacı, faiz niteliği ve başlangıçlarına itiraz ederek, davaya konu taleplerin ihtarname ile 22.12.2010 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini bildirerek bu tarihin temerrüt tarihi olarak kabulü ile ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti yönünden bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi ve işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre alacağının muaccel oldukları tarihten itibaren faize hükmedilmesini ve boşta geçen süre alacağının yasa gereği işletme kredisi faizi ile tahsilini talep etmiştir.
Dosyanın incelenmesinde, davacının dava dilekçesindeki taleplerinin aynen ihtarname olarak davalıya iadeli taahhütlü olarak gönderdiği ve ihtarnamenin dosyaya sunulu alındı belgesine göre, 22.10.2010 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davalı 23.12.2010 da temerrüde düşürülmüştür ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının bu tarihten itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, boşta geçen süre ücreti TİS’den doğan bir alacak olmadığından işletme kredi faizine hükmedilmemesi doğru ise de, boşta geçen süre alacağının da işe başlama talebiyle birlikte talep edilmiş olması nedeniyle ilk başvuru tarihi olan 9.11.2010 tarihinde, işe başlatmama tazminatının ilke kararı doğrultusunda işe başlatılmama tarihi olan 10.12.2010 da muaccel hale geldiği anlaşılmakla, bu tarihlerden faize hükmedilmesi gerektiği halde yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerde hüküm fıkrasının I nolu bendinin, 2.3.4.5. alt bentlerinin silinerek yerine;
“2-Davacının ihbar tazminatı talebinin kabulü ile 9.742,95 TL nin, 500,00 TL sine dava tarihi olan 13/12/2010 tarihinden itibaren, bakiye kalan 9.242,95 TL sine ise temerrüt tarihi olan 23.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Davacının yıllık ücretli izin alacağı talebinin kabulü ile 4.742,40 TL nin, 100,00 TL sine dava tarihi olan 13/12/2010 tarihinden itibaren, bakiye kalan 4.642,40 TL sine ise temerrüt tarihi olan 23.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacının 4 aylık boşta geçen süredeki ücret alacağı yönünden talebinin kabulü ile 9.435,68 TL nin, işe başlatma başvuru tarihi olan 9.11.2010 tarihinden itibaren işleyecek bir yıllık mevduata fiilen uygulanan en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacının iş güvencesi tazminatı (işe başlatmama tazminatı) talebinin kabulü ile 7.488,00 TL.’nin işe başlatmama tarihi olan 10.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.