YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/4732
KARAR NO : 2010/6570
KARAR TARİHİ : 11.11.2010

Hasımsız olarak görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay’ca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dava, T.M.K.’nun 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona eren derneğin 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15.maddesi gereğince mal varlığının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece dava hasımsız olarak görülüp tasfiyesi istenen derneğin mal varlığı bulunmadığı gerekçesi ile karar ittihazına yer olmadığına karar verilmiştir.
T.M.K.’nun 59.maddesi gereğince kuruluş bildirimi, dernek tüzüğü ve gerekli belgelerin Mülki Amirliğe verildiği anda dernek tüzel kişilik kazanmış olur.
Tüzel kişilik kazanan derneğin tüzel kişiliğinin ne zaman son bulduğu konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, 3. kişiler açısından tüzel kişiliğin sona erdiği tarihin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp dernekler sicilinden terkin edildiği tarih olduğu genel kabul ve uygulamanın sonucudur.
Nitekim, eldeki davada daha önce kesinleşen mahkeme kararı ile kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin T.M.K.’un 59.maddesi ile oluşan tüzel kişiliğinin terkinini sağlamak amacıyla mallarının tasfiyesi istenmiştir. Böyle bir davanın dinlenebilmesi için öncelikle halen tüzel kişiliği devam eden derneğe husumet yöneltilmiş olması gerekmektedir. Zira HUMK’un 73.maddesi amir hükmü gereğince derneğin de davada yer almadan savunma ve delillerini sunma olanağı tanınmadan hüküm kurulamaz.
Somut olayda her ne kadar İl Dernekler Müdürlüğünün müzekkeresi esasa kaydedilip talep, dava şeklinde değerlendirilerek HUMK’nun 179.maddesine aykırı davranılmak suretiyle esasa ilişkin araştırma yapılmış ise de; İl Dernekler Müdürlüğünü temsilen hazine vekilince tarihli dilekçe ile bu aykırılık giderilmiştir. Ancak, 26.02.2010 tarihinde düzeltilen dilekçede davalı olarak dernek tüzel kişiliği gösterildiği halde derneğe dava dilekçesi tebliğ edilmemiş ve dava yokluğunda yürütülmüştür.
O halde mahkemece henüz dernekler sicilinden terkin edilmemiş davalı derneğe dava dilekçesinin usulüne uygun olarak tebliğ edilip taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girilmesi gerekirken; yazılı şekilde HUMK’nun 73.maddesine aykırı olarak hüküm kurulmuş olması bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma neden ve şekline göre davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
Sonuç; Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 11.11.2010 gününde oybirliği ile karar verildi.