YARGITAY KARARI
DAİRE : 7. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2022/13543
KARAR NO : 2023/5969
KARAR TARİHİ : 13.06.2023
MAHKEMESİ :Sulh Ceza Hakimliği
SAYISI : 2021/7489 D.İş
KABAHAT : 2918 sayılı Kanun’a muhalefet
Kabahatli hakkında, 2918 sayılı Kanuna muhalefet kabahatinden, aynı Kanun’un 48 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca 3.836,00 TL idari para cezası ve aday … belgesinin iptali idari yaptırımlarının uygulanmasına karar verilmiştir.
Kabahatli tarafından bu karara karşı başvuruda bulunulduğu, Ankara 7. Sulh Ceza Hakimliğinin 17.06.2021 tarihli ve 2021/6891 D.İş sayılı kararı ile başvurunun reddine karar verildiği, kabahatlinin bu karara itirazı üzerine de Ankara 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin 30.06.2021 tarihli ve 2021/7489 D.İş sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği belirlenmiştir.
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 29.09.2022 tarihli evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 09.11.2022 tarihli ve KYB – 2022/126488 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü:
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 09.11.2022 tarihli ve KYB – 2022/126488 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“Dosya kapsamına göre, olay tarihinde adı geçen kabahatlinin sevk idaresindeki 06 CHS … plakalı aracı ile karışmış olduğu maddi hasarlı trafik kazası sonrasında, olaya müdahale eden polis memurlarınca
alkol kullanıp kullanmadığının tespit edilmesi amacıyla teknik cihaz kullanılmasını kabul etmeyen kabahatli hakkında 2918 sayılı Kanun’nun 48/9. maddesi gereğince idari para cezası uygulanarak daimi süreyle … belgesinin geri alınmasına ilişkin tutanak tanzim edildiği,
2918 sayılı Kanun’un “Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı:” başlıklı 48. maddesinde yer alan,
“Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır.
Kişinin yaralanmalı veya ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik kazasına karışması hâlinde, ikinci fıkrada belirtilen muayeneye tabi tutulması zorunludur. Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır. Bu işlem bakımından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 75 inci maddesi hükümleri, beşinci fıkrası hariç olmak üzere uygulanır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücülere 2000 Türk Lirası idari para cezası verilir ve … belgesi iki yıl süreyle geri alınır.” şeklindeki düzenleme ile,
Benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 18/09/2017 tarihli ve 2016/15527 esas, 2017/6940 karar sayılı ilâmında yer alan, “… Buna göre, kabahatli hakkında 48/9. maddesinde öngörülen idari yaptırımların uygulanması için uyuşturucu veya alkol kullandığının tespiti mecburiyeti yoktur. Ancak madde metninde devamla bahsedilen süreç; kolluk tarafından kişinin alkollü olduğundan şüphe edilmesi halinde, ayrıca yetkili trafik zabıtasınca adli kolluk görevi usule uygun biçimde üstlenildikten sonra, 2918 sayılı Kanun’un, trafik kazasına karışan sürücüler hakkında 48/2 ve 3. maddelerinde öngördüğü üzere, teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücülerin, alkollü olduklarının tespiti amacıyla, kamu gücü zorlamasıyla en yakın Adli Tıp Kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınacağı düzenlenmektedir.” şeklindeki açıklamalar nazara alındığında,
Somut olayda, sevk idaresindeki araç ile maddi hasarlı trafik kazasına karışan kabahatlinin alkol kullanıp kullanmadığının tespiti için kolluk görevlileri tarafından cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmemesi sebebiyle, alkol durumunun tespiti amacıyla, anılan düzenlemede belirtildiği şekilde kamu gücü zorlamasıyla en yakın Adli Tıp Kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek alkol tespitinde kullanılmak üzere vücudundan kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınması gerektiği cihetle, bu tespit yapılmadan uygulanan idari yaptırımların hukuka aykırı olduğu gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
Dosya kapsamına göre, 2918 sayılı Kanun’un 48 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasına aykırılık nedeniyle kabahatlinin aday … belgesinin iptal edildiği görülmekle, Ankara Trafik Denetleme Şube Müdürlüğü tarafından tanzim olunan … belgesi geri alma tutanağının ve 3.836,00 TL idari para cezasının iptaline yönelik olarak yapılan başvuruyu inceleme görevinin, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin 26/10/2020 tarih, 2020/579 Esas – 2020/597 Karar sayılı ilamında belirtildiği şekli ile idari yargıya ait olması nedeni ile yapılan başvurunun 5326 sayılı Kanunun 28/1-b maddesi uyarınca görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiği belirlenmiş, inceleme konusu karar hakkında bu yönden de kanun yararına bozma isteminde bulunulup bulunulmayacağına ilişkin Adalet Bakanlığından görüş istenilmesine karar vermek gerekmiştir.
III. KARAR
Gerekçe bölümünde tespit edilen husus yönünden kanun yararına bozma isteminde bulunulup bulunulmayacağının takdiri için dava dosyasının, Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
Oy birliğiyle, 13.06.2023 tarihinde karar verildi.