YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/516
KARAR NO : 2023/1062
KARAR TARİHİ : 15.03.2023

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Ret

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalıların yöneticisi olduğu siteye, yaptıkları sözleşme ile peyzaj ve bahçe düzenlemesi yaptıklarını, oluşan beğeni üzerine kendilerinden yeni işler talep edildiğini, yeni işlerin yapımı sırasında site yönetiminin değiştiğini, engellendiklerinden işi bırakmak zorunda kaldıklarını, sözleşmenin 8. maddesine uygun olarak işlerini tamamladıklarını, ilk işten 2.340,00 TL KDV ile 2. işten 12.000,00 TL asıl 2.160,00 TL KDV olmak üzere toplam 16.500,00-TL’nin davalılaradan müştereken-müteselsilen tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
1.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’inde ve husumet itirazında bulunduğunu, salt o tarihte site yöneticisi olduğu gerekçesiyle davalı … ve birlikte yönetici olduğu kişiler aleyhine ve onlarla sınırlı olarak dava açamayacağını, istenilen alacağın, davalı ve birlikte yönetici olan … ve Hakkı Büyüksaraç’ın şahıslarına ait bir iş ile değil, “… Villa Sitesi … … Çeşme” adresindeki sitenin ortak yerleri ile ilgili olduğunu, söz konusu sitede 20 adet bağımsız bölüm olduğunu, site yönetiminin husumet ehliyeti olmadığını, bu durumda ise davanın, sitedeki 20 bağımsız bölüm malikinin tamamının aleyhine açılması gerektiğini, davacının, davalıların yöneticisi oldukları sitenin 2002-2003 yıllarına ilişkin peyzaj işlerinin birinci etabına ilişkin ödenen bedel tutarı 12.000,00 TL üzerinden KDV talep hakkı olmadığını, sitenin, 2002-2003 yıllarına ilişkin “Peyzaj İşleri”nin 2. Etap peyzaj işlerine başladığını ancak %10 ‘unu dahi yapmadan, işi terk ettiğini, işi yapıp bitirmediğini ve site yönetimine teslim etmediğini, dolayısıyla davacıya, söz konusu sitenin 2002-2003 yılları peyzaj işlerinin 2. Etabıyla ilgili olarak bir bedel ve KDV ödenmediğini, nitekim davacının bu işini yapmaması nedeniyle davalıların site yöneticiliğine yeniden seçilemediğini, belirtilen nedenle davacının bu bedeli de talep hakkı bulunmadığını, davanın reddini talep etmiştir.

2.Davalı asil … … dilekçesinde; davacı ile … Villa Sitesi arasında site bahçesinin toprağının değişimi ve bitki ekimi konusunda 2002-2003 yıllarında sözleşme yapıldığını, kendisinin görevli ya da yönetici olmadığını, gözlemci olarak sözleşmede imzası bulunduğunu, sözleşme gereği yapılan işlerin parasının ödendiğini, işin yaptırılmadığı ile ilgili bir bilgisinin olmadığını, ancak yönetimden öğrendiği kadarıyla davacının getirdiği toprağın beğenilmediğini ve genel kurul kararı ile işin yaptırılmasından vazgeçildiğini, yapılmayan iş için davacının haksız olarak bitirilmiş gibi bedelinin istenmesinin haksız olduğunu belirtmiştir.

3.Davalı Hakkı Büyüksaraç dilekçesinde; 5 yıl kadar önce site bahçe düzenleme işi için genel kurul kararı ile o yılki yönetici …’ye yetki verildiğini, yöneticinin davacı ile anlaşma yaptığını, genel kurul üyesi olarak kendisinin ve komşusu Lütfü Aras tarafından sözleşmeye şahit olarak imza attıklarını, davacının anlaşma şartlarına uymadığını, hatırladığı kadarıyla yönetimin davacıya 10.000,00 TL kadar ödeme yaptığını, sözleşmenin feshedildiğini, daha önce de davacının aynı konuda dava açtığını, ancak davanın reddedildiğini, şimdi kendilerine dava yöneltilmesini anlamadıklarını, bahçenin sitenin bahçesi olduğunu, 40-50 yıllık … ağaçlarıyla örtülü geniş bir alan olduğunu, 20 adet 4’lü yanaşık nizam evden oluştuğunu, 2 yıldır da hastalıktan ve eşini kaybettiğinden buraya gitmediğini, kendisine davanın yöneltilmesini hatalı olduğunu belirtmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.04.2018 tarihli ve 2015/278 Esas, 2018/297 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında 1. Etap işlerin yapılıp bedelinin ödendiği hususunda uyuşmazlık bulunmadığı, uyuşmazlığın 2. Etap işlerin yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı olarak bedelin ödenip ödenmediği hususunda olduğu, ikinci etap işlere ilişkin sözleşmede de 1. Etap işlere atıf yapıldığı, daha önce imalatı yapılan işlerin haricinde kalan yerlere de peyzaj ve bahçe düzenlemelerinin yapılacağı düzenlendiği, Çeşme Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2004/40 Esas, 2004/39 Karar sayılı Değişik İş dosyasında yapılan keşifte 1. Etap iş-2. Etap iş ayrımı yapılmaksızın davaya konu siteye ait bahçedeki tüm yeşil alanların ve ekilip dikilen bitkilerin tespit edildiği, sunulan rapordan hangi işlerin 1. Etap, hangi işlerin 2. Etap işlere ilişkin olduğunun anlaşılamadığı, 1. Etap işlere ilişkin sözleşmenin davacı tarafından dosyaya sunulmadığı, aradan geçen uzun zaman karşısında yeniden keşif ve bilirkişi incelemesiyle de tespitin mümkün olmadığı bu haliyle ispat yükü üzerinde olan davacı tarafın davasını ispatlayamadığı sonuç ve kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin 26.04.2018 tarihli ve 2015/278 Esas, 2018/297 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 18.12.2018 tarih ve 2018/4259 Esas, 2018/5119 Karar sayılı ilamında; Mahkeme tarafından davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan inceleme ve araştırmanın yeterli olmadığını, davacının delil listesinde göstermiş olduğu tüm delillerin toplanması gerektiği, ilk sözleşmenin varsa ibraz edilmesi ayrıca ilk sözleşmeye ilişkin fatura aslı ya da suretinin de dosyaya sunulmasının sağlanması, ilk faturadaki işlerin ve ikinci sözleşmedeki işlerin karşılaştırılarak, tespit dosyasındaki bulgular da dikkate alınmak suretiyle davacı yüklenicinin varsa hak ettiği iş bedeli konusunda bilirkişi kurulundan ek rapor alınması, alınan rapora itirazların değerlendirilmesi, hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda, davacı tarafa 1. Etap işleri için sözleşme ve fatura asıl veya suretlerini sunmak üzere süre verildiği, davacı tarafça sözleşmenin bulunamaması nedeniyle dosyaya ibraz edilemediği, faturaların dosyaya ibraz edildiği, ilk faturadaki işlerin ve 2. sözleşmedeki işlerin karşılaştırılarak ek rapor hazırlaması amacıyla bilirkişiye tevdii edildiği, bilirkişi tarafından sunulan 13.07.2020 havale tarihli bilirkişi raporunda, davacı tarafından dosyaya sunulan ilk işle ilgili faturada işlerin vasıf, nitelik ve sayıları hakkında hiçbir açıklık bulunmadığı, sadece “sahil bandı peyzaj çalışması (bitki dikimi danışmanlık ilaçlama vs)” yazı bulunduğu, ilk işle ilgili taraflar arsında tanzim edilen sözleşmenin dosyada bulunmadığı, dava konusu ikinci işin bedelinin tespit için birinci işin yapılıp bitirildiği alanın tespitinin zorunlu olduğu, birinci işin sınırlarının belli olmaması nedeniyle ikinci işin nereden başladığı ve yapılıp yapılmadığının belli olmadığı bu nedenle iki işin kıyaslanamadığını, daha önce dosyaya sunulan raporda belirtilen 8.700,00-TL bedelin ikinci sözleşmedeki yapılacak işlerin bedeli olduğunu ancak yukarıda belirtildiği üzere ikinci işin davacı tarafından yapıldığı hususunun tespit edilemediği belirtildiği, tespit dosyasında sunulan rapordan hangi işlerin 1. Etap, hangi işlerin 2. Etap işlere ilişkin olduğunun anlaşılamadığı, 1. Etap işlere ilişkin sözleşmenin davacı tarafından dosyaya sunulmadığı, aradan geçen uzun zaman karşısında yeniden keşif ve bilirkişi incelemesiyle de tespitin mümkün olmadığı bu haliyle ispat yükü üzerinde olan davacı tarafın davasını ispatlayamadığı sonuç ve kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı Vekili Temyiz Dilekçesinde;
1.Davalıların murislerinin yöneticisi olduğu siteye davacının yapılan sözleşmeye istinaden bahçe düzenlemesi ve peyzaj işi yaptığını, bu işler devam ederken değişen site yönetimi tarafından çalışmaların engellendiğini, çalışmaya son verildiğini, bu engelleme öncesi yapılan işler ve verilen hizmetin Çeşme Sulh Hukuk Mahkemesinin 2004/40 D. İş sayılı dosyası ile tespit edildiğini ve bu davanın açıldığını,

2.Dosyadaki bizzat davalı muris …’nün beyanı, tanık beyanları, keşif ve bilirkişi dosyası, taraflar arasındaki sözleşme, tespit dosyası, tüm dosya münderecatı incelendiğinde davacının davasının haklı olduğunun ortaya çıkacağını,

3.Dosyaya rapor sunan bilirkişinin önceki raporları ile son raporu arasındaki çelişkinin dikkate alınmadığını, bu rapora karşı yapılan itirazın da kabul görmediğini,

4.Bozmanın gerekleri tam yerine getirilmeden karar verildiğini, bu nedenle kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, eser sözleşmesi uyarınca iş bedelinin tazmini istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190, 369, 370 ve 371. maddeleri, aynı kanunun 225-239 maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri,

3. Değerlendirme

1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 190. maddesi ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi gereğince iddia eden, iddiasını ispat yükümlülüğü altındadır. Eser sözleşmelerinde, kural olarak yapılan işin miktar ve değerini ispat yükü yüklenicide, iş bedelinin ödendiğini ispat yükü ise iş sahibindedir. Bir başka deyişle yüklenici yaptığı işi, iş sahibi de iş bedelini ödediğini kanıtlamak zorundadır. Yüklenici üstlendiği eseri meydana getirecek ve meydana getirdiği bu eseri, iş sahibine usul ve yasaya ve sözleşme hükümlerine uygun olarak teslim edecektir. Eseri teslim borcu yüklenicide olduğundan eserin teslim yapılıp yapılmadığı hususunun hiç bir duraksamaya yer vermeyecek şekilde kanıtlama borcu da yükleniciye düşmektedir. Somut olayda, 1. Etap ve 2. Etap işlerinin neler olduğu, bu işlerin ne kadarının yapıldığı tespit edilemediğinden ve bu halde yüklenicinin sözleşmeden … edimi ifa ettiği ispatlanamadığından davanın reddine dair verilen hükümde isabetsizlik görünmemiştir.

3.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;

Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz harcının davacıya yükletilmesine,

Karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,

15.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.