YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2081
KARAR NO : 2023/2083
KARAR TARİHİ : 29.05.2023
…
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tic. Mah. Sıf.)
SAYISI : 2022/316 E., 2022/406 K.
…
…,…
DAVA TARİHİ : 11.02.2005
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen iflasın kaldırılması davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı … Motorlu Araçlar İmal ve Satış A.Ş. tarafından müvekkili aleyhine açılan dava sonucu iflas kararı verildiğini, daha sonra müvekkili tarafından … Motorlu Araçla A.Ş. aleyhine açılmış olan menfi tespit davasını tazminata dönüşmesi sonucunda Yargıtay kararı uyarınca davaya konu edilen taşınmaz bedelinin tahsili ile birlikte kira paraları için yapılan icra takiplerinden dolayı müvekkilinin borçlu bulunmadığına karar verildiğini, onanarak kesinleştiğini, buna göre müvekkilinin iflasına karar verilmesine neden olan davalı … Motorlu Araçlar A.Ş. gerçekte borcunun bulunmadığının sabit olduğunu, iflastan sonra da alacak yazdıran kurumlara olan tüm borçların ödenerek müvekkilinin hiçbir borcu kalmadığını ileri sürerek, iflasın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; borçlunun borcunun ortadan kalkmadığını, taşınmazın bedelinin borçluya ödenmesi ile birlikte ana borcun ödenmesi gerektiğini, halen 4.235.158,00 TL borcunun olduğunu ve bu alacağın tahsili için dava açıldığını, bu dava sonucunun beklenilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 05.09.2019 tarihli ve 2019/755 Esas, 2019/550 K. sayılı kararı ile masaya alacak kaydeden alacaklıların hiçbir alacağı kalmadığı, davalının ise alacağının iflas davasında belirtilen dışında daha sonra müflis şirket ile devam eden ilişki ticari ilişkiden kaynaklanan alacak veya kayıt kabul davasının iflasın kaldırılmasına ilişkin davada etkisinin olmadığı, davacının iflasına ilişkin kararda belirtilen alacak miktarına ilişkin açılan menfi tespit davasının davacı lehine sonuçlanarak kesinleştiği, diğer alacaklara ilişkin açılan menfi tespit davalarının da kabul edildiği ancak kesinleşmediği, bunlara ilişkin olarak da davacı tarafça teminat gösterildiği gerekçesi ile davanın kabulü ile iflasın kaldırılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 12.12.2019 tarihli ve 2019/2703 Esas -2019/2297 Karar sayılı kararıyla davalı tarafından açılan davanın iflas tarihinden sonra olduğunu ve bu davaya etkisi olmadığı İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğunu gerekçesi ile istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Uyuşmazlığın … Oto… A.Ş.’nin, iflasın kaldırılmasını isteyen … Oto… A.Ş.’den talep ettiği alacağın iflas alacağı mı yoksa masa alacağı mı olduğuna ilişkin olduğu, İlk Derece Mahkmesince … Oto… A.Ş.’nin alacak talebinin sebepsiz zenginleşmeye dayandığı, bu durumda alacağın doğum tarihinin sebepsiz zenginleşmenin doğduğu tarih olduğu, bu tarihin ise menfi tespit davasının kesinleşme tarihi olduğunun kabulü ile bu alacağın iflas tarihinden sonra doğan bir alacak olduğu, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi de iflastan sonra devam eden davaların iflasın kaldırılması davasına etkisi olmayacağı kabul edilmiş ise de, … Oto… A.Ş.’nin alacak iddiasının dayanağı iflas öncesi ticari ilişkiye ve 06.07.1999 tarihli taşınmaz devrine dayanmakta olup, … Oto… A.Ş. tarafından açılan dava kayıt kabul davası olduğu, bu durumda derdest olan kayıt kabul davasının sonucu beklenilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile … Motorlu Araçlar Şirketince davalı müflis şirkete karşı alacağın varlığından bahisle kayıt kabul davası açılmış ise de, davanın reddine karar verildiği, kararın istinaf ve temyiz aşamalarından geçerek 23.01.2019 tarihinde kesinleştiği, davacı müflisin davalıya borcu kalmadığı gerekçesi ile davanın kabulü ile iflasın kaldırılmasına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Müflisin bu davayı açma yetkisi olmadığını, iflas idaresinin yetkisi dahilinde olduğunu, davalı şirketin davacıdan alacağının iflas öncesinde doğduğu, davalının alacağını halen tahsil edememiş olduğunu, açılan davaların kesinleşmeden karar verilemeyeceğini beyan ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, iflasın kaldırılması istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, İİK 235. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Alınması gereken harç peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.