YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/963
KARAR NO : 2023/2181
KARAR TARİHİ : 05.06.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2015/755 E., 2021/803 K.
DAVA TARİHİ : 15.06.2010
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece dahili davalılar … ve … hakkındaki davanın reddine, davalı … ile dahili davalı … hakkındaki davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı … vekili ile dahili davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalıların 01.04.1999-03.04.2006 tarihleri arasında kooperatif yönetim kurulu kadrosunda görev yaptıklarını, davalıların dava dışı … ‘ın yatırdığı paraları zimmetlerine geçirerek kooperatifin zarara uğramasına neden olduklarını, haklarında icra takibi başlatıldığını, takibe itirazlarının haksız olduğunu ileri sürerek itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı …’ın toplam 23.650,00 TL ödeme yaptığını, 2001 yılında meydana gelen ekonomik kriz nedeni ile kendisinden 16.000,00 TL borç para alındığını ve yerine 49 aylık faiz ödemesine karşılık 70.000,00 TL tutarında senet verildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21.02.2012 tarih ve 2011/324 E., 2012/37 K. Sayılı kararı ile davacı kooperatifin icra takibine konu miktarda zarara uğratıldığına ilişkin iddianın davacı tarafından ispat edilemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 23. (Kapatılan) Hukuk Dairesinin 30.10.2014 tarih ve 2014/4151 Esas, 2014/6786 Karar sayılı kararı ile davacı kooperatif ile eski yöneticileri olan üyeleri arasındaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, davacı kooperatifin merkezinin Etimesgut olduğu, yetki hususunda bir karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmediği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
1. Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14.04.2015 tarih ve 2015/48 E., 2015/290 K. sayılı kararı ile yetkili ve görevli mahkemenin Sincan Asliye Ticaret Mahkemesi olması nedeniyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
2. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla dahili davalılar … ve …’ın mirası red nedeniyle taraf ehliyeti kalmadığından haklarında açılan itirazın iptali davasının reddine, davacının davalı … ile dahili davalı … hakkında açtığı itirazın iptali davasının bilirkişi raporu doğrultusunda kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili ile dahili davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Dahili davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; kooperatifin tasfiye halinde olup amacının tasfiye ile sınırlı olduğunu, hukuk davasına devam edilip edilmeyeceğine dair tasfiye memuru kararının ibraz edilmesi davanın tasfiye memurlarına ihbarının gerekmesi husunun mahkemece gözetilmediğini, dava dışı …’ye diğer ortaklarla aynı statüde olduğu kabulüyle daire verildiğinden bahisle davacı yanın zarara uğradığı kabul edilmiş ise de söz konusu taşınmazın dava dışı üçüncü kişilerce bu kişiye satıldığını, satış ilişkisinde kooperatif bulunmadığını, davacı kooperatifin nasıl zarara uğradığının anlaşılamadığını, tapu kayıtlarının celbedilmediğini, dava dışı … ‘nin açtığı 2006/489 Esas sayılı davada ödediği 23.650 TL için dava açmasına rağmen 70.000,00 TL’yi davaya dahil etmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, …’nin ekonomik durumu itibariyle bu meblağı ödemesinin mümkün olmadığını, kaldı ki söz konusu bononun 15.07.2002 tarihinde verilen 16.000,00 TL lik borcun faizine teminat olarak verildiği, faizle kredi temininin sadece bankalar ve yetkili eşdeğer diğer kuruluşlar tarafından gerçekleştirilebileceği aksi durumun eksik borç niteliğinde olacağını, kabul anlamına gelmemek üzere dava dışı … tarafından kooperatife 70.000,00 TL nakit verildiği kabul edildiğinde bu meblağ Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2006/592 esas sayılı kesinleşen karar ile hüküm altına aldığını işbu dava ile tekraren talebi hukuka aykırı olduğunu, ceza mahkemesinin kesinleşen kararında açıkça 70.000,00 TL lik senedin nakit alınıp zimmete geçirildiğine ilişkin herhangi bir somut tespit yapılmadığını, davacı yanın 70.000,00 TL’den kaynaklı somut zararı bulunmadığını, dava dışı …’ın icra takibinden feragati nedeniyle dosyanın kapatıldığını, protokolün davacı yanın hukuki tercihi olduğunu, kooperatifin bu senetten dolayı menfi tespit ya da istirdata ilişkin yargı yoluna başvurmayıp doğrudan bu kişiye daire verip sorumluluğu davalılara bıraktığını, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı … vekili temyiz dilekçesinde özetle; Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2006/592 E., 2007/624 K. Sayılı ilamı ile 150.000,00 TL’nin davalılardan tahsiline karar verildiğini, söz konusu alacağın icra takibi ile tahsil edildiğini, ceza mahkemesinin kesinleşen kararında açıkça 70.000,00 TL’lik senedin nakit alınıp zimmete geçirildiğine ilişkin herhangi bir somut tespit yapılmadığını, kooperatifin uğradığı toplam zararların tespit edildiğini ve giderildiğini, söz konusu taşınmazın üçüncü kişilerce dava dışı …’ye satıldığını, satış ilişkisinde kooperatifin bulunmadığını, davacı kooperatifin nasıl zarara uğradığının anlaşılamadığını, dava dışı …’nin açtığı 2006/489 Esas sayılı davada ödediği 23.650 TL için dava açmasına rağmen 70.000,00 TL’yi davaya dahil etmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, …’nin ekonomik durumu itibariyle bu meblağı ödemesinin mümkün olmadığını, kaldı ki söz konusu bononun 15.07.2002 tarihinde verilen 16.000,00 TL’lik borcun faizine teminat olarak verildiği, faizle kredi temininin sadece bankalar ve yetkili eşdeğer diğer kuruluşlar tarafından gerçekleştirilebileceği aksi durumun eksik borç niteliğinde olacağını, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427 nci ve devamı maddeleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 553 ncü maddesi, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 62 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı … vekili ile dahili davalı … vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. İtirazın iptali davaları icra takibi ile sıkı sıkıya bağlıdır. Davacı kooperatif tarafından davalılar aleyhine 77.200,00 TL asıl alacak, 4.892,15 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 82.092,15 TL üzerinden icra takibi başlatmıştır. Davacı taraf dava dilekçesinde davalıların dava dışı üyeden 7.200,00 TL aidat tahsil ettikleri ve 70.000,00 TL bedelli senet verdiklerini buna göre kooperatifi zarara uğrattıklarını ileri sürerek itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Bu halde icra takibinde talep edilen 77.200,00 TL asıl alacağın 70.000,00 TL’sinin senet bedeli ile 7.200,00 TL’sinin de dava dışı üyenin ödediği aidat olduğu anlaşılmaktadır.
3. Davacı kooperatif ile davalılar arasında kooperatif kayıtlarında kaydi olarak yer alan ancak fiili olarak mevcut olmayan kooperatif parasının tahsili için açılan davada Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2006/592 Esas, 2007/624 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır. Bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda da tespit edildiği üzere dava dışı üyenin 7.200,00 TL aidatı kooperatifin banka hesabına yatırıldığı için resmi kaydı bulunduğundan Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2006/592 Esas sayılı dosyasına konu kooperatife teslim edilmeyen ödemelerin içinde olduğu kabul edilmelidir. Bu halde 70.000,00 TL bedelli senet ile ilgili bu senedin ve senede esas para girişinin kooperatif kayıtlarında yer almadığı tespit edildiğine göre davacı kooperatifin bu miktarda zarara uğradığı kabulü isabetli olmuş ise de senet bedelinin üzerinde itirazın iptaline karar verilerek taleple bağlılık ilkesinin aşılması bozmayı gerektirmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1) Yukarıda (3.1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekili ile dahili davalı … vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
2) Yukarıda (3.2) ve (3.3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekili ile dahili davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgililere iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
05.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.