YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/817
KARAR NO : 2023/667
KARAR TARİHİ : 21.02.2023
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/207 E., 2021/721 K.
HÜKÜM : Red
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen nama ifa ve tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile … İli, … İlçesi, … Beldesi, Köyaltı Mevkii 20K-3B pafta, 6188, 6189, 6190, 6191, 6192,6193 Parsel no.lu taşınmazlar üzerinde inşaatlar yapılmak üzere Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme şartları gereğince inşaatların teslim tarihinin ruhsat tarihinden itibaren 24 ay olarak belirlendiğini, teslim şartının iskan ruhsatının alınmasına bağlandığını, bu şarta rağmen davalı yüklenicinim iskan müsaadesini alamadığını ve teslim şartını yerine getirmediğini, yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalı … adına sözleşme şartlarının aynen yerine getirilmesi, eksikliklerin giderilmesi yönünde ifaya izin verilmesi, ifanın yerine getirilebilmesi için halen müvekkillerden … adına kayıtlı bulunan ve sözleşmeye göre yükleniciye verilmesi lazım gelen … İli, … İlçesi, … Köyü, Köyaltı Mevkii, 20k-3b Pafta, 6191 Parsel l.Kat 3 no.lu bağımsız bölümün satışına izin ve yetki verilmesine, teslim şartının yerine getirilmemesi karşısında, 6188 ve 6190 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde bulunan 6 daire için sözleşmeden kaynaklanan gecikme-cezai şart alacaklarını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; sözleşmedeki tüm binalar bitmiş ve süresinden çok önce davacılara teslim edildiğini, sadece iskan ruhsatı kaldığını, bunun inşaatlarla ilgili bir eksiklik olmadığım, idari bir işlem olduğunu, kısa sürede alınabileceğini, kaldı ki binaların iskan ruhsatı olmadan da kullanıldığını, biten binalara artık iskan ruhsatı almadan da elektrik ve su abonesi alınmakta ve kullanılmakta olduğunu, davacılarında sözleşmedeki 11 adet daireyi teslim almış ve kiraya vermek suretiyle kullandıklarını, belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilgili davada cezai şart talepleri yönünden red kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, davalı ve müvekkilleri arasında … 3. Noterliği’nin 11.05.2007 tarih 6180 yevmiye no.lu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin halen yürürlükte olduğunu, taraflarca veya bir mahkeme kararıyla feshedilmediğini, davalının, sözleşme hükümleri ile, kendisine yüklenen yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olduğunu, yerel mahkemece yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda mevcut haliyle binalara iskan alınamayacağının tespit edildiğini, davalının sözleşme şartları dahilinde yükümlülüklerini yerine getirmediği sabit olduğu halde ceza-i şart taleplerinin reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme kararının kaldırılarak davanın ceza-i şart talepleri yönünden kabulüne karar verilmesi istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar vekilinin istinaf kanun yoluna başvurusunun kabulü ile,
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26/02/2017 gün ve 2011/413 Esas, 2017/101 Karar sayılı kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/(1)-b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
Davacıların, davalı yükleniciye verilmesi lazım gelen … İli, … İlçesi, … Beldesi, Köyaltı Mevkii’nde bulunan 6191 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kurulu bulunan 1. kat 3. no.lu bağımsız bölümün satışına ve nama ifa için izin verilmesine yönelik taleplerinin reddine,
Davacıların gecikme tazminatı taleplerinin reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 15.Hukuk Dairesi 22.01.2019 tarih 2018/1868 Esas ve 2019/272 Karar sayılı ilahında; eldeki davada, gecikme cezası yanında nama ifa istenmiş ve yükleniciye isabet eden 3 no.lu bağımsız bölümün satışına izin verilmesi de talep edilmiştir. Dava açılırken sadece gecikme cezası yönünden harç yatırılmış olup, eksiklikler yönünden nama ifayla ilgili olarak harç ikmal ettirilmemiştir. Oysa nama ifa davası 6098 sayılı TBK’nın 113. ve mülga 818 sayılı BK’nın 97. maddesi uyarınca açılmış olup, davacı tarafça gerek kendilerine isabet eden bağımsız bölümlerdeki gerekse ortak alanlardaki eksik işler yönünden ve iskan alınması için gerekli olan masraflar yönünden değerinin saptanması ve saptanan değer üzerinden peşin 1/4 harcının yatırılması zorunludur. Nama ifa davası yüklenicinin nam ve hesabına, iş sahibinin bizzat tamamlaması veya başka bir yükleniciye tamamlattırılması demektir. Ancak nama ifaya karar verilebilmesi için temerrüd koşulu bulunmalıdır. Hakim talep üzerine konusunda uzman bilirkişi yardımı ile keşif yapmak suretiyle eksik bırakılan ve ayıplı yapılmış olan iş kalemleri ile bunların tamamlanması giderlerini ve ayrıca iskan izin belgesi için gerekli giderleri saptayarak ifaya izin kararı ve talep varsa bağımsız bölümün satışına ve giderlerin satış bedelinden karşılanmasına, artan tutarın yükleniciye verilmesine karar verir. Ancak öncelikle eksik ve ayıp giderim bedeli ve iskan için gerekli tutarın belirlenmesi ve bunların üzerinden peşin harcın yatırılması, bilirkişi raporuyla belirlenen tutar üzerinden harç ikmali zorunlu olup, aksi halde 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca işlem yapılması ve harç ikmâl edilmediği taktirde bu konuda davanın açılmamış sayılmasına karar verilmeli gerekçesi ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 10.1.2018 gün ve 2017/744-2018/25 sayılı kararının kaldırılmasına ve … 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile nama ifa ve taşınmazın satışına izin verilmesi yönünden konusuz kaldığından bu talepler yönünden karar verilmesine yer olmadığına, gecikme tazminatı talebinin de reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde istinaf sebepleri ile aynı itirazları ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan nama ifa ve tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 nci ve 373 üncü maddesinin 2.fıkrası.
3. Değerlendirme
Yargıtay(Kapatılan) 15.Hukuk Dairesi 22.01.2019 tarihli ve 2018/1868 Esas, 2019/272 Karar sayılı bozma ilamı İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 14.Hukuk Dairesinin esastan verdiği kararla ilgili olup, bozmaya uyulup uyulmayacağının, bozmanın yerine getirilip getirilmeyeceğine ilişkin inceleme yapılmasının İzmir Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerekmektedir. Bozma ilamında sehven dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi ifadesine yer verilmiş, ilk derece mahkemesince de bu husus gözden kaçırılarak bozmaya uyularak yeniden karar verilmesi doğru olmamıştır.
Bu nedenle ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına, sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin bölge adliye mahkemesine gönderilmesine,
21.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.