YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3698
KARAR NO : 2022/5991
KARAR TARİHİ : 22.12.2022
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Sivas 2. Asliye Hukuk Mahkemesi(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki alacaklılar Türkiye … T.A.O., … ve … Bankası A.Ş. vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacılar vekili, davacı şirketin mobilya imalatı ve ticareti işi ile iştigal ettiğini, davacı gerçek kişilerin de şirket ortakları olduğunu, şirketin yaşanan ekonomik durgunluktan etkilendiklerini ve kısa vadede borçlarını ödemede zora düştüklerini ileri sürerek, davacılar hakkında konkordato geçici mühleti verilmesini ve akabinde konkordatolarının tasdikini talep ve dava etmiştir.
İlk derece mahkemesince, davacı şirket yönünden bütün borçlarını ödeme imkanının bulunduğu, projenin kabulü için gerekli olan çoğunluğun sayı ve oran olarak sağlandığı, şirketin aktiflerinin borçlarını karşıladığı, gerçek kişiler yönünden ise, müdahale talebinde bulunan alacaklılar arasında gerçek kişilerden alacak iddiası ile herhangi bir talep olmadığı gibi yapılan ilan sonrasında da gerçek kişiler yönünden alacak iddia ve başvurusunun bulunmadığı, gerçek kişiler yönünden konkordato talep edilmesinde hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle, davacı şirket yönünden talebin kabulü ile konkordatosunun kabulüne, gerçek kişiler yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle konkordato taleplerinin reddine dair verilen karar davacı ve bir kısım alacaklılar vekillerinin istinaf başvurusu, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi tarafından, esastan tespit edilen gerekçelerle ayrı ayrı reddedilmiştir.
Kararı, alacaklılar Türkiye … T.A.O, … Bankası A.Ş ve … A.Ş. vekilleri temyiz etmişlerdir.
Talep İİK 276 ve devamı maddeleri çerçevesinde konkordatonun tasdiki istemine ilişkindir.
Konkordato, borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlunun, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflastan kurtulmak için başvurabileceği kendine özgü bir cebri icra kurumudur. Konkordatoda amaç, elinde olmayan nedenlerle işleri iyi gitmeyen, mali durumu bozulmuş olan ve borçlarını ödeyip faaliyetlerini devam ettirmek isteyen dürüst borçluyu koruyarak mali durumunun iyileşmesini sağlamak ve alacaklıların, borçlunun muhtemel bir iflasına nazaran, daha fazla ölçüde alacaklarına kavuşma olanağı yaratmaktır.
İİK’nın 305. maddesinde aranan konkordatonun tasdiki şartları kamu düzenine ilişkin olup, mahkeme bunların varlığını re’sen araştırır. Gerekli koşulların bulunmadığını tespit ederse, talebin reddine karar verir. Bu kararın gerekçesinde, şartlardan hangisinin ya da hangilerinin mevcut olmadığını dayanaklarıyla açıklaması gerekir. Konkordatonun feshi sebeplerinden birinin tasdik aşamasında tespit edilmesi durumunda da tasdik talebi reddedilir.
Bahsi geçen maddede sayılan tasdik şartlarından bir tanesi de, konkordato projesinde teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması şartıdır.
Somut olayda; hakkında projenin tasdiki kararı verilen davacı şirket rayiç değer bilançosu uyarınca (+) 5.494.714,44 TL özvarlığa sahip olup, borca batık durumda değildir. Tasdik edilen proje ile davacı şirketin anapara borçlarını faizsiz hali ile 29.12.2023 tarihinden itibaren 48 ayda ödemesine karar verilmiştir. Borca batık olmadığı anlaşılan davacı şirketin, yargılama süresince mühlet sonuçlarından yararlanmak suretiyle haciz vs. baskısı bulunmaksızın 2 yıla yakın süre iş ve işlemlerini sürdürmüş olması, kararın 18.11.2021 tarihinde verilmiş olmasına rağmen konkordatoya tabi alacakların ödenmesinin 29.12.2023 tarihinde başlaması yargılamada geçen süre de nazara alındığında borçlu lehine alacaklıyı mağdur edecek yani dengeyi alacaklı aleyhine bozacak bir durumdur. Tasdiki istenen projede ödemesiz dönem bulunması ayrıca ödemenin uzun vadeye yayılması davacı şirketin bilançosu nazara alındığında Kanunun 305. maddesinde “projenin şirketin kaynaklarıyla orantılı olması” şartını karşılamadığı gibi, konkordatonun ucuz kredi temin etme yolu olarak kullanılması sonucunu doğurur. Gelinen noktada projenin İİK’nın 305/1-b maddesi uyarınca borçlunun kaynakları ile orantılı olmadığından davacı şirket talebinin reddi gerekirken, yazılı gerekçelerle projenin tasdiki doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, alacaklılar Türkiye … T.A.O, … Bankası A.Ş. ve … A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 26.05.2022 tarih, 2022/1145-1247 E.-K. sayılı kararı kaldırılarak ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HMK 373/1 maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22.12.2022 gününde oy birliğiyle karar verildi.