YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/3216
KARAR NO : 2023/3527
KARAR TARİHİ : 26.10.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1047 E., 2022/706 K.
DAVA TARİHİ : 28.10.2016
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2016/1304 E., 2019/49 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının müvekkili kooperatife 28.12.2009 tarihinde 158/27 Parsel 22 no.lu T1 Tipi bağımsız bölüm ortağı olduğunu, davalının kooperatif ortaklığına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmediğini, genel kurullarda alınan kararlara uymadığını, davalı hakkında kooperatife olan borçlarından dolayı İzmir 12. İcra Müdürlüğünün 2015/15723 E. ve İzmir 27. İcra Müdürlüğünün 2014/12383 E. sayılı dosyalarında icra takipleri başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takiplerin durduğunu, itirazın iptali davaları açıldığını, davalının genel kurullarda alınan kararların iptali için davalar açtığını, ortaklardan toplanmasına karar verilen aidatları ödemekten kaçındığını, akçeli yükümlülüklerinden kurtulmak saiki ile 30.05.2016 tarihli ihtarname ile ortaklıktan istifa ettiğini, istifanın kötü niyetli olduğunu, başlangıçta davalının kredi kullanabilmesi için kooperatif tarafından ferdileşme işlemleri yapılarak kat irtifaklı tapunun davalı adına çıkartıldığını, kooperatifin henüz tasfiye olmadığını, hatta davalı tarafından açılan davalar nedeniyle tasfiye sürecine dahi girmediğini, Kooperatifler Kanununun 10. maddesi ve Yargıtay kararları gereğince davalının ortaklıktan çıkma iradesi ile birlikte ortaklık payı dahil ortaklıktan kaynaklanan tüm hakları kooperatife iadesi gerektiğini ileri sürerek, davalı adına tescil edilen İzmir İli, Güzelbahçe İlçesi, Çamlı Köyü, 158 Ada 27 Parsel üzerinde inşa edilen 22 no.lu bağımsız bölümün davalı adına olan tapusunun iptali ile davacı kooperatif adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin dava konusu konuta ilişkin arsa bedelini arsa alımı esnasında, inşaat bedelini de Vakıflar Bankasından 412.000,00 TL konut kredisi kullanmak suretiyle inşaata başlanmadan önce 20.10.2010 tarihinde davacı kooperatif hesabına göndererek ödediğini, kooperatifin yaptığı işlerin kötü işçilikle yapılması nedeniyle müvekkilinin iç imalatları kendisinin yapacağını kooperatife bildirmesi üzerine kooperatifin krediden inşaat imalat bedelinin tahsili sonrası bakiye 44.442,00 TL tutarı iç imalat farkı açıklaması ile müvekkiline iade ettiğini, davacı kooperatif tarafından başlatılan icra takiplerinde talep edilen tüm alacakların müvekkilinin kooperatif nezdinde bulunan 97.000,00 TL alacağından 52.558,00 TL’sinin tahsil edilerek ödendiğini, 05.05.2012 tarihli Genel Kurul kararı ile altyapı işleri için toplanmasına karar verilen 40.000,00 TL alt yapı bedeli nedeniyle de müvekkilinin borçlu olmayıp Genel Kurul tutanağında yazılı olduğu üzere bu tutanak kooperatife ait 52 adet satılamayan arsaya ait altyapı işleri bedeli olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının davacı kooperatif ortağı iken ortaklığı nedeniyle arsa payının ve inşaat bedelini ödediği, davalı ile davacı arasında inşaat maliyet artışlarından kaynaklanan ihtilaflar bulunduğu, istifa edip ortaklıktan ayrıldığı, ancak kooperatifin istifa tarihinden önce inşaat imalatlarını tamamlayıp konutları ortaklara teslim etmekle amacına ulaştığı, konutların mülkiyetinin ortaklara devrinin de gerçekleştiği, her ne kadar tasfiye kararı alınmamış olsa da kooperatifin amacına ulaşması nedeniyle dağılma sürecine girdiği, Kooperatifler Kanununun 81/2. maddesi kapsamında amacına ulaşmış ve dağılma sürecine girmiş kooperatifin başlangıçta arsa bedelini ve inşaat imalat bedelini peşinen aldığı, davalı ortağından ortaklık nedeniyle elde ettiği konutunu isteyemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, davalının kooperatif ortaklığından istifa ederek kötü niyetini açıkça ortaya koyduğunu, kooperatifin başlangıcında davalının kredi kullanabilmesi için kooperatif tarafından ferdileşme işlemleri yapılarak kat irtifaklı tapunun davalı adına çıkarıldığını, davalının tüm ödemelerini yapması nedeniyle adına tapu çıkarıldığının anlaşılmaması gerektiğini, çıkarılan tapuların ortakların kredi kullanabilmesi için çıkarılan kat irtifaklı tapular olduğunu, tapu çıkarılması ile kooperatifin amacının gerçekleştiğinin söylenemeyeceğini, davalının ortaklığı devretmek yerine istifa etmiş olduğundan davalıya ait konut kooperatif ortaklığı dışında kalarak, kooperatifin işleyişi ve bütünlüğüne zarar verdiğini, davalının borçlarından dolayı İzmir 12. İcra Müdürlüğünün 2015/15723 E. ve İzmir 27. İcra Müdürlüğünün 2014/12383 E. sayılı dosyalarında icra takibi başlatıldığını, davalının itirazı üzerine takiplerin durduğunu, İzmir 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/511 ve İzmir 5.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/666 E. sayılı dosyalarında itirazın iptali davaları açtıklarını, dosyaların İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/511 E. sayılı dosyası ile birleştiğini ve davanın kabulüne karar verildiğini, davalının istifa etmiş olmasının kooperatif üyeliği ile edinmiş olduğu konuttan faydalanmadığı veya kooperatifin sunduğu hizmetlerden yararlanmadığı anlamına gelmediğini, eşitlik ilkesi gereğince, diğer ortakların menfaatlerinin hiçe sayıldığını, kooperatif inşaat işlemlerinin devam ettiğini, ferdileşme işlemi yapılmayan kooperatif adına kayıtlı tapuların bulunduğunu, davalının akçeli işlerden kurtulmak için istifa ettiğinden konutu iade etmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kooperatif tarafından konutların yapılacağı arsanın üst birlik niteliğindeki Ege-Koop’dan temin edilip projelendirildiği, ön kayıt sistemi ile teklif toplandığı, ön kayıt yaptıranların belirli sayıya ulaşmasından sonra davacı kooperatifin kurulduğu, arsa için ne kadar ödeme yapılacağının baştan belli olduğu, davalıya tahsis edilen konuta ait arsa bedelinin 90.240,00 TL olduğu, tamamının davalı tarafından ödendiği, ortaklardan aylık taksitler halinde aidat tahsil etmek yerine, başlangıç aşamasında belirlenen maliyet bedellerinin kredi olarak bankadan çekildiği, davalının 20.10.2010 tarihinde bankadan kredi kullandığı, inşaat imalatları için toplam 331.440,00 TL ödeme yaptığı, 05.05.2012 tarihinde yapılan genel kurulda altyapı imalatları için ortaklardan 40.000,00 TL tahsil edilmesi kararı alındığı, 26.06.2014 tarihinde yapılan genel kurulda da, ilave altyapı imalatları için ortaklardan 31.500,00 TL tahsil edilmesi kararı alındığı, taraflar arasında inşaat yapım bedellerindeki artışlar ve ilave altyapı imalatlarından kaynaklanan parasal yükümlülüklerle ilgili davalar bulunduğu, ancak davalının davacı kooperatife borcunun bulunduğu gerekçesiyle kendisine devredilmiş olan bağımsız bölüm tapusunun iptali ile yeniden davacı kooperatif adına tescilinin istenemeyeceği anlaşıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve re’sen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif üyeliğine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 nci maddesi, 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununun 81/2. maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun 371 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.