YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2934
KARAR NO : 2023/3109
KARAR TARİHİ : 03.10.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/163 E., 2022/531 K.
DAVA TARİHİ : 23.07.2020
HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/169 E., 2021/495 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 03.10.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir..
Belli edilen günde davacı vekili Avukat Necati Ayrancı ile davalılardan … vekili Avukat Seval Sönmez geldi. Tebligata rağmen başka gelen olmadığı anlaşılmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile dava dışı yüklenici … arasında yapmış olduğu inşaattan 11 no.lu bağımsız bölümün satımına ilişkin 07.09.2016 tarihli, 160.000,00 TL bedelli satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, davacının sözleşme gereği üzerine düşen edimi yerine getirerek 11 no.lu daireye yerleşmesinin akabinde buranın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca arsa sahibine kalan bağımsız bölüm olduğunu öğrendiğini, bunun üzerine yüklenici ve arsa sahipleriyle yapılan görüşmeler neticesinde binanın eksiklerinin diğer kat malikleri ile birlikte tamamlanması karşılığı davacıya 10 no.lu bağımsız bölümün verilmesinin kararlaştırıldığını, eksikler tamamlanıp iskan alınınca davacının 10 no.lu daireye yerleştiğini, ancak bu dairenin arsa sahiplerinin vekili tarafından haksız şekilde davalı …’a satılmış olduğunu öğrendiklerini ileri sürerek, tapuda davalı adına tescilli olan 10 no’lu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu bağımsız bölüm hakkında usulüne uygun şekilde tanzim edilmiş satış vaadi sözleşmesi bulunmadığını, bu dairenin davalı tarafından bedeli mukabilinde satın alındığını, davacının burada işgalci olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı …, davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ve dava dışı yüklenici arasındaki satış vaadi sözleşmesinin geçerli olduğu, arsa karşılığı inşaat sözleşmesi incelendiğinde sözleşmede arsa malikinin olarak Suat Akçay, yüklenicinin ise … olduğu, iddia edilen sözlü anlaşmanın varlığının davalı tarafından kabul edilmediği, Enver Uzun’un arsa maliki olmadığı, davalının da taşınmazı yüklenici veya arsa malikinden almadığından dolayı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin temlik hükümleri gereği bu sözleşmeden kaynaklanan itiraz ve def’ilerin davalı Saban Ali Atan’a karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığı, yüklenici de kendi edimini tam olarak ifa etmediğinden, alacağın 10 no.lu bağımsız bölüm yönünden temliki şeklinde bir temlik de olmadığından sözleşmenin tarafı olmayan davalıya karşı tescil talebinde bulunmanın TMK md. 1023 gereği mümkün olmadığı belirtilerek, ispat olunamayan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; yapılan sözlü anlaşmanın tanık anlatımları ile ispat edildiğini, yüklenici ile arsa sahipleri temsilcisi olan Suat’ın davacının iyiniyeti ve saflığından yararlandıklarını, davalı …’ın bağımsız bölümün davacıya tahsisinden haberdar olduğunu ve kötüniyetle hareket ettiğini, gezip görmeden, araştırmadan satın alması halinin de hayataın olağan akışına aykırı olduğunu, Suat, … ve Soner’in işbirliği içinde hareket ettiklerini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, satıcı olan Enver Uzun’un arsa maliki olmadığı, davalı da taşınmazı yüklenici veya arsa malikinden almadığından dolayı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin temlik hükümleri gereği bu sözleşmeden kaynaklanan itiraz ve def’ilerin davalı …’a karşı ileri sürülmesinin mümkün olmadığı, yeni malik … yönünden de anılan gerekçelerle ispat olunamayan davanın reddinin yerinde olduğu belirtilerek, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçelerinde ileri sürülen sebepler ve dilekçesinde yer almayan birtakım gerekçeler ile re’sen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yüklenicinin temliki sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 59, 124, 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının d bendi ile 115 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
Davanın konusu 10 no.lu bağımsız, bölümün tapu iptali ve tesciline ilişkindir.
Davacı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu 11 no.lu bağımsız bölümü yükleniciden temliken satın almıştır. Temliken devraldığı 11 no.lu bağımsız bölüme yerleşerek oturduktan sonra, 11 no.lu bağımsız bölümün arsa sahibine ait olduğu kendisine söylenerek bu bağımsız bölüm yerine 10 no.lu bağımsız bölümün kendisine verilmesini yüklenici ve arsa sahibi vekili tarafından önerilmiş davacıda bu öneriyi kabul ederek 10 no.lu daireye yerleşerek oturmaya başlamıştır.
Davacı 10 no.lu dairede oturduğu sırada arsa sahipleri bu daireyi davalı …’a 22.10.2019 tarihinde tapuda satmış, … ise taşınmazı iş bu dava açıldıktan sonra 01.10.2021’de …’e satmıştır.
Yerel mahkeme davanın reddine karar vermişse de yapılan araştırma ve inceleme yeterli görülmemiştir.
Mahkemece yapılacak iş: Davanın konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi neticesinde yükleniciye bırakılan 10 no.lu bağımsız bölümün temliken tescili talebi olduğuna göre,
1.Arsa sahibi ile yüklenici arasında noterde yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin okunaklı suretinin dosyaya kazandırılması,
2.Bu dava, arsa sahibi ve yüklenicinin hakkını da etkileyeceğinden, bu kişilerin de davada taraf teşkilinin sağlanması,
3.Noterde yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre 10 no.lu bağımsız bölümün kime ait olduğu tespit edilerek, sözleşmede paylaşım sözkonusu değilse, dosyadaki tanık beyanları ile yüklenici beyanı dikkate alınarak arsa sahibi vekili Suat Akçay’ın sözkonusu 10 no.lu bağımsız bölümün yükleniciye ait olduğunu kabulle ” davacıya 11 no.lu daireyi boşaltarak 10 no.lu dairede oturması” yönündeki tanık beyanlarının değerlendirilmesi ve yüklenicinin bu daireyi hak edip etmediğinin araştırılması,
4.Davalı …’ın taşınmazı tapudan satın aldığı tarihte, dairede davacının oturup oturmadığının araştırılması,
5.Yukarıdaki eksiklikler giderildikten sonra Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 30.09.1988 tarih, 1987/2 Esas, 1988/2 Karar sayılı kararına göre “temliken tescil” koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin irdelenmesi suretiyle sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1-Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
17.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı …’ten alınarak Yargıtay duruşmasında vekil ile temsil olunan davacıya verilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgilisine iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.