YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/2565
KARAR NO : 2023/2478
KARAR TARİHİ : 22.06.2023
…
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/2071 E., 2022/147 K.
…
HÜKÜM/KARAR : Yeniden hüküm tesisi ile davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/450 E., 2019/348 K.
Taraflar arasında alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı tarafın başvurusunun esastan reddine, davalı tarafın başvurusunun kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesis ile davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında akdedilen hizmet alım sözleşmesi bedelinin %80’inden daha düşük bedelle işin tamamlandığını, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 ncü maddesi gereğince müvekkil yükleniciye yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’inin geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenmesi gerektiğini, bedelin ödenmesi için başvuru yapılmasına rağmen davalı tarafça herhangi bir ödeme yapılmadığını ileri sürerek şimdilik 20.000,00 TL alacağın başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, yargılama sırasında ıslah dilekçesi ile talebini 515.759,13 TL’ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında davacıya 9.883.958,24 TL hakediş ödemesi yapıldığını, yapılan ihale kapsamındaki işçilerin belediyenin ilgili birimlerinde çalıştırıldığını, işçilerin sayısında mevsim koşulları ve yapılacak iş yüküne bağlı artış ve azalmaların olabileceğini, müvekkili belediyenin herhangi bir kusuru bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı şirketin sözleşme gereği üstlendiği işte sözleşme bedelinin 25.248.926,00 TL, işin % 80’lik kısmının 20.199.140,80 TL, hakediş miktarının 9.883.958,24 TL ve yapılmayıp kalan işler bedelinin 10.315.182,56 TL olduğu, bu durumda ihale konusu işin tamamlanmasıyla birlikte sözleşme bedelinin % 80’inden daha az bir tutarla tamamlandığı, davacı yüklenicinin 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24 üncü maddesinin son fıkrası gereğince yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i olan 515.759,13 TL’yi talep etmekte haklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ıslah ile artırılan miktar dahil olmak üzere tüm alacağa idareye yazılı başvuru tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiğini beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili belediye tarafından yapılan ihale kapsamındaki işçilerin belediyenin ilgili birimlerinde çalıştırıldığını, söz konusu çalışan işçilerin sayısının mevsim koşulları ve yapılacak iş yükündeki artışlar ve azalmalar ile değişiklik gösterebildiğini, bilirkişinin bu hususu değerlendirmeyerek hesaplama yapmasının hukuka aykırı olduğunu beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 13/11/2018 tarihli, 2016/28598 E. 2018/10633 K. sayılı ilâmında belirtildiği üzere 4735 sayılı Kanun’un 24 üncü maddesi hükmünün yapım işleriyle ilgili olduğu, taraflar arasında sözleşme ise hizmet alımına ilişkin olduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davacı tarafın başvurusunun esastan reddine, davalı tarafın başvurusunun kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, temyiz dilekçesinde istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüş, ilaveten 4735 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde bu Kanun’un Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılan tüm ihaleleri kapsadığının, 24 ncü maddesinde “mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde” iş eksilişi halinde yükleniciye ödeme yapılacağının hüküm altına alındığını, aynı zamanda sözleşmenin 29.1. maddesinde de anılan yasal hükme uygun şekilde hüküm konulduğunu ve 4735 sayılı Kanunun 24 ncü maddesi gereğince iş eksilişine gidilmesi halinde yükleniciye ödeme yapılacağının düzenlendiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında akdedilen hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 ncü maddesi, Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 53 ncü maddesinin ikinci fıkrası, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Dosya kapsamından; taraflar arasında 18.12.2015 tarihli hizmet alım sözleşmesi akdedildiği, işin süresinin 01.01.2016-31.12.2016 olduğu, sözleşme bedelinin 25.248.926,00 TL olduğu, davalı tarafça son ve kesin hak edişle davacı yükleniciye toplam 9.883.958,24 TL ödeme yapıldığı, işin %80 lik kısmının 20.199.140,80 TL olduğu, buna göre işin sözleşme bedelinin %80 inden daha düşük bedelle tamamlandığı anlaşılmaktadır.
2. Taraflar arasında akdedilen hizmet sözleşmesinin 29.1 maddesinde “Bu ihalede 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24’üncü maddesi çerçevesinde iş eksilişi yapılabilir. İhale konusu işin sözleşme bedelinin %80 inden daha düşük bedelle tamamlanacağının anlaşılması halinde ise, yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderler ve yüklenici karına karşılık olarak sözleşme bedelinin %80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yapmış olduğu işin tutarı arasındaki bedel farkının %5’i ödenir.” düzenlemesi mevcuttur. Aynı yönde düzenleme sözleşmenin eki niteliğindeki Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin (HİGŞ) 53 üncü maddesinin ikinci fıkrasında bulunmaktadır. Buna göre, sözleşme ve HİGŞ’de yer alan açık düzenlemeler gereği 4735 sayılı Kanunun 24 ncü maddesi hükmünün hizmet alım işlerinde de uygulanması gerekmektedir.
Somut olayda, sözleşme bedelinin %80 inden daha düşük bir bedelle işin tamamlandığı sabit olduğuna göre davacı yüklenici az yukarıda ifade edilen hizmet sözleşmesi, eki HİGŞ ve 4735 sayılı Kanunun ilgili maddesi kapsamında yüklenici kârına karşılık %5 lik bedel farkını talep edebileceği halde Bölge Adliye Mahkemesince yanılgılı gerekçe ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 ncü maddesinin hizmet alım sözleşmelerinde uygulanmayacağından bahisle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3. Bozma nedenine göre, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
2. Bozma nedenine göre davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.