YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1625
KARAR NO : 2023/1932
KARAR TARİHİ : 22.05.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/575 E., 2021/194 K.
DAVA TARİHİ : …
HÜKÜM/KARAR : Davanın reddi
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı kooperatif tarafından, müvekkilinin üyelikten ihracına ilişkin verilen ilk kararın mahkemece iptal edilmesine kadar geçen süre içerisinde faizi ile birlikte birikmiş toplam 33.955,61 TL borcunun olduğunun bildirildiğini, diğer üyelerle eşitlik ilkesi gözetilerek ihraç dönemi içerisinde birikmiş olduğu tahmin edilen 6.000,00 TL’nin davalı kooperatife ödendiğini ileri sürerek müvekkilinin davalı kooperatife borcu olup olmadığının belirlenmesi ve borcun varlığı halinde ödenmesiden sonra davacıya tahsis edilen taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının birikmiş borcun bir kısmının ödediğini, bu nedenle açılan davanın haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.02.2015 tarihli 2014/39 E., 2015/62 K. sayılı kararı ile; davacının davalı kooperatife borcunun bulunduğu, yargılama aşamasında davacının kooperatif ortaklığından çıkartıldığı, kooperatif ortaklığından çıkartılmış olan davacının artık kooperatife ait taşınmaz için tapu iptali ve tescil talep edemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 28.11.2018 tarihli 2015/10094 E., 2018/5525 K. sayılı ilamı ile; kooperatif ortaklığının üyelikten ihraç kararının kesinleşmesine kadar devam edeceği, davacının üyelikten ihracına ilişkin kararın kesinleşip kesinleşmediğinin araştırılmadığı, alınan bilirkişi raporu ile davacının davalı kooperatife borcu bulunduğu tespit edildiği, kural olarak borçlu kooperatif üyesi tapu iptali ve tescili talebinde bulunamaz ise de 1163 sayılı Kooperatifiler Kanununun 23 ncü maddesindeki eşitlik ilkesi gereği davalı kooperatif, davacı ile aynı konumda olan ve borcu bulunan üyelere ferdileşme yapmış ise davacının da ferdileşme talebinde bulunabileceği gerekçesiyle davacının üyelikten ihracına ilişkin kararın kesinleşip kesinleşmediği, davacı ile aynı konumda olan üyelere ferdileşme yapılıp yapılmadığı araştırılarak oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi için kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; ihraç kararının iptaline yönelik dava açıp açmadıklarına ilişkin beyanda bulunmak üzere verilen kesin sürede davacı tarafça beyanda bulunulmadığı, davacı vekilinin son celse ihraç kararının iptaline ilişkin dava açılmadığını beyan ettiği, ihraç kararının 19.11.2014 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, 3 aylık hak düşürücü süre içerisinde ihraç kararına karşı iptal davası açılmayarak ihraç kararının kesinleştiği ve davacının kooperatif üyeliğinin sona erdiği, kooperatif ortaklığından çıkartılmış olan davacının artık kooperatife ait taşınmazı adına kayıt ve tescil isteyemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; yargılama sırasında müvekkilinin kooperatiften ihracına ilişkin karara karşı dava açılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, ihraç kararının usulsüz tebliğ edildiğini, müvekkilinin bilinen adresinde ve bağlı olduğu muhtarlıkta böyle bir tebligata rastlanmadığını, tapu devrinin ön koşulu olarak öncelikle müvekkilin borcunun olup olmadığının tespitinin gerektiğini, bilirkişi raporu ile tespit edilen borçtan müvekkilin ödemeleri düşüldüğünde düşük miktardaki bakiye borç için davanın reddedilmesinin adalet duygusunu zedelediğini, sürekli olarak ihraç kararı alma yoluna gidebilecek durumda olan kooperatife karşı iptal davası açmanın nizayı sonlandırmayacağını beyanla kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kooperatif üyeliğinden kaynaklı olarak davacıya tahsis edilen bağımsız bölümün tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427 ncı ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunun 427 nci maddesi ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
22.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.