YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1485
KARAR NO : 2023/2276
KARAR TARİHİ : 08.06.2023

…
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/35 E., 2021/327 K.
…
…
HÜKÜM : … ve … yönünden reddine, SS. …
KYK yönünden kabul

Taraflar arasında görülen tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı yüklenici kooperatif temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı arsa sahipleri vekili; davacıların murisi … ve davalılar … ve …’ın murisi… ile davalı … Kooperatifi arasında Edirne 2. Noterliğinde 07.03.1995 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşme gereği davalı tarafından 4 ev ve bir dükkanın … ve…’a verileceğini, bu sözleşmenin ardından davalı tarafların bir araya gelerek “Fesh Sulh ve İbra Sözleşmesi” düzenleyerek Edirne 2. Noterliğinin 07.03.1995 tarihli sözleşmesini feshettiğini, zira tarafların aynı konuda Edirne 2. Noterliğinin 15.10.1996 tarihli ikinci kat karşılığı inşaat sözleşmesini düzenlediğini, ikinci satış sözleşmesinde ve “Fesh Sulh ve İbra Sözleşmesinde kendilerinin veya murisleri …’un taraf olmadığını, inşaatlar tamamlanıp evler oturulabilir hale gelince tüm tarafların bir araya gelip hangi dairenin kime ait olacağı konusunda anlaşmaya vardıklarını, taşınmazların 2006 yılında fiilen tesliminin gerçekleştiğini fakat tapuda devrin yapılmadığını, ancak 2010 yılında davalılar … ve …’ın diğer davalı kooperatif aleyhine Edirne 2. Noterliği’nin 25.10.1996 tarihli sözleşmesine istinaden Edirne 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/33 Esas sayılı dosyasında tapu iptâli ve tescil davası açtıklarını, bu dava neticesinde kendilerine teslim edilen ancak tapuda devri yapılmayan … blok 1. kat 4 nolu dairenin tapu kaydı iptâl edilmiş ve 1/3 hissesinin davalı … Kooperatifi adına, 1/3 hissesinin … adına, 1/3 hissesinin … adına tesciline karar verildiğini, kendilerinin davadan haberdar olmadıklarını, bu nedenlerle … blok 1. kat 4 bağımsız bölüm sayılı taşınmazın tapu kaydının iptâli ile davacılar adına tapuya kayıt ve tescilini, aynı taşınmaz A blok 1. kat 3 bağımsız bölüm sayılı taşınmazın tapu kaydının iptâli ile 1/3 hissesinin davacılar adına tapuya kayıt ve tescilini, ayrıca 1404 ada 41 parsel A blok bodrum katta bulunan 3 adet dükkandan birinin tapu kaydının iptâli ile davacılar adına tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmişlerdir.

II. CEVAP
1.Davalı arsa sahibi … vekili; ilk sözleşmenin feshedilip yeni bir sözleşme yapıldığını, kooperatifin bu sözleşmeye göre belirli daireleri verme taahhüdü altına girdiğini ve ödemesi gereken para yerine sözleşmede yer alan ve belirlenen daireyi kendisine verdiğini, davacıların kooperatiften para aldığını, ancak kendisine para ödenmediğini, yerine daire verildiğini, davacıların muhatabının kendisi olmadığını, kendisine verilen dairenin davacıya verilmesini gerektirecek bir durum olmadığını, davacılar ile kooperatif arasında yapılan sözleşmede verilmesi taahhüt edilen dairelerin belirli olmadığını, sözleşmeye aykırı bir durum varsa muhatabın kooperatif olduğunu beyan ederek davanın reddini savunmuştur.

2.Davalı arsa sahibi … vekili; kendisinin 25.10.1996 tarihli sözleşme ile sadece kendisine ait hisseleri satmayı taahhüt ettiğini, dolayısıyla davacıların bir zarara uğramadığını, davacıların hakkına bir tecavüz olmadığını, davanın reddini savunmuştur

3.Diğer davalı yüklenici S.S. … Konut Yapı Kooperatifi usulüne uygun tebligata rağmen, herhangi bir dilekçe ibraz etmediği gibi duruşmalara da katılmamıştır.

III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 12/05/2016 tarihli ve 2010/181 Esas, 2016/286 Karar sayılı kararı ile davanın davalılar …,… yönünden reddine, davalı kooperatif yönünden kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesinin 22.11.2018 tarihli ve 2018/4501 Esas, 2018/4644 Karar sayılı kararıyla davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, taraflar …, …, … ile Sınırlı Sorumlu … Konut Yapı Kooperatifi arasında Edirne 2. Noterliğinin 07/03/1995 tarih 2072 Yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı, bu sözleşme ile; tapu kayıt paydaşı olarak …, … ve…’ın para ve daire karşılığı 1404 ada 41 parsel nolu taşınmazı davalı kooperatife devretmeyi vaad ettikleri, davalının da arsa karşılığı sözleşmeyi imzalayan 3 paydaşın her birine 520,00 TL ödemeyi, ayrıca taşınmaz üzerine yapılacak binadan 4 daire ve bir bodrum katı verileceği, iskan ruhsatı, çevre düzenlemesi ve diğer işlemler için arsa sahiplerinden herhangi bir para talebinde bulunulmayacağı konusunda anlaşma sağlandığı, ayrıca davalı kooperatif ve davacılar arasında Edirne 2. Noterliği’nin 03.06.1996 tarih 4649 Yevmi nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin imzalandığı ve … mirasçısı davacıların arsadaki payları karşılığı 520,00 TL para ve taşınmaz üzerine yapılacak inşaattan 1 daire, 1 dükkan, 1 dairenin 1/3 payının arsa sahiplerine verilmesinin ve dairelerin 135 m² olacağının kararlaştırıldığı ve son olarak … ve… ile davalı kooperatif arasında Edirne 2. Noterliği’nin 25.10.1996 tarih 11588 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin imzalandığı, 1404 ada 41 nolu parsel üzerine yapılacak inşaatın vaziyet planının konumuna göre A3 Bloktaki 2. kat 5 ve 6.daireler, aynı blokta bodrum kattaki 2 dükkan, aynı blokta 1. kattaki 4 nolu dairenin 2/3 hissesi, ayrıca 1. Kattaki 3 nolu dairenin 1/2 payının …, 1/2 payının… adına kayıt ve tescili için anlaşmaya varıldığı, arsa sahibi taahhütte bulunanların belirtilen daireler karşılığı arsadaki paylarının bedelsiz olarak devretmeyi kabul ettiği, taraflar arasında sonradan düzenlenen 03.06.1996 ve 15.10.1996 tarihli sözleşmeler ile ilk olarak düzenlenen 07.03.1995 tarihli sözleşmenin tadil edildiği, bu sözleşmelere göre taraflar edimlerini ifa etmek durumunda olup, bu sözleşmelere göre davacılara 1 daire, bir dükkan ve bir dairenin 1/3 hissesinin verileceği kararlaştırıldığı, mahkemece bir dairenin 1/3 hissenin davacılar adına tesciline karar verilmiş olup, karar davalılar tarafından temyiz edilmediğinden kesinleşmiş bulunduğu, davacılara verilmesi gereken 1 daire ve 1 dükkana gelince; davacılar dava devam ederken dükkanla ilgili taleplerini tazminata dönüştürdüklerinden mahkemece dava tarihi itibariyle bu bir dükkanın değeri belirlenip belirlenen bu değerin taleple bağlılık ilkesi de nazara alınmak suretiyle hüküm altına alınması gerektiği, öte yandan davacılar kendilerine düşen bir daire olarak 3 nolu bağımsız bölümün tapusunun iptâlini ve tescilini talep etmiş iseler de; bu daire yönünden gerekli harcı yatırmadıkları anlaşılmakla, bu bağımsız bölümün paylaşımda diğer davalılara isabet ettiği sabit olmakla davacılara bu konudaki taleplerini 6100 sayılı HMK’nın 31.maddesi hükmü gereği hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında açıklattırılıp, gerekli olan ve alınması gereken harçların ikmâlinden sonra, davacılar tapu iptâl ve tescil talep ettikleri takdirde şimdiki gibi bu talep yönünden davanın reddine karar vermek, bedel talep ettiklerinde ise belirlenecek bedeli hüküm altına almaktan ibaret olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekiline bozma ilamı dikkate alınarak verilen süre üzerine davacıların bir adet dükkan ve bir adet daireye ilişkin taleplerini tazminat davasına dönüştürdüklerini ve davacı vekilinin 02/03/2021 tarihli dilekçesi ile, 1 adet dükkan için 25.000,00 TL ile 1 adet daireye ilişkin olarak davanın belirsiz alacak davası olarak kabulü ile 114.806,80 TL’nin tahsilinin talep edildiği, dava konusu bir adet dükkanın değerinin 25.000,00 TL, 3 numaralı bağımsız bölümün dava tarihi itibariyle değerinin ise 114.806,80 TL olduğunun 31/05/2021 tarihli bilirkişi raporu ile belirlendiği, bozma ilamında da vurgulandığı üzere bu bağımsız bölümlerin davacıya davalı kooperatif tarafından verilmesi gerekmesine rağmen diğer davalılara verildiği, ancak bunun davalı kooperatifin davacıya bir adet dükkan ve bir adet bağımsız bölüm verme borcundan kurtarmayacağı, davacıların işbu bağımsız bölümlerin dava tarihindeki değerini davalı kooperatiften talep edebileceği, diğer davalıların sözleşmenin tarafı olmadığı, diğer davalılara bu taleplerini yöneltemeyeceği, dava konusu tadil olan sözleşmeye göre sözleşme borçlusunun davalı kooperatif olduğu, davalılar … ve …’ın eldeki davada pasif husumeti bulunmadığı gerekçesiyle davacıların … ve … hakkında açtığı davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine, davacıların kooperatif hakkında açtığı davanın kabulü ile, … mahallesinde bulunan 1404 ada 41 parsel nolu taşınmaz üzerinde bulunan A blok 1. kat 4 no.lu bağımsız bölümün davalı kooperatif adına olan 1/3 tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya iştirak halinde mülkiyet şeklinde tapuya kayıt ve tesciline dair Mahkememizce verilen 12/05/2016 tarih, 2010/181 E, 2016/286 K sayılı hükmün temyiz edilmeyerek kesinleştiği dikkate alınarak bu talep yönünden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davacıların 1 adet dükkan ve 1 adet daireye (3 numaralı bağımsız bölüme) ilişkin taleplerini tazminat davasına dönüştürdükleri dikkate alınarak; 1 adet dükkan için 25.000,00 TL, 3 numaralı bağımsız bölüm için 114.806,80 TL olmak üzere toplam 139.806,80 TL tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kooperatiften tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı yüklenici kooperatif yetkilisi temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı yüklenici kooperatif yetkilisi temyiz dilekçesinde davanın zamanaşımından reddi gerektiğini, 07/03/1995 tarihli sözleşme feshedildiğinden buna dayanılarak hak talep edilemeyeceğini, sözleşmenin geçersiz olduğunu, taahhüt edilen daireler belirli olmadığından talepte bulunulamayacağını, bedel tespitlerinin geçerli olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptâl ve tescil olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428 nci maddesi, 438 nci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 ncu maddesinin ikinci fıkrası, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 106 ncı maddesi ile 355 ve devamı maddeleri.

3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunun geçici 3 ncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı yüklenici kooperatif yetkilisi tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple ;
Davalı yüklenici kooperatif yetkilisinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı kooperatife yükletilmesine,
Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
08/06/2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.