YARGITAY KARARI
DAİRE : 6. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/1480
KARAR NO : 2023/1270
KARAR TARİHİ : 29.03.2023
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
HÜKÜM/KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında davalıya ait taşınmaz üzerinde 6 bağımsız bölümlü inşaat yapılmak üzere 07/05/2015 tarihli Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye göre zemin kattaki 1. ve 2. daire ile 1.kattaki 3 ve 4 no.lu daireler müvekkiline verileceğini, taahhüt edilen bağımsız bölümlerin tapuda müvekkili adına tescil edilmediği gibi davalı tarafın dairelerin ikisinin satışını üçüncü kişilere yaptığını beyanla, müvekkiline devrinin yapılacağı kararlaştırılan dairelerin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, 25/01/2019 tarihli dilekçe ile tapu iptali talebinden vazgeçtiklerini davaya konu bağımsız bölümlerin rayiç bedellerinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının inşaata başladıktan sonra davaya konu yerin 1.katında bulunan 3 no.lu daireyi …’a 113.000,00 TL bedelle, 4 nolu daireyi ise Şahmurat Kotak’a 112.000,00-TL bedelle sattığını ve satmış olduğu dairelerin bedellerinin tamamını aldığını, davacının ayrıca zemin katta bulunan 1 ve 2 no.lu iki normal daireyi de malzeme karşılığı … ve Sinan Bayar isimli şahıslara sattığını, davacının inşaatın tüm dairelerini sattığını ancak inşaatı bitirmeden bıraktığını, mal sahibi olarak 6.daire olan çatı dubleksi tamamlayarak eve yerleştiklerini ve 5.daireye de biraz işlem yapıldığını ancak henüz oturulabilecek durumda olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının dava konusu taşınmazın yapımı işini yarıda bıraktığı, 4 adet bağımsız bölümün 3. kişilere satışından toplamda 362.000-TL’yi uhdesine geçirdiği, dava konusu taşınmazdaki bağımsız bölümlerin dava tarihi itibariyle toplam değerinin alınan bilirkişi raporuna göre 269.400,00-TL olup, davada 4 adet taşınmazın rayiç bedelleri talep konusu yapıldığı, imalat bedellerinin dava konusu edilmediği, nitekim bu yönde açılmış ayrı bir dava da bulunmadığı, usulüne uygun bir ıslah dilekçesi ile imalat bedellerinin talep edilmemiş olması da nazara alınarak, davacının uhdesine geçirmiş olduğu tutarların dava konusu bağımsız bölümlerin bedelinden fazla olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı yüklenici vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davada sözleşme gereği onlara verilmesi gereken bağımsız bölümlerin ederini talep ettiklerini, zaten ayrıca imalat bedelini veya başkaca bir kavram kulanmaya gerek olmadığını, yüklenicinin hakkının imalattan doğduğunu, mahkemenin usule aykırı olarak imalat bedeli ödemediklerinden bahisle bağımsız bölümlerin bedelini istemiş olmalarını red gerekçesi yaptıklarını, dava açmalarının gerekçesinin arsa sahibinin arsası üzerine inşa ettikleri bağımsız bölümlerin ederi olduğunu, bina bedeli taleplerinin o konutların imalat bedelini de içerdiğinin çok açık olduğunu, bağımsız bölüm satışından müvekkille ödeme yaptıkları hususunu kabul etmediklerini, tapu kayıtlarında ödemeyi kime ve nasıl yaptıkları belli olduğunu, müvekkile ödeme yaptıklarına ilişkin yazılı herhangi bir belgenin olmadığını beyan ederek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının bağımsız bölümlerin rayiç bedelleri taleplerinin imalât bedeli talebi olarak değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin davacı talebi hakkında usulüne uygun açılmış bir dava ve ıslah talebi olmadığından değerlendirilemeyeceği, kaldı ki bağımsız bölümlerin rayiç bedellerinin tahsili talebi sözleşmenin ifasına yönelik olup, imalat bedeli talebi ise sözleşmenin feshi ile birlikte talep edilebilen menfi zarar kapsamında olduğundan, taraflar arasındaki sözleşme ayakta olduğundan imalat bedeli de istenemeyeceği, ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesi ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı yüklenici vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri temyiz nedeni olarak ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin rayiç bedellerinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 470. vd.maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre, davalı arsa sahibine ait 2951 ada 11 parsel sayılı arsa üzerine 6 bağımsız bölüm inşa edileceği ve zemin kattaki 1. ve 2. daire ile 1. kattaki 3 ve 4 no.lu dairelerin yükleniciye, ikinci kattaki 5. ve 6. kattaki dubleks bağımsız bölümler arsa sahibine verileceği kararlaştırılmıştır.
3. Mahkemece toplanan delillerden davacının dava konusu taşınmazın yapımı işini yarıda bıraktığı, davacının dava dışı 3.kişilere 4 adet bağımsız bölümü satarak toplamda 362.000-TL’yi uhdesine geçirdiği anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmazdaki bağımsız bölümlerin dava tarihi itibariyle toplam değeri ise 08.11.2019 tarihli bilirkişi raporuna göre 269.400,00-TL’dir.
4. Davacı taşınmazların rayiç bedellerinin tahsiline ilişkin açtığı davada asılda imalat bedelini istediğini ileri sürmüş ise de; davacının bu beyanı harç yatırılmasına gerek olmadan değerlendirilecek bir talep olmadan usulüne uygun açılmış bir davadan bahsedilemeyeceğinden, kaldı ki davacının bu talebi sözleşmenin tasfiyesine ilişkin olup, taraflar arasındaki sözleşme halen ayakta olduğundan mahkemece davacının uhdesine geçirmiş olduğu tutarların dava konusu bağımsız bölümlerin bedelinden fazla oluşu da nazara alınarak davanın reddine dair verdiği kararda isabetsizlik görülmemiştir.
5.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanunun 370 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı harcın temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.